419
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12

۶۲۰۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هامان اين امّت ، مغيرة بن شعبه است .

۶۲۰۸.امام على عليه السلامـ خطاب به عمّار بن ياسر ، هنگامى كه درباره مغيرة بن شعبه سخن به ميان آورد ـ: اى عمّار! رهايش كن ، كه او از دين بهره اى ندارد ، مگر آنچه او را به دنيا نزديك ساخته باشد ؛ و او خويش را به عمد ، [ درباره حقّانيت من يا معاويه ]به شبهه انداخته است تا شبهه ها را بهانه اى براى لغزش هايش قرار دهد .

۶۲۰۹.الغاراتـ به نقل از جُندَب بن عبد اللّه ـ: نزد على عليه السلام از مغيرة بن شعبه و سرسختى اش در حمايت از معاويه سخن به ميان آمد . فرمود : «مگر مغيره كيست؟ اسلام آوردن وى ، در پىِ هرزگى و خيانتى بود كه نسبت به گروهى از قومش كرد كه از جانب او آسوده خاطر بودند .
او به قوم خويش يورش بُرد و مرتكب آن اعمال شد . آن گاه گريخت و به عنوان پناهنده به اسلام ، نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد [ تا از دست قومش در امان بمانَد] . سوگند به خدا ، از زمانى كه اسلام آورده ، كسى از او فروتنى و افتادگى نديده است .
آگاه باشيد كه پيش از قيامت ، از قبيله ثقيف ، فرعون هايى خواهند بود كه از حق ، كناره مى گيرند و آتش جنگ را برمى افروزند و از ستمكاران ، پشتيبانى مى كنند .
آگاه باشيد! ثقيف ، مردمى نيرنگبازند كه به هيچ پيمانى وفا نمى كنند و با عرب ، چنان دشمنى مى ورزند كه گويى از آنان نيستند .
البتّه در بين آنان ، گاه ، فرد صالحى پيدا مى شود ، از جمله : عروة بن مسعود و ابو عبيد بن مسعود (كه در منطقه قُسّ الناطف ۱ در ساحل فرات شهيد شد) . و البته فرد صالح در قبيله ثقيف ، كمياب است» .

۶۲۱۰.شرح نهج البلاغةـ به نقل از ابو جعفر اِسكافى ـ: معاويه ، گروهى از صحابيان و گروهى از تابعيان را براى جعل كردن احاديث زشت درباره على عليه السلام ـ كه متضمّن طعن بر وى و برائت جستن از او بود ـ گمارد و براى آنان مزدى مقرّر كرد كه موجب تشويق براى چنين كارى مى شد .
آنان نيز در مورد آنچه موجب خشنودى معاويه مى شد ، حديث جعلى ساختند ، از جمله آنان [ از صحابه] : ابو هريره ، عمرو بن عاص ، مغيرة بن شعبه ؛ و از تابعيان ، عروة بن زبير بودند .

1.قسّ الناطف ، منطقه اى در نزديكى كوفه در كنار ساحل فرات است . جنگ ايرانيان و مسلمانان در زمان خلافت عمر ، در اين منطقه واقع شد و ابو عبيد بن مسعود ثقفى ، در جريان آن ، كشته شد (تاج العروس : ج ۸ ص ۴۱۵ «قسس») .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12
418

۶۲۰۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :هامانُ هذِهِ الاُمَّةِ المُغيرَةُ بنُ شُعبَةَ . ۱

۶۲۰۸.الإمام عليّ عليه السلامـ لِعَمّارِ بنِ ياسِرٍ وقَد سَمِعَهُ يُراجِعُ المُغيرَةَ بنَ شُعبَةَ كَلاما ـ: دَعهُ يا عَمّارُ ؛ فَإِنَّهُ لَم يَأخُذ مِنَ الدّينِ إلّا ما قارَبَهُ مِنَ الدُّنيا ، وعَلى عَمدٍ لَبَسَ عَلى نَفسِهِ ؛ لِيَجعَلَ الشُّبُهاتِ عاذِرا لِسَقَطاتِهِ . ۲

۶۲۰۹.الغارات عن جندب بن عبد اللّه :ذُكِرَ المُغيرَةُ بنُ شُعبَةَ عِندَ عَلِيٍّ عليه السلام وجَدُّهُ مَعَ مُعاوِيَةَ ، فَقالَ : ومَا المُغيرَةُ ! إنَّما كانَ إسلامُةُ لِفَجرَةٍ وغَدرَةٍ لِمُطمَئِنّينَ إلَيهِ مِن قَومِهِ ، فَتَكَ بِهِم ورَكِبَها مِنهُم ، فَهَرَبَ ، فَأَتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله كَالعائِذِ بِالإِسلامِ ، وَاللّهِ ما رَأى أحَدٌ عَلَيهِ ـ مُنذُ ادَّعََى الإِسلامَ ـ خُضوعا ولا خُشوعا .
ألا وإنَّهُ كانَ مِن ثَقيفٍ فَراعِنةٌ قَبلَ يَومِ القِيامَةِ ، يُجانِبونَ الحَقَّ ، ويُسعِرونَ نيرانَ الحَربِ ، ويُوازِرونَ الظّالِمينَ . ألا إنَّ ثَقيفا قَومٌ غُدُرٌ ، لا يوفونَ بِعَهدٍ ، يُبغِضونَ العَرَبَ كَأَنَّهُم لَيسوا مِنهُم ، ولَرُبَّ صالِحٍ قَد كانَ فيهِم ؛ مِنهُم عُروَةُ بنُ مَسعودٍ ، وأبو عُبَيدِ بنُ مَسعودٍ المُستَشهَدُ بِقُسِّ النّاطِفِ ۳ عَلى شاطِئِ الفُراتِ ، وإنَّ الصّالِحَ في ثَقيفٍ لَغَريبٌ . ۴

۶۲۱۰.شرح نهج البلاغة عن أبي جعفر الإسكافي :إنَّ مُعاوِيَةَ وَضَعَ قَوما مِنَ الصَّحابَةِ وقَوما مِنَ التّابِعينَ عَلى رِوايَةِ أخبارٍ قَبيحَةٍ في عَلِيٍّ عليه السلام ، تَقتَضِي الطَّعنَ فيهِ ، وَالبَراءَةَ مِنهُ ، وجَعَلَ لَهُم عَلى ذلِكَ جُعلاً يُرغَبُ في مِثلِهِ ، فَاختَلَقوا ما أرضاهُ ؛ مِنهُم : أبو هُرَيرَةَ ، وعَمرُو بنُ العاصِ ، وَالمُغيرَةُ بنُ شُعبَةَ ، ومِنَ التّابِعينَ : عُروَةُ بنُ الزُّبَيرِ . ۵

1.الإيضاح : ص ۶۶ عن أبي ذرّ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۴۰۵ .

3.قُسّ الناطف : موضع قرب الكوفة على شاطئ الفرات ، كانت عنده وقعة بين الفرس وبين المسلمين وذلِكَ في خلافة عمر ، قُتل فيه أبو عبيد بن مسعود الثقفي (تاج العروس : ج ۸ ص ۴۱۵ «قسس») .

4.الغارات : ج ۲ ص ۵۱۶ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۴ ص ۸۰ .

5.شرح نهج البلاغة : ج ۴ ص ۶۳ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 78946
صفحه از 591
پرینت  ارسال به