صحيفه امير مؤمنان(ع) قديم ترين سند حديثي - صفحه 51

شتر و چهارپايش را تعليف مى كند؛ و نبايد در اين شهر سلاح حمل شود.
اين احكام ششگانه كه در روايات صحيفه براى حرم مدينه بيان شده است، مضمون احاديث ديگرى است كه از طريق شيعه و اهل سنّت نقل گرديده و براى حرم مكه نيز بيان شده است و فقهاى اسلام درباره اين احكام در حرم مدينه (از لحاظ وجوب و استحباب) نظرات مختلفى دارند. بنابر فتواى فقهاى شيعه، مراعات اين احكام، اگرچه در مكّه واجب و ارتكاب آنها موجب كفّاره و مجازات است، در حرم مدينه (بجز ارتكاب گناه و پناه دادن به مرتكب آن)، جنبه استحباب دارد و كفّاره و مجازاتى بر مرتكب آنها در اين شهر متوجه نيست.
جبل «ثور» كجاست؟
محمدفؤاد عبدالباقى در پاورقى صحيح مسلم ۱ درباره دو رشته كوه «ثور» و «عير» بحث مفصلى آورده است؛ زيرا بعضى از شارحان حديث، در وجود كوهى به نام «ثور» در مدينه ترديد كرده يا آن را نفى و به مكه منحصر نموده اند و ذكر آن را در متن روايات صحيفه (به عنوان حدود حرم مدينه) يك نوع ضعف و بى اصالتى در متن اين روايات تلقّى كرده اند.
محمدفؤاد، آنگاه با دلائل متعدد از گفتار مورّخان و مدينه شناسان ثابت مى كند همانگونه كه «ثور» نام يكى از كوههاى اطراف مكّه است، در اطراف مدينه نيز كوهى دايره اى شكل بدين نام وجود دارد كه در شمال مدينه و در پشت كوه «احد» قرار گرفته است. سپس اعتراف عده اى از نويسندگان و مدينه شناسان را كه اين كوه را از نزديك مشاهده نموده و با همين نام (ثور) شناسايى و در تاليفات خود معرفى كرده اند، منعكس مى نمايد.

2ـ برابربودن مسلمانان در امان دادن به كفّار

دومين حكمى كه در روايت صحيفه آمده است برابربودن ذمّه و امان دادن مسلمانان بر كفار

1.صحيح مسلم، تحقيق محمدفؤاد عبدالباقى، ج۲، ص۹۹۵ـ ۹۹۸ [كتاب الحج، باب فقه المدينة].

صفحه از 59