صحيفه امير مؤمنان(ع) قديم ترين سند حديثي - صفحه 60

منابع شيعه از ائمه هدى نقل گرديده است. در اين روايات، آنچه بيشتر جلب توجه مى كند، (قطع نظر از مضمون كلّى آنها)، معرّفى اين صحيفه به عنوان يك صحيفه متقن و مورداعتماد و مجموعه مقدّس و ارزشمند است كه از دو لب مبارك پيامبر(ص) [من فلق فيه] صادرگرديده و با دستخط اميرمؤمنان نگارش يافته [وخطّ علىّ بيمينه].
آرى، آنچه جلب توجه مى كند، مطلبى است كه در تمام اين روايات، مورد عنايت خاص قرارگرفته و آن (از لحاظ كمّى) حجيم و بزرگ بودن اين صحيفه و (از نظر كيفى) مشتمل بودن آن بر احكام موردنياز مردم از واجبات و محرمات و شرايع است. زيرا طول آن «سبعون زراع» و محتوايش «كلّ شيئ يحتاج النّاس اليه حتى الأرش فى الخدش» عنوان گرديده است.
و همانگونه كه در نكته دوم از نكات پنجگانه اين مقال اشاره نموديم، اين حقيقت تلويحا و به طور اجمال، از روايات اهل سنّت نيز استفاده مى شود؛ زيرا اگر در منابع شيعه آمده است: «فيها كلّ شىء …»، در منابع اهل سنّت هم حرم بودن مدينه و حدود و حريم آن (به نام) ذكر شده است و اگر در منابع شيعه از وجود «أرش خدش» در صحيفه سخن گفته شده، در منابع اهل سنّت هم آمده است: «وفيها اشياء من الجراحات وأسنان الإبل»؛ و همچنين آمده است كه: «لعن اللّه من سرق منار الأرض» و…
به هرحال، جامع بودن صحيفه اميرمومنان(ع) و وسعت و گستردگى قوانين و احكام در آن، موجب گرديده است كه در لسان ائمه(ع)، از اين صحيفه، گاهى به همين عنوان «صحيفة» و گاهى هم به عنوان «الجامعة» تعبيرشود و منظور از «جامعه» كه در روايات ما مطرح و از آن به عظمت ياد شده است، هيچ صحيفه و مجموعه اى نيست مگر همان صحيفه اميرمؤمنان ـ صلوات اللّه وسلامه عليه.

صفحه از 59