445
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

ندارد. صحابيان ، برخى پس از اندكْ زمانى و برخى پس از روزگارى دراز با اسلام آشنا شدند و بدان گرويدند؛ امّا على عليه ‏السلام از آغازين روزها با شميم وحى درآميخت و با نشانه‏هاى آن ، پيش از بعثت آشنا شد و بدان خو گرفت ، و طبيعى است كه با اوّلين پرتو نور آن ، بى‏درنگ ، همراه شد.
اكنون چه جاى پرداختن به سخن آنان كه مى‏كوشند ايمان مولا عليه ‏السلام را به لحاظ اندكى سن ، كم سو جلوه دهند؟ اى كاش عنوان‏داران سالمند ، اندكى از اين همه هوش ، نيكْ نهادى و پيراسته‏دلى را مى‏داشتند و نور وحى را در مى‏يافتند.
4 . درباره عبادت و نماز على عليه ‏السلام نيز روايات فراوان و گونه‏گون آمده است. اين روايات ، نه تنها امام عليه ‏السلام را اوّلين نمازگزار پس از پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله مى‏شمرَد ، بلكه عبادت امام عليه ‏السلام را چند سال پيش از ديگران نشان مى‏دهد كه سه ، پنج و هفت سال آمده است. اين گونه روايات ، ممكن است اشاره به عبادت على عليه ‏السلام پيش از بعثت نيز داشته باشند. ۱

1.ر . ك : ج ۱۰ ص ۷ (نخستين نمازگزار با پيامبر) و ص ۲۳ (نخستين عبادت كننده از بين امّت) . آنچه درباره سبقت جستن مولا عليه ‏السلام بر ديگران در ايمان و عبادت آورديم ، مراد غير از حضرت خديجه عليهاالسلام است كه آن خود ، نيازمند بررسى جداگانه‏اى است .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
444

نُه ۱ ، ده ۲ ، يازده ۳ ، دوازده ۴ ، سيزده ۵ ، چهارده ۶ ، پانزده ۷ ، شانزده سال ۸ ذكر شده است. اين گونه نقل‏ها بيان كننده سنّ كم امام عليه ‏السلام در زمان رسالت رسمى پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله است و گرنه جان مولا عليه ‏السلام هرگز به شرك آلوده نشده ۹ ، و چنين است كه امام زين العابدين عليه ‏السلام در پاسخ كسى كه از سنّ امام عليه ‏السلام به هنگام ايمان آوردن پرسيد ، فرمود:
آيا او هرگز كافر بود؟! على عليه ‏السلام به هنگامى كه پيامبر خدا به پيامبرى مبعوث شد ، ده سال داشت و در آن روز هم كافر نبود .۱۰
اين را نيز بيفزاييم كه ده سال داشتن على عليه ‏السلام در هنگام رسالت يافتن پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله كه در اين نقل آمده ، صحيح‏ترين و مشهورترين نقل است. ۱۱
3 . بدين‏سان ، اين كه چه كسى از مردان ، اوّلين ايمان آورنده است ، جاى گفتگو

1.ر . ك : ص ۳۹۹ (لحظه‏اى به خدا كفر نورزيد) .

2.الطبقات الكبرى : ج ۳ ص ۲۱ ، تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۲۶ ، المعارف ، ابن قتيبه : ص ۱۶۸ .

3.الكافى: ج ۸ ص ۳۳۹ ح ۵۳۶ ؛ الاستيعاب : ج ۳ ص ۱۹۹ ش ۱۸۷۵ ، المستدرك على الصحيحين: ج ۳ ص ۱۲۰ ح ۴۵۸۰ .

4.الكامل فى التاريخ : ج ۱ ص ۴۸۴ ، السنن الكبرى : ج ۶ ص ۳۳۹ ح ۱۲۱۶۳ ، تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۲۶ .

5.الاستيعاب : ج ۳ ص ۱۹۹ ش ۱۸۷۵ .

6.تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۲۶ ، شرح نهج البلاغة : ج ۱۳ ص ۲۳۵ .

7.تاريخ خليفة : ص ۱۵۰ ، الاستيعاب : ج ۳ ص ۱۹۹ ش ۱۸۷۵ ، تاريخ دمشق : ج ۴۲ ص ۲۷ .

8.فضائل الصحابة ، ابن حنبل : ج ۲ ص ۵۸۹ ح ۹۹۸ ، المصنّف ، عبد الرزّاق : ج ۵ ص ۳۲۵ ، المعجم الكبير : ج ۱ ص ۹۵ ح ۱۶۳ .

9.الكافى : ج ۸ ص ۳۳۹ ح ۵۳۶ .

10.چون بنابر مشهور ، آن حضرت سى سال پس از عام الفيل به دنيا آمد . ر . ك : ج ۱ ص ۵۱ (ولادت) . و نيز ، بنابر مشهور در زمان شهادت در سال ۴۰ ق ، شصت و سه سال داشت . ر . ك : ج ۷ ص ۳۸۱ (تاريخ شهادتش) . مجموع اين دو تاريخ دلالت دارد كه آن حضرت در هنگام بعثت پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ، ده سال داشته است .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 47070
صفحه از 551
پرینت  ارسال به