2 / 6

نقش ويژگى هاى روحى در رفتارها

۵۳۶۴.امام على عليه السلام :مردم ، گوناگون اند . «هر كس بر گونه خود رفتار مى كند» .

۵۳۶۵.امام على عليه السلام :سرشتت تو را به آنچه با تو مأنوس است ، فرا مى خوانَد .

۵۳۶۶.امام على عليه السلامـ در حكمت هاى منسوب به ايشان ـ: حركت در راه كار خير ، براى نيك سرشت ، آسان و هموار است ، و حركت در جهت كار ناشايست براى او سخت و كُند است ، و براى فرد شرور ، ضدّ اين [ حالت ]است .

2 / 7

نقش بزرگْ مَنشى نفْس در اخلاق و رفتار

۵۳۶۷.امام على عليه السلام :هر كس كه براى خودش شخصيتْ قائل است ، آن را با گناه ، خوار نمى سازد .

۵۳۶۸.امام على عليه السلام :هر كس كه براى خودش شخصيت قائل است ، خواسته هايش در پيش او خوارند .

۵۳۶۹.امام على عليه السلام :هر كـس شخصيت دارد ، دنـيا در ديده اش كوچك است .

دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11

234

2 / 6

دَورُ الخَصائِصِ النَّفسانِيَّةِ فِي الأَعمالِ

۵۳۶۴.الإمام عليّ عليه السلام :الخَلقُ أشكالٌ «فكُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِى»^۱ . ^۲

۵۳۶۵.عنه عليه السلام :إنَّ طِباعَكَ تَدعوكَ إلى ما ألِفتَهُ . ^۳

۵۳۶۶.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: الخَيِّرُ النَّفسُ تَكونُ الحَرَكَةُ فِي الخَيرِ عَلَيهِ سَهلَةً مُتَيَسِّرَةً ، وَالحَرَكَةُ فِي الإِضرارِ عُسرَةً بَطيئَةً ، وَالشِّرّيرُ بِالضِّدِّ مِن ذلِكَ . ^۴

2 / 7

دَورُ كَرامَةِ النَّفسِ فِي الأَخلاقِ وَالأَعمالِ

۵۳۶۷.الإمام عليّ عليه السلام :مَن كَرُمَت عَلَيهِ نَفسُهُ لَم يُهِنها بِالمَعصِيَةِ . ^۵

۵۳۶۸.عنه عليه السلام :مَن كَرُمَت عَلَيهِ نَفسُهُ هانَت عَلَيهِ شَهَواتُهُ . ^۶

۵۳۶۹.عنه عليه السلام :مَن كَرُمَت نَفسُهُ صَغُرَتِ الدُّنيا في عَينِهِ . ^۷

1.الإسراء : ۸۴ .

2.كشف الغمّة : ج ۳ ص ۱۳۹ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۸۲ ح ۷۸ ؛ الفصول المهمّة : ص ۲۷۱ .

3.غرر الحكم : ح ۳۴۲۰ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۱۴۲ ح ۳۱۸۳ .

4.شرح نهج البلاغة : ج ۲۰ ص ۲۷۵ ح ۱۷۹ .

5.غرر الحكم : ح ۸۷۳۰ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۳۹ ح ۷۶۱۶ .

6.نهج البلاغة : الحكمة ۴۴۹ ، غرر الحكم : ح ۸۷۷۱ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۳۷ ح ۷۵۶۵ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۱۱ ص ۱۲۸ وفيه «هان عليه دينه» و ج ۲۰ ص ۳۲۷ ح ۷۴۲ وفيه «هان عليه ماله» .

7.غرر الحكم : ح ۹۱۳۰ وراجع عيون الحكم والمواعظ : ص ۴۸۲ ح ۸۸۸۹ .