يزدگرد و مادر حضرت زين العابدين عليه السلام . (انجمن آرا) (آنندراج): و مادرش ]زين العابدين عليه السلام ] شهربانويه بنت يزدجرد الفارسى و فخر حسينيان بر حسنيان از اين است كه جده ايشان شهربانويه بوده است. (فارس نامه ابن البلخى، ص 4). و مادر او [زين العابدين عليه السلام ] شهربانويه بنت يزدجرد بن ملك. (تاريخ قم، ص 196). رجوع به شهربانو و مزديسنا، ص 294 شود. ^۱

71 ـ بدر فروزان، آقا عباس فيض (معاصر)

حالات امام زاده عبداللّه

بخش نهم: در ذكر حالات امام زاده جليل عبداللّه و عبيداللّه و اسحاق فرزندان حضرت امام موسى الكاظم عليه السلام

حالات عبداللّه بن امام موسى عليه السلام

اما عبداللّه بن امام موسى الكاظم عليه السلام سيدى شريف و جليل شمرده شده، براى او اعقاب بسيارى ذكر كرده اند كه جماعتى از آنها هم در شهر رى سكونت داشته اند و از آن جمله مى باشد: مجدالدوله و الدين ابوالفتح محمد بن الحسين بن محمد بن على بن قاسم بن عبداللّه مزبور كه در سلطنت سلاطين سلجوقى در رى داراى مرتبه وزارت بوده است.
و خواهر ابى الفتح محمد مذكور هم (ستى سكينه بنت الحسين) عروس سلطان محمد شريف است كه در محله سلطان محمد شريف يكى از محلات شهر قم مدفون و به جلالت قدر و عظمت شأن موصوف و بر سر تربتش قبه و بارگاهى مجلل است و در جلد اول اين كتاب حالاتش مذكور افتاد.
و ستى سكينه نامبرده عروس سلطان محمد شريف يعنى زوجه فرزند او ابى القاسم على و مادر سيد اجل ابوالحسن مطهر است كه شيخ جليل منتجب الدين بن

70 ـ لغت نامه دهخدا

عبدالعظيم. [عَ دُ لْ عَ] (اِخ) ابن عبداللّه بن حسن بن زيد بن الامام حسن مكنى به ابوالقاسم از اصحاب امام جواد و ابوالحسن الهادى عليه السلام بود. وى مردى متقى و پرهيزگار و از راويان و ثقات مورد اعتماد على بن محمد النقى بود. اخبار و رواياتى درباره اعتماد به دو از ائمه روايت شده است. مرقد او در يك فرسنگى تهران به شهر رى (معروف به شاهزاده عبدالعظيم) واقع است و زيارتگاه مسلمانان شيعى است. ^۱
شهربانو. [شَ] (اِخ) شهربانويه. مشهور آن است كه وى دختر يزدگرد پادشاه ايران بوده است و در خلافت عمر اسير شد و به نكاح امام حسين عليه السلام درآمد و امام زين العابدين عليه السلام از او متولد شد. نام هايى ديگر نيز بدو داده اند از جمله شاه زنان. رجوع شود به بحثى درباره شهربانو (فصلى از كتاب چراغ روشن در دنياى تاريك):

نالش بكر خاطرم ز قضاستگله شهربانو از عمر است.
خاقانى

يعنى كه نقاب شهربانوفاروق عجم ستان گشايد
خاقانى
ليكن تتبعات اخير نشان داده است كه اين شهرت را اصلى نيست و يزدگرد را دخترى به نام شهربانو نبوده است. براى اطلاع بر مآخذ داستان شهربانو رجوع به ربيع الابرار زمخشرى و قابوس نامه و مجمل التواريخ شود.
شهربانو ارم. [شَ اِ رَ] (اِخ) خواهر گيو دختر گودرز زن رستم. (ناظم الاطباء):

سپردم برستم همى خواهرمشه بانوان شهربانو ارم
فردوسى
شهربانويه.] شَ ىَ [(اِخ) نامى از نام هاى زنان ايرانى. (يادداشت مؤلف). دختر