صحيفه امير مؤمنان(ع) قديم ترين سند حديثي - صفحه 56

در بحث حرم مدينه، معناى محدث و پناه دادن به او را توضيح داديم. در آنجا كه سخن از حرم مدينه بود، براى احترام بيشتر «مدينة الرسول»، كسانى مورد لعن خدا و همه فرشتگان و همه مؤمنان قرار گرفته بودند كه در آن شهر مرتكب جنايت شوند و يا جنايتكارى را پناه بدهند. ولى در اينجا، مسئله جنبه عمومى دارد. لعن اللّه من آوى محدثا … خدا لعنت كند كسى را كه در هر شهر و ديارى و در هر نقطه و منطقه اى، جنايتكارى را پناه بدهد و از وى حمايت كند!
و در همان بحث، به حكمت اين تحريم و تهديد اشاره نموديم كه اين عمل، درواقع، همكارى با مفسد و عامل توسعه فساد در جامعه مى باشد و طبعا جرم پناه دهنده، بيش از خود جنايتكار خواهدبود. اين بود در حدود شانزده حكم مختلف در پنج موضوع مهم كه از روايات منقول از صحيفه اميرمؤمنان(ع) به دست مى آيد و به طورى كه ملاحظه فرموديد، اين احكام به طور صريح و گويا، در روايات صحيفه مطرح و منعكس گرديده است.

ديگر موضوعات فقهى صحيفه

و در روايات صحيفه، در كنار احكام مشروح پيش گفته، چند موضوع ديگر نيز به طور اجمال و اشاره انعكاس يافته است كه اينك به بيان اين موارد مى پردازيم:

1ـ در صحيفه اميرمؤمنان(ع)، از انواع جراحات و همچنين از سنّ شترها كه به عنوان ديه جراحات پرداخت مى شود، سخن رفته و اين احكام در صحيفه آمده است:

۰.فإذا فيها اشياء من الجراحات وأسنان الإبل. ۱

2ـ باز، در صحيفه در مورد اصل ديه و تشويق و ترغيب بر آزادكردن اسراى مسلمين از دست كفار، و احيانا راههاى مختلف و شرايط و احكام آن، سخن گفته شده است:

1.الأمالي للطوسي : ص ۴۷۵ ح ۱۰۳۶ عن سعيد بن مسلمة عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم السلام ، قرب الإسناد : ص ۱۱۷ ح ۴۰۹ عن الحسين بن علوان عن الإمام الصادق عن أبيه عليهماالسلام عنه صلى الله عليه و آله ، الاختصاص : ص ۲۵۳ عن العالم عليه السلام وكلاهما نحوه ، بحارالأنوار : ج ۸ ص ۱۷۱ ح ۱۱۴ ؛ شعب الأيمان : ج ۷ ص ۴۳۵ ح ۱۰۸۷۵ عن سعيد بن مسلمة الأموي عن الإمام الصادق عن أبيه عن جدّه عليهم السلام عنه صلى الله عليه و آله ، حلية الأولياء : ج ۷ ص ۹۲ ، كنزالعمّال : ج ۶ ص ۳۳۷ ح ۱۵۹۲۷ .

صفحه از 59