435
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12

۶۲۲۵.مروج الذهب :گروهى از بنى اميّه كه از بيعت با على عليه السلام سر باز زده بودند ، نزد وى آمدند كه از جمله آنان : سعيد بن عاص ، مروان بن حكم ، وليد بن عقبة بن ابى معيط بودند .
بين وى و آنان ، سخن به درازا كشيد . وليد گفت : ما از روى بى ميلى از بيعت با تو سر نزده ايم ؛ بلكه ما كسانى هستيم كه همه ما را طرد نموده اند و بر جانمان هراس داريم . پس ، عذر ما در آنچه مى گوييم ، روشن است . امّا [ عذر] من : پدرم را به اسيرى كشتى و بر خودم نيز حدْ جارى كردى .

۶۲۲۶.الغاراتـ به نقل از مغيره ضَبّى ـ: گروهى از مردم كه مى خواستند در بيمارى شديد وليد بن عقبه به عيادت وى بروند ، به حسن بن على عليهماالسلام برخوردند و او هم با آنان به عيادت وليد آمد .
وليد به حسن عليه السلام گفت : «از آنچه بين من و بين همه مردم بوده است ، پيش خدا توبه مى كنم ، جز از آنچه بين من و پدرت اتّفاق افتاده است!» ؛ يعنى مى گفت : از آن ، توبه نمى كنم .

۶۲۲۷.شرح نهج البلاغةـ در بيان علّت كينه شديد وليد نسبت به على عليه السلام ـ: در روز بدر ، على عليه السلام پدرش (عقبة بن ابى مُعَيط) را به [ فرمان پيامبر صلى الله عليه و آله به] اسيرى كشت . پس از آن ، به خاطر نزاعى كه بين وى و على عليه السلام در گرفت ، در قرآن ، «فاسق» نام گرفت و سپس در [ زمان ]خلافت عثمان ، على عليه السلام وى را ـ با آن كه زمامدار كوفه بود ـ حد زد و از آن جا عزل نمود .
نزد عرب هاى اهل دين و تقوا ، با [ كينه هايى] كم تر از اينها ، ناموس ها حلال شمرده مى شوند و خون ها مباح مى گردند ، و دين و ثواب و عقاب ، در كاهش خشم آنان اثرى ندارد ، چه رسد به وليد كه جامع فسق و شر بود و آشكارا مرتكب آنها مى شد و از شمار «المؤلَّفةُ قلوبُهم» ۱ بود و در نسبتش [ به پدرش] ترديد وجود داشت و به بى دينى و كفر ، متّهم بود .

1.المؤلّفة قلوبُهم (دل به دست آورده شدگان) ، كسانى را مى گويند كه پيامبر صلى الله عليه و آله با دادن مال به آنها ، دل هايشان را در برابر اسلام ، نرم مى ساخت . (م)


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12
434

۶۲۲۵.مروج الذهب :أتاهُ [عَلِيّا عليه السلام ] جَماعَةٌ مِمَّن تَخَلَّفَ عَن بَيعَتِهِ مِن بني اُمَيَّةَ ؛ ـ مِنهُم : سَعيدُ بنُ العاصِ ، ومَروانُ بنُ الحَكَمِ ، وَالوَليدُ بنُ عُقبَةَ بنِ أبي مُعيَطٍ ، فَجَرى بَينَهُ وبَينَهُم خَطبٌ طَويلٌ ، وقالَ لَهُ الوَليدُ : إنّا لَم نَتَخَلَّف عَنكَ رَغبَةً عَن بَيعَتِكَ ، ولكِنّا قَومٌ وَتَرَنَا النّاسُ ، وخِفنا عَلى نُفوسِنا ، فَعُذرُنا فيما نَقولُ واضِحٌ ؛ أمّا أنَا فَقَتَلتَ أبي صَبرا ، وضَرَبتَني حَدّا . ۱

۶۲۲۶.الغارات عن مغيرة الضبّي :مَرَّ ناسٌ بِالحَسَنِ بنِ عَلِيٍّ عليهماالسلام وهُم يُريدونَ عِيادَةَ الوَليدِ بنِ عُقبَةَ وهُوَ في عِلَّةٍ شَديدَةٍ ، فَأَتاهُ الحَسَنُ عليه السلام مَعَهُم عائِدا ، فَقالَ لِلحَسَنِ : أتوبُ إلَى اللّهِ مِمّا كانَ بَيني وبَينَ جَميعِ النّاسِ ، إلّا ما كانَ بَيني وبَينَ أبيكَ ! يَقولُ : أي لا أتوبُ مِنهُ . ۲

۶۲۲۷.شرح نهج البلاغةـ في بَيانِ عِلَّةِ شِدَّةِ بُغضِ الوَليدِ عَلِيّا عليه السلام ـ: إنَّ عَلِيّا عليه السلام قَتَلَ أباهُ عُقبَةَ بنَ أبي مُعَيطٍ صَبرا يُومَ بَدرٍ ، وسُمِّيَ الفاسِقَ بَعدَ ذلِكَ فِي القُرآنِ ؛ لِنزِاعٍ وَقَعَ بَينَهُ وبَينَهُ ، ثُمَّ جَلَدَهُ الحَدَّ في خِلافَةِ عُثمانَ ، وعَزَلَهُ عَنِ الكوفَةِ وكانَ عامِلَها .
وبِبَعضِ هذَا عِندَ العَرَبِ أربابَ الدّينِ وَالتُّقى تُستَحَلُّ المَحارِمُ ، وتُستَباحُ الدِّماءُ ، ولا تَبقى مُراقَبَةٌ في شِفاءِ الغَيظِ لِدينٍ ولا لِعِقابٍ ولا لِثَوابٍ ، فَكَيفَ الوَليدُ المُشتَمِلُ عَلَى الفُسوقِ وَالفُجورِ ، مُجاهِرا بِذلِكَ ! وكانَ مِنَ المُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُم ، مَطعونا في نَسَبِهِ ، مَرمِيّا بِالإِلحادِ وَالزَّندَقَةِ ! ۳

1.مروج الذهب : ج ۲ ص ۳۶۲ .

2.الغارات : ج ۲ ص ۵۱۹ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۴ ص ۸۲ .

3.شرح نهج البلاغة : ج ۲ ص ۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج12
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 73411
صفحه از 591
پرینت  ارسال به