483
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج13

۶۶۱۶.الكامل فى التاريخ :قيس ، خارج شد و با هفت تن از همراهانش به مصر وارد شد ... ، از منبر ، بالا رفت و بر آن نشست و فرمان داد تا نامه امير مؤمنان به مردم مصر درباره انتصابش خوانده شود كه در آن ، مردم مصر را به بيعت با او و يارى و كمكش در راه حق ، فرمان داده بود .
سپس به سخنرانى برخاست و گفت : خدايى را سپاس كه حق را آورد و باطل را ميراند و ستمكاران را خوار كرد .
اى مردم! ما با كسى بيعت كرديم كه او را بهترين فرد پس از پيامبرمان مى دانيم . پس اى مردم! برخيزيد و با او بر كتاب خدا و سنّت پيامبرش بيعت كنيد كه اگر ما چنين رفتار نكنيم ، بيعتى براى ما بر گردن شما نيست .
پس مردم برخاستند و بيعت كردند و مصر ، سامان گرفت و [ قيس ، ]كارگزارانش را بر سراسر آن جا گمارد ، جز يك آبادى به نام «خَرنبا» كه مردم آن ، كشته شدن عثمان را بزرگ مى شمردند . فرمانده آنان ، مردى از تيره بنى كنانه از قبيله بنى مُدْلِج به نام يزيد بن حَرْث بود كه كسى را به سوى قيس فرستاد و او را به خونخواهى عثمان فرا خواند .
و مَسلَمة بن مُخَلَّد نيز عَلَم خونخواهى عثمان را برافراشته بود . قيس به سوى او پيغام فرستاد : واى بر تو! آيا عليه من برمى خيزى؟! به خدا سوگند ، دوست ندارم كه حكومت شام و مصر را با هم داشته باشم و تو را بكشم .
پس مسلمه برايش پيغام فرستاد : تا تو حاكم مصرى، عليه تو كارى نمى كنم .
قيس ـ كه دورانديش و محتاط بود ـ ، كسى را به سوى مردم خَرنبا فرستاد كه : من شما را به بيعت كردن ، وادار نمى كنم و از شما دست مى كشم .
پس با آنها سازش كرد و ماليات را گِرد آورى كرد ، بدون آن كه كسى مزاحم او شود .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج13
482

۶۶۱۶.الكامل في التاريخ :خَرَجَ قَيسٌ حَتّى دَخَلَ مِصرَ في سَبعَةٍ مِن أصحابِهِ ... ، فَصَعِدَ المِنبَرَ فَجَلَسَ عَلَيهِ ، وأمَرَ بِكِتابِ أميرِ المُؤمِنينَ فَقُرِئَ عَلى أهلِ مِصرَ بِإِمارَتِهِ ، ويَأمُرُهُم بِمُبايَعَتِهِ ومُساعَدَتِهِ وإعانَتِهِ عَلَى الحَقِّ ، ثُمَّ قامَ قَيسٌ خَطيبا وقالَ :
الحَمدُ للّهِ الَّذي جاءَ بِالحَقِّ وأماتَ الباطِلَ وكَبَتَ الظّالِمينَ ، أيُّهَا النّاسُ ، إنّا قَد بايَعنا خَيرَ مَن نَعلَمُ بَعدَ نَبِيِّنا صلى الله عليه و آله ، فَقوموا أيُّهَا النّاسُ فَبايِعوهُ عَلى كِتابِ اللّهِ وسُنَّةِ رَسولِهِ ، فَإِن نَحنُ لَم نَعمَل لَكُم بِذلِكَ فَلا بَيعَةَ لَنا عَلَيكُم .
فَقامَ النّاسُ فَبايَعوا ، وَاستَقامَت مِصرُ ، وبَعَثَ عَلَيها عُمّالَهُ، إلّا قَريَةً مِنها يُقالُ لَها : خَرنَبا ، فيها ناسٌ قَد أعظَموا قَتلَ عُثمانَ ، عَلَيهِم رَجُلٌ مِن بَني كِنانَةَ ثُمَّ مِن بَني مُدلِجٍ اسمُهُ يَزيدُ بنُ الحَرثِ ، فَبَعَثَ إلى قَيسٍ يَدعو إلَى الطَّلَبِ بِدَمِ عُثمانَ .
وكانَ مَسلَمَةُ بنُ مُخَلّدٍ قَد أظهَرَ الطَّلَبَ أيضا بِدَمِ عُثمانَ ، فَأَرسَلَ إلَيهِ قَيسٌ : وَيحَكَ أ عَلَيَّ تَثِبُ ؟ ! فَوَاللّهِ ما اُحِبُّ أنَّ لي مُلكَ الشّامِ إلى مِصرَ وأنّي قَتَلتُكَ !
فَبَعَثَ إلَيهِ مَسلَمَةُ : إنّي كافٌّ عَنكَ ما دُمتَ أنتَ والِيَ مِصرَ .
وبَعَثَ قَيسٌ ـ وكانَ حازِما ـ إلى أهلِ خَرنَبا : إنّي لا اُكرِهُكُم عَلَى البَيعَةِ وإنّي كافٌّ عَنكُم ، فَهادَنَهُم وجَبَى الخَراجَ لَيسَ أحَدٌ يُنازِعُهُ . ۱

1.الكامل في التاريخ : ج ۲ ص ۳۵۴ ، تاريخ الطبري : ج ۴ ص ۵۴۸ وفيه «خربتا» بدل «خَرنبا» في كلا الموضعين ؛ الغارات : ج ۱ ص ۲۱۱ وراجع أنساب الأشراف : ج ۳ ص ۱۶۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج13
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 53275
صفحه از 621
پرینت  ارسال به