۶۳۲۵.تاريخ دمشق :ابو الأسود از همراهان على عليه السلام و از دوستداران راستين او و فرزندانش بود و در اين باره ، سروده است :

قبيله پست بنى قُشَير مى گويند
در درازى روزگار ، او (ابو الأسود) على را فراموش نمى كند .
من ، محمّد صلى الله عليه و آله را سخت دوست دارم
و نيز عبّاس و حمزه و وصىّ ، على(ع) را .
پس اگر دوستى شان هدايت باشد ، بدان رسيده ام
و اگر هم نباشد ، خطايى مرتكب نشده ام .
او در ميان قبيله بنى قُشَير در بصره مى زيست و شب ها او را به خاطر محبّتش به على عليه السلام سنگباران مى كردند . پس چون صبح مى شد ، سنگپرانى شان را به آنان گوشزد مى كرد . مى گفتند : خداوند ، تو را سنگباران كرده است . او پاسخ مى داد : دروغ مى گوييد . اگر خدا مرا با سنگ مى زد ، حتماً به من اصابت مى كرد ! شماييد كه سنگ مى زنيد و اصابت نمى كند .

۶۳۲۶.سير أعلام النبلاءـ به نقل از ابو الأسود ـ: بر على عليه السلام وارد شدم و او را سر در گريبان ديدم . گفتم : اى امير مؤمنان! به چه مى انديشى؟ فرمود : «در شهر شما ، جمله هايى را غلط شنيدم . پس تصميم گرفتم كتابى در اصول ادبيات عرب ، تدوين كنم» . گفتم : اگر چنين كنى ، ما را زنده ساخته اى .
پس از چند روز ، نزدش رفتم . كتابى به من داد كه در آن نوشته بود : «هر كلمه اى ، يا اسم يا فعل و يا حرف است . اسم ، آن است كه از مُسَمّا خبر مى دهد و فعل ، آن است كه از حركت مسمّا خبر مى دهد و حرف هم از معنايى خبر مى دهد كه نه اسم است و نه فعل» .
سپس به من فرمود : «دنباله اين را بگير و بر آن بيفزاى» . من هم چيزهايى را گِرد آوردم و بر او عرضه كردم .

۶۳۲۷.الأغانى :به ابو الأسود گفته شد : اين دانش نحو را از كجا آوردى؟ گفت : اصول آن را از على بن ابى طالب عليه السلام فراگرفتم .

۶۳۲۵.تاريخ دمشق :كانَ أبُو الأَسوَدِ مِمَّن صَحِبَ عَلِيّا ، وكانَ مِنَ المُتَحَقِّقينَ بِمَحَبَّتِهِ ومَحَبَّةِ وُلدِهِ ، وفي ذلِكَ يَقولُ :

يَقولُ الأرَذَلونَ بَنو قُشَيرٍ
طَوالَ الدَّهرِ لا يَنسى عَلِيّا
اُحِبُّ مُحَمَّدا حُبّا شَديدا
وعَبّاسا وحَمزَةَ وَالوَصِيّا
فَإِن يَكُ حُبُّهُم رُشدا اُصِبْهُ
ولَيسَ بِمُخطِئٍ إن كانَ غَيّا
وكانَ نازِلاً في بَني قُشَيرٍ بِالبَصرَةِ ، وكانوا يَرجمُونَهُ بِاللَّيلِ لِمَحَبَّتِهِ لِعَلِيٍّ ووُلدِهِ ، فَإِذا أصبَحَ فَذَكَرَ رَجمَهُم ، قالوا : اللّهُ يَرجُمُكَ ! فَيَقولُ لَهُم : تَكذِبونَ ، لَو رَجَمَنِي اللّهُ لَأَصابَني ، وأنتُم تَرجُمونَ فَلا تُصيبونَ . ^۱

۶۳۲۶.سير أعلام النّبلاء عن أبي الأسود :دَخَلتُ عَلى عَلِيٍّ ، فَرَأَيتُهُ مُطرِقا ، فَقُلتُ : فيمَ تَتَفَكَّرُ يا أميرَ المُؤمِنينَ ؟ قالَ : سَمِعتُ بِبَلِدَكُم لَحنا ، فَأَرَدتُ أن أضَعَ كِتابا في اُصولِ العَرَبِيَّةِ . فَقُلتُ : إن فَعَلتَ هذا أحييَتَنا ! فَأَتَيتُهُ بَعدَ أيّامٍ ، فَأَلقى إلَيَّ صَحيفَةً فيها : الكَلامُ كُلُّهُ : اسمٌ ، وفِعلٌ ، وحَرفٌ ؛ فَالاِسمُ ما أنبَأَ عَنِ المُسَمّى ، وَالفِعلُ ما أنبَأَ عَن حَرَكَةِ المُسَمّى ، وَالحَرفُ ما أنبَأَ عَن مَعنىً لَيسَ بِاسمٍ ولا فِعلٍ . ثُمَّ قالَ لي : زِدهُ وتَتَبَّعهُ . فَجَمَعتُ أشياءَ ثُمَّ عَرَضتُها عَلَيهِ . ^۲

۶۳۲۷.الأغاني :قيلَ لِأَبي الأَسوَدِ : مِن أينَ لَكَ هذَا العِلمُ ـ يَعنونَ بِهِ النَّحوَ ـ ؟ فَقالَ : أخَذتُ حُدودَهُ عَن عَلِيِّ بنِ أبي طالِبٍ عليه السلام . ^۳