51
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11

۵۰۷۱.امام على عليه السلام :آن كه خداوند را داراى چگونگى بداند ، يگانه اش نشمرده است ، و آن كه او را مثل چيزى قرار دهد ، حقيقت او را نيافته است ، و آن كه او را به چيزى تشبيه كند ، او را قصد نكرده است .

۵۰۷۲.امام على عليه السلام :يگانه انگاشتن [ خدا] ، آن است كه او را در وهم نياورى .

۵۰۷۳.امام على عليه السلام :راهنما به سوى او ، نشانه هاى اوست ، و وجودش ، اثبات اوست ، و شناختش به يگانه دانستن اوست ، و يگانه دانستنش به فرق نهادن بين او و آفريدگان اوست ، و فرق نهادن ، به جدايى در صفات است ، نه به جدايى در كنار بودن .
او پروردگارِ آفريننده است ، نه پروريده آفريده . هر آنچه تصوّر شود ، او بر خلاف آن است .

۵۰۷۴.امام على عليه السلامـ درباره سخن مؤذّن : «أشهد أن لا إله إلّا اللّه ؛ گواهى مى دهم كه خدايى جز خداوند يكتا نيست» ـ: اين ، اعلام اين موضوع است كه گواهى دادن ، جز با شناخت قلبى روا نيست .
گويى مؤذّن مى گويد : اعلام مى كنم كه معبودى جز خداى عز و جل نيست ، و هر معبودى جز خداى عز و جل باطل است و با زبانم به آنچه در دل دارم ـ يعنى علم به يكتايى خدا ـ اقرار مى كنم ، و گواهى مى دهم كه پناهگاهى از (غضب) خدا ، جز به سوى خدا نيست و نجات از شرّ هر شرورى و فتنه هر فتنه گرى ، جز به وسيله خدا ممكن نيست .
در بار دوم كه مى گويد : «أشهد أن لا إله الّا اللّه » ، معنايش اين است كه گواهى مى دهم هدايت كننده اى جز خداى يكتا نيست ، و براى من ، راهنمايى به سوى دين ، جز خداى يكتا نيست ، و خدا را گواه مى گيرم كه من شهادت مى دهم خدايى جز خداوند يكتا نيست ، و همه ساكنان آسمان ها و زمين ها و آنچه در آنهاست ، از جمله همه فرشتگان و انسان ها و هر چه كوه ، درخت ، جنبنده و حيوان وحشى و بلكه هر تَر و خشكى را كه هست ، گواه مى گيرم كه من شهادت مى دهم آفريدگارى جز خداى يكتا نيست ، و هيچ روزى دهنده ، معبود ، زيان رسان و سود رسان ، برگيرنده و پخش كننده ، دهنده و بازدارنده ، خيرخواه ، بَسنده ، شفا دهنده ، پيش دارنده و به تأخير اندازنده اى جز خداوند يكتا نيست . آفريدن و تدبير ، از آنِ اوست و همه خيرها در دست اوست . فرخنده خدايى است پروردگار جهانيان! .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11
50

۵۰۷۱.الإمام عليّ عليه السلام :ما وَحَّدَهُ مَن كَيَّفَهُ ، ولا حَقيقَتَهُ أصابَ مَن مَثَّلَهُ ، ولا إيّاهُ عَنى مَن شَبَّهَهُ . ۱

۵۰۷۲.عنه عليه السلام :التَّوحيدُ ألّا تَتَوَهَّمَهُ . ۲

۵۰۷۳.عنه عليه السلام :دَليلُهُ آياتُهُ ، ووُجودُهُ إثباتُهُ ، ومَعرِفَتُهُ تَوحيدُهُ ، وتَوحيدُهُ تَمييزُهُ مِن خَلقِهِ ، وحُكمُ التَّمييزِ بَينونَةُ صِفَةٍ لا بَينونَةُ عُزلَةٍ ، إنَّهُ رَبٌّ خالِقٌ غَيرُ مَربوبٍ مَخلوقٍ كُلَّما يُتَصَوَّرَ فَهُوَ بِخِلافِهِ . ۳

۵۰۷۴.عنه عليه السلامـ في قَولِ المُؤَذِّنِ : أشهَدُ أن لا إلهَ إلَا اللّهُ ـ: إعلامٌ بِأَنَّ الشَّهادَةَ لا تَجوزُ إلّا بِمَعرِفَتِهِ مِنَ القَلبِ ، كَأَ نَّهُ يَقولُ : اُعلِمُ أنَّهُ لا مَعبودَ إلَا اللّهُ عَزَّوجَلَّ ، وأنَّ كُلَّ مَعبودٍ باطِلٌ سِوَى اللّهِ عَزَّوجَلَّ ، واُقِرُّ بِلِساني بِما في قَلبي مِنَ العِلمِ بِأَ نَّهُ لا إلهَ إلَا اللّهُ ، وأشهَدُ أنَّهُ لا مَلجَأَ مِنَ اللّهِ إلّا إلَيهِ ، ولا مَنجا مِن شَرِّ كُلِّ ذي شَرٍّ وفِتنَةِ كُلِّ ذي فِتنَةٍ إلّا بِاللّهِ .
وفِي المَرَّةِ الثّانِيَةِ : أشهَدُ أن لا إلهَ إلَا اللّهُ . مَعناهُ : أشهَدُ أن لا هادِيَ إلَا اللّهُ ، ولا دَليلَ لي إلَى الدّينِ إلَا اللّهُ ، واُشهِدُ اللّهَ بِأَنّي أشهَدُ أن لا إلهَ إلَا اللّهُ ، واُشهِدُ سُكّانَ السَّماواتِ وسُكّانَ الأَرَضينَ وما فيهِنَّ مِنَ المَلائِكَةِ وَالنّاسِ أجمَعينَ ، وما فيهِنَّ مِنَ الجِبالِ والأَشجارِ وَالدَّوابِّ وَالوُحوشِ ، وكُلِّ رَطبٍ ويابِسٍ بِأَنّي أشهَدُ أن لا خالِقَ إلَا اللّهُ ، ولا رازِقَ ولا مَعبودَ ، ولا ضارَّ ولا نافِعَ ، ولا قابِضَ ولا باسِطَ ، ولا مُعطِيَ ولا مانِعَ ، ولا ناصِحَ ولا كافِيَ ولا شافِيَ ، ولا مُقَدِّمَ ولا مُؤَخِّرَ إلَا اللّهُ ، لَهُ الخَلقُ والأَمرُ ، وبِيَدِهِ الخَيرُ كُلُّهُ ، تَبارَكَ اللّهُ رَبُّ العالَمينَ . ۴

1.نهج البلاغة : الخطبة ۱۸۶ ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۳۱۰ ح ۱۴ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۴۷۰ ، خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۱۲۴ ، روضة الواعظين : ص ۴۸ ، بحار الأنوار : ج ۵ ص ۵۲ ح ۸۶ .

3.الاحتجاج : ج ۱ ص ۴۷۵ ح ۱۱۵ ، بحار الأنوار : ج ۴ ص ۲۵۳ ح ۷ .

4.معاني الأخبار : ص ۳۹ ح ۱ ، التوحيد : ص ۲۳۹ ح ۱ كلاهما عن يزيد بن الحسن عن الإمام الكاظم عن آبائه عليهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۸۴ ص ۱۳۲ ح ۲۴ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 102058
صفحه از 613
پرینت  ارسال به