335
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10

۴۵۷۱.روضة الواعظينـ به نقل از اصبغ بن نُباته ـ: امير مؤمنان به بازار بزّازها آمد و قنبر ، همراه او بود . با مردى براى دو لباس ، چانه زد و فرمود : «دو لباس به من بفروش».
مرد گفت : اى امير مؤمنان! لباسى كه مى خواهى ، دارم. وقتى آن مرد ، على عليه السلام را شناخت ، از او گذشت و نزد نوجوانى آمد و فرمود : «دو لباس به من بفروش» .
نوجوان ، شروع به چانه زدن كرد تا آن كه به هفت درهم توافق كردند؛ يك لباس به چهار درهم و لباس ديگر به سه درهم .
به غلامش قنبر فرمود : «يكى از اين دو را بردار» .
قنبر ، لباس چهار درهمى را برداشت و لباس سه درهمى را خود پوشيد و فرمود : «سپاس ، خدايى را كه لباسى به من روزى كرد تا با آن ، عورتم را بپوشانم و در بين مردم ، خود را بيارايم».
آن گاه به مسجد آمد و از ريگ ها كُپّه اى ساخت و روى آن ، دراز كشيد. پدر نوجوان آمد و گفت : پسرم شما را نشناخت . اين دو درهم ، سود [ من از ] آن است . اينها را بگير .
فرمود : «آن را قبول نمى كنم . او با من چانه زد و من هم چانه زدم و با هم از روى رضا توافق كرديم».

۴۵۷۲.دعائم الإسلامـ درباره امام على عليه السلام ـ[ على عليه السلام ] از مسجد خارج شد و به منطقه دار فرات ـ كه آن روزها بازار كرباس فروش ها بود ـ آمد . پيرمردى فروشنده را ديد . فرمود : «اى پيرمرد! پيراهنى به سه درهم به من بفروش؟» .
مرد سر پا ايستاد و گفت : آرى ، اى امير مؤمنان!
وقتى فهميد كه او وى را شناخته است ، فرمود : «بنشين» .
آن گاه ، نزد ديگرى آمد . او هم چنين كرد.
فرمود : «بنشين».
آن گاه ، پيش نوجوانى آمد . نوجوان از وى روى برگردانْد و به وى توجّه نكرد . از او پيراهنى به سه درهم خريد و آن را پوشيد . بلندى آن ، بين مچ تا روى پا[ يش] مى رسيد . آن گاه به آستين آن نگاه كرد . ديد كه از دستش بيرون زده است . قسمت زيادىِ آن (از مقدار انگشتانش) را قطع كرد و آن گاه گفت : «سپاس ، خدايى را كه از لباس چيزى به من ارزانى داشت كه با آن در بين مردم ، خود را مى آرايم، عيوب خود را مى پوشانم و شرمگاهم را پوشيده مى دارم . سپاس ، خداى جهان راست».
مردى به وى گفت : اى امير مؤمنان! اين ، سخنى است كه از پيش خود گفتى يا حديثى است كه از پيامبر خدا شنيدى؟
فرمود : «پيامبر خدا ، هرگاه لباس مى پوشيد ، اين را مى گفت».


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
334

۴۵۷۱.روضة الواعظين عن الأصبغ بن نباتة :أتى أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام ـ ومَعَهُ قَنبَرٌ ـ البَزّازينَ ، فَساوَمَ رَجُلاً بِثَوبَينِ ، فَقالَ : بِعني ثَوبَينِ . فَقالَ الرَّجُلُ : يا أميرَ المُؤمِنينَ ، عِندي حاجَتُكَ . فَلَمّا عَرَفَهُ انصَرَفَ ، حَتّى أتى غُلاما ، فَقالَ : بِعني ثَوبَينِ ، فَماكَسَهُ ۱ الغُلامُ ، حَتَّى اتَّفَقا عَلى سَبعَةِ دَراهِمَ ؛ ثَوبا بِأَربَعَةِ دَراهِمَ ، وثَوبا بِثَلاثَةِ دَراهِمَ ، وقالَ لِغُلامِهِ قَنبَرٍ : اِختَرِ الثَّوبَينِ . فَاختارَ الَّذي بِأَربَعَةٍ ، ولَبِسَ هُوَ الَّذي بِثَلاثَةٍ ، وقالَ : الحَمدُِللّهِ الَّذي رَزَقَني ما اُواري بِهِ عَورَتي ، وأتَجَمَّلُ بِهِ في خَلقِهِ .
ثُمَّ أتَى المَسجِدَ فَكَوَّمَ كومَةً مِن حَصىً ، فَاستَلقى عَلَيها ، فَجاءَ أبُو الغُلامِ فَقالَ : إنَّ ابني لَم يَعرِفكَ ، وهذانِ الدِّرهَمانِ رَبِحَهُما ، فَخُذهُما . فَقالَ عليه السلام : ما كُنتُ لِأَفعَلَ ، فَقَد ماكَستُهُ وماكَسَني ، وَاتَّفَقنا عَلى رِضىً . ۲

