241
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13

مدفون نيست.
اكنون بايد دانست كه شاهزاده حمزه مدفون در قم كيست و نسب مباركش چيست و به عقيده نگارنده مدفون در قم هم همان حمزة بن حسين بن احمد بن اسحاق است كه با اندك تأمل و تفكرى اين معنى نيز روشن مى گردد زيرا حمزة بن حمزة بن امام موسى عليه السلام چنان چه در عمدة الطالب ۱ و سايركتب انساب مسطور است به طرف خراسان رفته است و از فرزندش على بن حمزه اعقاب اندكى هم باقى است كه بعضى از آنها در بلخ مى باشند و بعضى از متأخرين چنين معتقدند كه مدفون در رى همين حمزة بن حمزه است و او همان امام زاده جليلى است كه حضرت عبدالعظيم تربتش را زيارت مى كرده است و (يا زائرا قبر خير رجل من ولد موسى عليه السلام ) اشاره به همين حمزة بن حمزه است.

داستان قتل حمزة بن على

و در هر حال مسلم است كه او در قم مدفون نيست مضافا بر اين كه حمزه نام ديگرى هم كه از احفاد حضرت موسى بن جعفر عليه السلام در قم آمده باشد، سراغ نداريم جز حمزة بن على بن حمزه كه در كتاب انوار المشعشعين از بعض كتب انساب نقل كرده است كه حمزة بن على بن حمزة بن امام موسى عليه السلام با عم خود قاسم بن حمزه درعصر خلافت المستعين باللّه عباسى از عراق خارج شده به ايران آمدند و مى خواستند كه به اصفهان بروند و در يكى از منازل بين راه در زير سايه درختى استراحت نموده به خواب رفتند و در نزديكى آنجا قريه اى بود به نام اشترجان ۲ و قومى از خوارج كه در آن قريه مى زيستند، بر سر آن دو بزرگوار هجوم آورده آنها را به قتل رسانيدند و اين واقعه در سال 255 و روز شنبه اتفاق افتاد. انتهى.

1.در عمدة الطالب مسطور است: و اما حمزة بن حمزه كان متقدما بخراسان و له عقب قليل بعضهم ببلخ الى آخره.

2.اشترجان همان اشتجان است كه يكى از مزارع حومه شهر قم مى باشد.


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
240

و برخى از معاصرين علماى انساب معتقدند كه پدر بزرگوار شاهزاده حمزه يعنى حسين بن احمد بن اسحاق هم در جوار پدر و فرزند خود كه در همان بقعه مدفون است، علاوه در نزديكى تربت آنها عده اى از سادات موسويه كه از احفاد ابراهيم بن امام موسى عليه السلام مى باشند نيز به خاك سپرده شده اند.
بالجمله معلوم شد كه شاهزاده حمزه مدفون در اين بقعه كيست و نسب او چيست ولى چون براى عبارت تاريخ قم در اين مقام كه مى نويسد (و يحيى صوفى به ميدان زكريا بن آدم به نزديك مشهد حمزة بن امام موسى عليه السلام وطن و مقام گرفت) باتوجه به اين كه حمزه را فرزند امام موسى عليه السلام قرار داده است، محملى تعيين و راه حلى به عمل نيايد تا با حمزة بن حسين منطبق گردد. على هذا براى توجيه اين عبارت و اثبات اين حقيقت و روشن شدن اين كه مؤلف تاريخ مزبور هم مرادش از حمزة بن امام موسى عليه السلام همين حمزة بن حسين است، مى نگارد كه بديهى است اين معنى از روى مسامحه و موافق با بيانات عرفى علماى انساب و رجال و مطابق با مكالمات معمولى مردم است كه براى معرفى اشخاص نام طرف را با اسم جد اعلاى او كه واجد مقام و موقعيت بزرگ بوده يا داراى شهرت و شاخصيت و امتياز بسزاء و يا مثلاً خود اسم ممتاز و منحصر به فرد و غير مشترك با ديگرى است قرين ساخته و توأما ذكر نموده نام پدر و جد او را اسقاط مى نمايند.
چنان چه شيخ صدوق يعنى حسين بن على بن حسين بن موسى بن بابويه را حسين بن بابويه و يا پدر بزرگوار او را على بن بابويه و يا هر دو را ابن بابويه مى خوانند و همچنين على بن الحسين العلوى ابن عيسى بن محمد بن على بن جعفر عريضى را كه در قم مدفون است با اسقاط وسائط على بن جعفر العلوى العريضى مى نامند چنان چه در جلد اول مرقوم افتاد و يا مثلاً تمام ائمه هداة پس از حضرت على بن موسى الرضا عليه السلام و همچنين كليه احفاد و اعقاب آنها را ابن الرضا مى گويند و از اين قبيل اطلاقات و مسامحات در عرف بسيار است.
و بنابر مقدمات مسلم شد كه امام زاده حمزة بن امام موسى الكاظم عليه السلام در قم

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 135090
صفحه از 393
پرینت  ارسال به