مدفن حمزه در شيراز است

و بنابر مقدمات چون: اولاً، نسبت به مدفون بودن حمزة بن امام موسى عليه السلام در قم و رى و سيرجان و ترشيز به شرح سابق دليل صحيح و قانع كننده اى كه قابل اعتماد باشد اقامه نشده. در ثانى نسبت به مدفون بودن او هم در شيراز دلايل و مدارك متقنى وجود دارد كه ذيلاً ذكر خواهد شد، به عقيده نگارنده به طور مسلم اين امام زاده جليل در شيراز مدفون است.
زيرا اولاً، توجه پادشاهان صفويه به مشهد شريف او و تعميراتى كه از بقعه عاليه او به عمل آورده، رقباتى كه براى آن وقف كرده اند. و ثانيا، تصريح اسكندربيك منشى در تاريخ عالم آرا بر اين كه او جد پادشاهان صفوى است مخصوصا در عصر علماى بزرگى كه خود دليل محكمى بر مراد است. و ثالثا، تصريح مؤلف كتاب سراج الانساب بر مدفون بودن او در شيراز. و رابعا، تصريح علامه نسابه ميرمحمد قاسم سبزوارى در حواشى خود بر كتاب سر النسب تأليف ابى نصر بخارى به مدفون بودن حمزه در خارج شيراز. و خامسا، تصريح مؤلف كتاب بدايع الانوار مبنى بر مدفون بودن حمزه در خارج شيراز مخصوصا با كمال دقتى كه ادعا كرده است، منتها استناد او به اظهارات مجدى چنان چه سابقا نقل شد، منطق ندارد زيرا در آن كتاب اصولاً از مدفن حمزه خبر نداده است. و سادسا، وجود قبور بسيارى از احفاد و اعقاب حمزة بن امام موسى عليه السلام در مجاور مشهد او در شيراز و از جمله فرزندش على بن حمزه و ديگران و عدم وجود يكى از اين قبور در قم و رى و ترشيز و سيرجان. و سابعا، وجود سفرنامه هاى بسيار از قديم و جديد كه بر مدفون بودن حمزه در شيراز تصريح دارد، مجموعا يك سلسله مدارك و شواهدى است كه نمى توان طرد نمود.
و حضرت حجة الاسلام آقاى آقا سيد شهاب الدين مرعشى نجفى ^۱ نزيل قم كه

كه اولاً براى اين نقل سندى به دست نداده و جهل به سند بى اعتبارى موضوع را مى رساند. در ثانى خلافت المستعين باللّه از سال 248 شروع و در سال 252 كه به دست سعيد حاجب به قتل رسيد، خاتمه يافت و در سال 255 المهتدى باللّه خليفه بود. و در ثالث اشترجان معلوم نيست كه از توابع كجاست. بالجمله به هيچ وجه قابل اعتماد نمى باشد.

طرد قول لب الانساب

و نسبت به مدفون بودن حمزة بن امام موسى عليه السلام در سيرجان كرمان هم با اعتراف به اين كه در آنجا بقعه اى به نام حمزه وجود دارد، منتها مى گوييم كه نسبت به مدفون بودن حمزة بن امام موسى عليه السلام در آنجا كسى اظهار عقيده نكرده است جز مؤلف.
كتاب لب الانساب كه مى نويسد: حمزة بن موسى بن جعفر عليه السلام در سيرجان كرمان مدفون است و بيان ايشان را هم در اين مورد نمى توان مورد اعتماد و اتكا دانست، زيرا بيانش غير مستند به دليل و غير متكى به برهان است و از اين جهت قهرا مطرود و غير قابل بحث است، مخصوصا با توجه به اين كه اصولاً هيچ يك از علماى انساب و رجال در كتب متداوله خود بر اين موضوع تفوه نكرده اند. علاوه بر خلاف آن هم اقوالى ديده مى شود.

مدفون بودن حمزه در ترشيز

و نسبت به مدفون بودن حمزه در ترشيز هم علاوه بر اين كه هيچ گونه سند و دليلى اقامه نشده، اصولاً معلوم نيست قائل به آن قول كيست و همين قدر در شمار اقوال گوناگونى كه در باب معرفى حمزه ديده مى شود بعضى از مؤلفين و مورخين اين قول را هم نقل و بلافاصله هم طرد مى كنند. حال گوينده آن كيست و مدرك او چيست؟ هيچكدام معلوم نيست و بنابراين به هيچ وجه شايان توجه و بحث هم نخواهد بود.