ر . ك : ج 13 ص 203 (زياد بن ابيه) .
5 / 7
ضحّاك بن قيس
او از صحابيان كم سال پيامبر صلى الله عليه و آله به شمار آمده است . وى از ياران معاويه و يكى از فرماندهان سپاه دمشق در جنگ صِفّين بود كه امام على عليه السلام او را نفرين كرد و در مورد او و افرادى نظير او فرمود : «آنان ، ياران دين و قرآن نيستند» .
پس از جنگ صِفّين ، معاويه به او فرمان داد و وى بر پيروان على عليه السلام در مناطق عراق ، يورش برد . امام عليه السلام نيز حُجْر بن عَدى را با گروهى به سوى او فرستاد و او شبانه فرار كرد .
او رئيس شهربانى معاويه بود . از طرف معاويه به زمامدارى كوفه رسيد و سپس حكومت دمشق به وى واگذار شد .
او پس از مرگ معاوية بن يزيد ، به سوى عبد اللّه بن زبير كشيده شد و پس از مدّتى براى خلافت خودش تلاش كرد ؛ امّا كارى از پيش نبرد ، تا اين كه در سال 64 هجرى در نبرد با سپاه مروان ، كشته شد .
