199
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13

زيارت حضرت ثامن الائمه به طرف ايران مسافرت نموده، پادشاه در اعزاز و اكرام وى كوشيده او را به توقف در ايران الزام و متصدى امور شرعى «اردوى شاهانه» گردانيد و در زمان سلطنت شاه طهماسب صبيه علامه ربانى محقق ثانى (شيخ على كركى) را كه در آن عصر پيشواى مسلمين و مفتى اعظم شيعه و مرجع تقليد ايران بوده است به حباله نكاح خويش درآورده و از او پنج پسر و يك دختر به دنيا مى آيند.
ارشد اولاد او ميرزا حبيب اللّه شخصى است كه از طرف شاه طهماسب صفوى به توليت اين آستانه منصوب و اين منصب خطير همچنان در احفاد ايشان باقى و از طرف پادشاهان هر عصر هم تأييد و تحكيم مى يابد.
فرزند دوم خاتم المجتهدين، مير سيد محمد پس از درگذشت پدر به قضاوت عسكر و تصدى امور شرعيه اردوى شاهانه منصوب و در اصفهان متوطن مى شود و او را سه پسر بود يكى مير سيد مرتضى كه به توليت مزار شاه نعمت اللّه در ماهان (كرمان) منصوب و اين توليت را تا به امروز در سلسله او باقى است و ديگرى ميرزا آقا كه او را پسرى نبوده ولى دخترزادگانش در شيراز متولى مزار شاه چراغ بوده اند و آخرى ميرزا نظام الدين على است كه او را چهار پسر بوده و از جمله آنها ميرزا ابراهيم شيخ الاسلام رى و متولى بقعه منوره حضرت عبدالعظيم است كه تاكنون هم توليت در سلسله آنها باقى مى باشد.
فرزند ديگر خاتم المجتهدين، مير سيد احمد است كه به توليت مزار شيخ صفى الدين در اردبيل منصوب و اعقاب ايشان هم تا به امروز متولى آن محل مى باشند.
2 ـ «ريحانة الادب فى تراجم المعروفين بالكنية او اللقب» در صفحه 44 رديف 708 مى نويسد: سيد حسين بن حسن بن محمد كركى عاملى معروف به مجتهد كركى (مير سيد حسين مجتهد) از متبحرين علماى اماميه عهد شاه طهماسب و شاه عباس


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
198

مشحون اين مجله جليله به سبق ايادى و تصرف و تصدى سادات مشار اليهم و تلقى ايشان به وقفيت و تعيين مصارف و استفاضه معينه به عرض بعضى مجلات مسجلات قديم مؤكد و مؤيد گرديد، وقفيت و تصدى و توليت مذكوره به تنفيذ و امضاء مقرون شد.»
علاوه بر اين فرمان فرامين ديگرى درمورد موقوفات آستانه و متوليان وقت از طرف سلاطين ديگر از قبيل: شاه عباس كبير، شاه طهماسب دوم، شاه سليمان، شاه صفى، كريم خان زند، فتحعلى شاه قاجار، محمد شاه و ناصرالدين شاه و غيره صادر شده است كه ذكر آنها در اين مقاله موجب طول كلام خواهد شد.

توليت آستانه

راجع به متوليان آستانه آنچه مربوط به قبل از زمان صفويه مى باشد غير از شجره نامه موجود مدركى در دست نيست ولى اسامى متوليان از زمان شاه طهماسب به بعد هر يك به طور جداگانه در فرامين سلطنتى و وقف نامه ها و ساير اسناد و تذكره ها غالبا ذكر شده كه يكى بعد از ديگرى نسلاً بعد نسل مباشر امر توليت بوده و به طورى كه از جمع اين اسناد استنباط مى گردد بعضى از رقبات و مستغلات موقوفه را خود آنها از مايملك شخصى وقف كرده اند چنان چه درمورد سيد شرف الدين حسين در فرمان شاه طهماسب به تفصيل توضيح داده شده است.
به طور خلاصه توضيحاتى كه ضمن مطالعه به آنها برخورد شده به شرح زير مى باشد:
1 ـ در كتاب «انجم فروزان» در صفحه 143 در باب متوليان قم اين طور نوشته شده است:
«جد اعلاى اين دودمان جليل مير سيد حسين «خاتم المجتهدين» از اماجد و اعاظم علماى جبل عامل بوده كه در زمان سلطنت شاه اسماعيل صفوى به منظور

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 135508
صفحه از 393
پرینت  ارسال به