285
شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13

اقطار آباد معموره و ممالك محروسه آستان با انوار منسوب به هيچ يك از اين فرقه ابرار نماند الاّ كه مروج به انواع الطاف و محفوف به اصناف عطاف گشت و از آن جمله مرقد مزكى و مشهد معلى حضرت ... عبدالعظيم ... است» ۱ .
وى خود به زيارت آن آستانه مى رفت، چنانكه در تاريخ جهان آرا مذكور است:
«[به سال 952] چون در تبريز طاعون بود از آنجا به طواف امامزاده عبدالعظيم عليه السلام تشريف برده ۲ ...».
به سال 944 به امر وى ايوان حضرت عبدالعظيم را پى افكندند، در كراسه المعى فراهم آورده غلامحسين افضل الملك المعى، نسخه خطى متعلق به كتابخانه مجلس شوراى ملّى چنين ثبت افتاده: «تاريخ بناى ايوان حضرت عبدالعظيم محرّم سنه 944 در زمان شاه طهماسب اول» ۳ .
هم به فرمان وى، به سال 950 هجرى محجّر مضبوطى به دور صندوق حضرت ساخته شده، و در فرمانى كه در سنه مذكور صادر كرد چنين نوشت:
«در دور صندوق مبارك تهيّه محجّر مضبوطى كه نشكند نمايد كه اصلاً زوّار دست به صندوق نرسانند و تكيه بر صندوق مبارك نكنند از چوب شمشاد كه در غايت استحكام است» ۴ .
ناصرالدين شاه قاجار نيز به سال 1270 فرمان داد تا گنبد مرقد را تذهيب و ايوان را آيينه كارى كنند، اين معنى در جام جم فرهاد ميرزا چنين نقل افتاده:
«... در رى مزار فايض الانوار حضرت عبدالعظيم بن عبداللّه الحسنى است به تاريخ 1270 هجرى حسب الامر شاهنشاه آسمان جاه ناصرالدين شاه قاجار گنبد

1.آستانه رى، فرمان شاه طهماسب، ص ۸۵، س ۱.

2.تاريخ جهان آرا، تأليف احمد غفارى، ص ۲۹۶، س ۳، به بعد.

3.كراسه المعى، ج ۱، ص ۲۳۲، نيز ر.ك: تاريخچه وقف در اسلام، ص ۶۸.

4.آستانه رى، فرمان شاه طهماسب، ص ۷۹، س ۱۴.


شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
284

به بغداد، و مشهد سيّد عبدالعظيم حسنى به شهر رى؟ ۱ ...»
در جنة النعيم در ضمن بيان آثار حسنه مجدالملك چنين آمده:
«بناء چهارم مرحوم مجدالملك قبّه مباركه حضرت عبدالعظيم لازم التكريم است كه در زمانى كه متوقف در رى بود و كمال استيلاء در استيفاء وزارت خود داشت امر به بناء قبّه عظيمه اين بزرگوار نمود ۲ ...»
حسام الدوله شاه اردشير بن علاءالدوله حسن بن رستم بن علاءالدوله على بن حسام الدوله شهريار از ملوك طبقه دوم آل باوند مازندران (سنه 567ـ601 يا 602) ۳ همه ساله دويست دينار براى اين مزار مى فرستاد، در تاريخ ابن اسفنديار در اين معنى چنين آمده:
«... هرسال موسم حجّ كه به مكّه شوند اين جمله خيرات و تصدقات به عتبات عاليات و مشاهد مشرفه و اماكن متبركه مى فرستاد بدين موجب ... به مشهد عبدالعظيم دويست دينار» ۴ .
شاه طهماسب صفوى را كه به رواج امر و رونق و آبادى مشاهد و مراقد خاندان نبوت اهتمامى بود، اين بقعه را نيز مورد مرمت و تعمير قرار داد. در فرمانى از وى كه به سال 961 هجرى نوشته شده اين معنى چنين مذكور افتاده:
«همواره لوازم همّت گردون ارتقاء ... مصروف و معطوف است به رواج و رونق و ضبط و نسق ضرايح مقدسه و حضاير مؤسسه خاندان بلند ايوان نبوّت و دودمان عالى اركان ولايت ... نفايس اموال و شرائف املاك حلال خود را صرف مصالح مشاهد و مراقد اعلى المراصد اين طايفه عليّه مى گردانند تا به مرتبه اى كه در هيچ قطرى از

1.النقض، ص ۲۲۰، س ۶.

2.جنة النعيم، ص ۴۵۰، س ۲۵.

3.يادداشتهاى قزوينى، جلد ششم، س ۲۶، س ۱۵.

4.تاريخ طبرستان، ابن اسفنديار، ج ۱، ص ۱۲۰، س ۷.

  • نام منبع :
    شناخت نامه حضرت عبدالعظيم حسني (ع) و شهر ري ج13
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 135423
صفحه از 393
پرینت  ارسال به