ر . ك : ج 5، ص 65 (پيوستن نيروهاى كوفه به امام).
3 / 4
سرانجام خوارج
۵۷۹۶.امام على عليه السلامـ هنگامى كه تصميم به جنگ با خوارج گرفت ـ: «كشتنگاه آنان ، اين سوى نُطفه (آب) است . به خدا سوگند كه ده نفر از آنان باقى نخواهد ماند و ده نفر از شما كشته نخواهد شد» .
ابن ابى الحديد در توضيح اين كلام امام عليه السلام گفته است :
اين خبر به خاطر شهرت و كثرت نقل ، نزديك به تواتر است و اين ، از معجزه هاى و اَخبار تفصيلى او از امور غيبى است .
خبرها دو گونه اند : بخشى ، اخبار كلّى اند كه اعجازى در آنها نيست ؛ مثل آن كه كسى به ياران خود بگويد : «فردا ، شما بر اين گروهى كه با آن رو به رو مى شويد ، پيروز خواهيد شد» . اگر پيروزى به دست آمد ، آن را پيش يارانش حجّت خود و معجزه قلمداد مى كند و اگر پيروز نشدند ، مى گويد : «نيّت هاى شما تغيير كرد و در سخن من ترديد كرديد . لذا خداوند ، يارى اش را از شما باز گرفت» و نظير اين سخن ها ؛ چون متداول است كه پادشاهان و حاكمان به يارانشان وعده يارى و پيروزى مى دهند و وسوسه حكومت را در ذهنشان مى اندازند .
وقوع اين گونه وعده ها ، دلالت بر خبر دادن از غيب ـ كه متضمّن معجزه است ـ ندارد .
بخش ديگر ، خبرهاى تفصيلى از غيب اند ؛ نظير همين خبر كه على عليه السلام در آن ، در مورد ياران خودش و نيز در مورد خوارج ، تعداد معيّنى را ذكر مى كند و پس از جنگ هم ، بدون كم و زياد ، همان ، تحقّق مى يابد .
اين ، يك كار خدايى است كه او (على عليه السلام ) به وسيله پيامبر خدا از آن ، آگاه شده است و پيامبر خدا نيز از سوى خداى سبحان از آن ، آگاهى يافته است ، و توان بشر از فهم اين امور ، ناتوان است . على عليه السلام از اين قبيل امور ، چيزهايى داشت كه ديگران نداشتند .