۴۵۷۲.دعائم الإسلامـ فِي الإِمامِ عَلِيٍّ عليه السلام ـ: خَرَجَ مِنَ المَسجِدِ فَأَتى دارَ فُراتٍ وبِها يَومَئِذٍ يُباعُ الكَرابيسُ ، فَرَأى شَيخا يَبيعُ ، فَقالَ : يا شَيخُ ، بِعني قَميصا بِثَلاثَةِ دَراهِمَ . فَقالَ : نَعَم يا أميرَ المُؤمِنينَ ـ وقامَ قائِما ـ فَلَمّا عَلِمَ عليه السلام أنَّهُ قَد عَرَفَهُ قالَ : اِجلِس . ثُمَّ أتى آخَرَ ، فَكانَ مِثلَ ذلِكَ ، فَقالَ : اِجلِس . ثُمَّ أتى غُلاما ، فَأَعرَضَ عَنهُ ولَم يَلتَفِت إلَيهِ ، فَاشتَرى مِنهُ قَميصا بِثَلاثَةِ دَراهِمَ ، فَلَبِسَهُ ، فَبَلَغَ مِنهُ ما بَينَ الرُّسغَينِ ۳ إلَى الكَعبَينِ ۴ ، ثُمَّ نَظَرَ إلى كُمَّيهِ فَرآهُما قَد خَرَجا عَلى يَدَيهِ ، فَقَطَعَ ما فَضَلَ عَن أطرافِ أصابِعِهِ ، ثُمَّ قالَ : الحَمدُِللّهِ الَّذي رَزَقَني مِنَ الرِّياشِ ما أتَجَمَّلُ بِهِ فِي النّاسِ ، ووارى سَوءَتي ، وسَتَرَ عَورَتي ، الحَمدُِللّهِ رَبِّ العالَمينَ .
فَقالَ لَهُ رَجُلٌ : يا أميرَ المُؤمِنينَ ، هذا قَولٌ قُلتَهُ عَن نَفسِكَ ، أو شَيءٌ سَمِعتَهُ عَن رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله ؟
قالَ : كانَ رَسولُ اللّهِ إذا لَبِسَ ثَوبا قالَ مِثلَ هذَا القَولِ . ۵

1.المماكسة في البيع : انتقاص الثمن واستحطاطه ، والمنابذة بين المتبايعين (النهاية : ج ۴ ص ۳۴۹ «مكس») .

2.روضة الواعظين : ص ۱۲۱ ، مكارم الأخلاق : ج ۱ ص ۲۴۶ ح ۷۳۰ ، بحار الأنوار : ج ۷۹ ص ۳۰۹ ح ۱۴ .

3.الرُّسغُ : مجتَمَعُ الساقين والقدمين (لسان العرب : ج ۸ ص ۴۲۸ «رسغ») .

4.كَعبُ الإنسان : ما أَشرَفَ فوق رُسغِه عند قَدَمِه ، وقيل : هو العظمُ الناشزُ فوق قدمِه (لسان العرب : ج ۱ ص ۷۱۸ «كعب») .

5.دعائم الإسلام : ج ۲ ص ۱۵۶ ح ۵۵۶ وراجع مسند ابن حنبل : ج ۱ ص ۳۳۱ ح ۱۳۵۲ و ح ۱۳۵۴ ومسند أبي يعلى : ج ۱ ص ۱۸۱ ح ۲۹۰ وتاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۴۸۶ والبداية والنهاية : ج ۸ ص ۴ والمناقب للخوارزمي : ص۱۲۱ ح ۱۳۶ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج10
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 58357
صفحه از 600
پرینت  ارسال به