531
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11

3 / 24

ادّعاى مردن شوهر در عدّه طلاق

۵۷۰۷.شرح الأخبارـ به نقل از محمّد بن يحيى ـ: مردى دو زن داشت : زنى از انصار و زنى ازبنى هاشم . او زن انصارى را طلاق داد و پس از مدّتى مُرد .
زن انصارى ـ كه مرد ، طلاقش داده بود ـ ادّعا كرد كه در زمان عدّه است و نزدعثمان بن عفّان ، اقامه دعواى ميراث نمود .
عثمان ندانست كه در اين ماجرا ، چگونه داورى كند و آنان را پيش على عليه السلام فرستاد . على عليه السلام فرمود : «سوگند بخورد كه پس از آن كه [ مرد ،] وى را طلاق داده ،سه بار حيض نديده است و سپس ، ارث ببرد» .
عثمان به زن هاشمى گفت : اين ، داورىِ پسر عمويت است .
زن گفت : مى پذيرم . زنِ [ انصارى] سوگند بخورد و ارث ببرد .
امّا زنِ انصارى از سوگند خوردن ، سر باز زد و ميراث را رها نمود .

3 / 25

قصاص چشم ، در حالى كه ظاهرا سالم بود

۵۷۰۸.امام صادق عليه السلام :مردى از قبيله قيس ، بنده خود را پيش عثمان آورد كه به چشمش ضربه زده بود و آب در آن جارى بود و با آن چشم ، كه ظاهرا سالم بود ، چيزى نمى ديد .
[ مرد] به بنده اش گفت : «ديه آن را به تو مى پردازدم» ؛ ولى وى نپذيرفت .
عثمان ، آن دو را نزد على عليه السلام فرستاد و گفت : بين اين دو ، داورى كن .
على عليه السلام به برده ديه اش را پرداخت ؛ ولى او قبول نكرد .
همچنان به آنچه داده بودند (مَبلغ ديه) ، مى افزودند تا آن كه دو ديه به وى پرداختند ؛ ولى بنده گفت : من ، جز قصاص نمى خواهم .
على عليه السلام آينه اى خواست و آن را گرم كرد . آن گاه ، پنبه اى خواست و آن را خيس نمود و بر رو و اطراف چشم آن مرد گذاشت . سپس چشمِ مرد را در برابرشعاع خورشيد گرفت و آينه را آورد و فرمود : بنگر !» .
وى نگاه كرد . [ در نتيجه] پيه چشم [ او] ، آب شد و چشمش ظاهرا سالم ماند وبينايى آن از دست رفت .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11
530

3 / 24

دَعوى مَوتِ الزَّوجِ في عِدَّةِ الطَّلاقِ

۵۷۰۷.شرح الأخبار عن محمّد بن يحيى :كانَ لِرَجُلٍ امرَأَتانِ : امرَأَةٌ مِنَ الأَنصارِ ، وَامرَأَةٌ مِن بَني هاشِمٍ ، فَطَلَّقَ الأَنصارِيَّةَ ثُمَّ ماتَ بَعدَ مُدَّةٍ ، فَذَكَرَتِ الأَنصارِيَّةُ ـ التَّي طَلَّقَها ـ أ نَّـها في عِدَّتِها ، وقامَت عِندَ عُثمانَ بنِ عَفّانَ بِميراثِها مِنهُ ، فَلَم يَدرِ ما يَحكُمُ بِهِ في ذلِكَ ورَدَّهُم إلى عَلِيٍّ عليه السلام ، فَقالَ : تَحلِفُ أ نَّها لَم تَحِض بَعدَ أن طَلَّقَها ثَلاثَ حِيَضٍ وتَرِثُهُ .
فَقالَ عُثمانُ لِلهاشِمِيَّةِ : هذا قَضاءُ ابنِ عَمِّكَ ، قالَت : قَد رَضيتُهُ ، فَلتَحلِف وتَرِث ، فَتَحَرَّجَتِ الأَنصارِيَّةُ مِنَ اليَمينِ وتَرَكَتِ الميراثَ . ۱

3 / 25

قَصاصُ العَينِ وهِيَ قائِمَةٌ

۵۷۰۸.الإمام الصادق عليه السلام :إنَّ عُثمانَ أتاهُ رَجُلٌ مِن قَيسٍ بِمَولىً لَهُ قَد لَطَمَ عَينَهُ ، فَأَنزَلَ الماءَ فيها وهِيَ قائِمَةٌ ، لَيسَ يُبصِرُ بِها شَيئا ، فَقالَ لَهُ : اُعطيكَ الدِّيَةَ ، فَأَبى ، فَأَرسَلَ بِهِما إلى عَلِيٍّ عليه السلام وقالَ : اُحكُم بَينَ هذَينِ . فَأَعطاهُ الدِّيَةَ فَأَبى ، فَلَم يَزالوا يُعطونَهُ ۲ حَتّى أعطَوهُ دِيَتَينِ ، فَقالَ : لَيسَ اُريدُ إلّا القَصاصَ ، فَدَعا عَلِيٌّ عليه السلام بِمِرآةٍ فَحَماها ، ثُمَّ دَعابِكُرسُفٍ ۳ فَبَلَّهُ ثُمَّ جَعَلَهُ عَلى أشفارِ عَينَيهِ وعَلى حَوالَيها ، ثُمَّ استَقبَلَ بِعَينِهِ عَينَ الشَّمسِ ، وجاءَ بِالمِرآةِ فَقالَ : اُنظُر ، فَنَظَرَ فَذابَ الشَّحمُ وبَقِيَت عَينُهُ قائِمَةً وذَهَبَ البَصَرُ . ۴

1.شرح الأخبار : ج ۲ ص ۳۱۳ ح ۶۴۳ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۳۷۱ ، بحار الأنوار : ج ۴۰ ص ۲۳۷ ح ۱۳ .

2.في المصدر : «يعطونهم» ، والصحيح ما أثبتناه كما في تهذيب الأحكام .

3.الكُرسُف : القطن (النهاية : ج ۴ ص ۱۶۳ «كرسف») .

4.الكافي : ج ۷ ص ۳۱۹ ح ۱ ، تهذيب الأحكام : ج ۱۰ ص ۲۷۶ ح ۱۰۸۱ وفيه «عمر» بدل «عثمان» وكلاهما عن رفاعة .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج11
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 89105
صفحه از 613
پرینت  ارسال به