499
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9

۴۱۴۸.المحاسنـ به‏نقل از حَبّه عُرَنى ـ : براى‏امير مؤمنان، ظرف پالوده‏اى آوردند و در نزدش نهادند . به زلالى و خوبى آن نگاهى افكند و انگشت خود را در آن فرو برد و آن گاه ، انگشت خود را تكان داد و چيزى برنداشت و تنها انگشت خود را چشيد و فرمود : «حلالِ خوشگوار است و حرام نيست ؛ امّا من نمى‏خواهم خود را به چيزى كه بدان عادت ندارم ، معتاد سازم . آن را از پيش من برداريد». آن را برداشتند .

۴۱۴۹.شرح الأخبارـ به نقل از زُهْرى ـ : به ما گزارش شده كه [ على عليه ‏السلام ] هوس جگر كباب شده با نان شيرمال ۱ كرده بود و يك سال بود كه چنين چيزى را مى‏خواست . روزى در حالى كه روزه بود ، آن را به حسن عليه ‏السلام يادآورى كرد و او اين غذا را برايش آماده كرد . هنگامى كه مى‏خواست افطار كند ، آن را نزد ايشان آورد . در همين هنگام ، بينوايى به درِ خانه آمد . [ على عليه ‏السلام ] فرمود : «پسرم اين را به او بده تا فرداى قيامت ، در نامه عملمان اين آيه خوانده نشود : «نعمت‏هاى پاكيزه خود را در زندگى دنيايتان [ خودخواهانه ]صرف كرديد و از آنها برخوردار شديد» » .

۴۱۵۰.امام على عليه ‏السلامـ هنگامى كه جامه‏اى كهنه و وصله‏دار بر تن داشت و به وى يادآور شدند ـ : دل به اين وسيله ، فروتن مى‏شود و هوس ، سركوب مى‏گردد و مؤمنان ، بدان اقتدا مى‏كنند . دنيا و آخرت ، دو دشمن متفاوت‏اند و دو راه جدا هستند . آن كه دنيا را دوست بدارد و بدان روى آورد ، آخرت را بد مى‏شمارد و دشمن مى‏دارد . آن دو چون مشرق و مغرب‏اند و رونده بين آن دو ، هر مقدار به يكى نزديك شود ، از آن ديگرى دور مى‏گردد و آن دو هوويند .

۴۱۵۱.الزهدـ به نقل از ابو نوار كرباس فروش ـ : على بن ابى طالب عليه ‏السلام به همراه غلامى نزد من آمد و از من ، دو پيراهن كرباس خريد . آن‏گاه به غلامش فرمود : «هر كدام را كه مى‏خواهى ، انتخاب كن» .
او يكى را برگزيد و على عليه ‏السلام آن ديگرى را برداشت و پوشيد و دست خود را كشيد و [ به غلام ] فرمود : «آن مقدار از پارچه را كه از دست من زيادى است، كوتاه
كن» . آن را قطع كرد و لبه‏اش را برگردانْد . سپس [ دوباره آن را ] پوشيد و رفت .

1.در مصدر «خبزة لبنه» است و ممكن است «خبزة لينه» به معناى «نرم» باشد . (م)


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
498

۴۱۴۸.المحاسن عن حبّة العرني : اُتِيَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه ‏السلام بِخِوانِ ۱ فالوذَجٍ ، فَوُضِعَ بَينَ يَدَيهِ ، فَنَظَرَ إلى صَفائِهِ وحُسنِهِ ، فَوَجَأَ بِإِصبَعِهِ فيهِ حَتّى بَلَغَ بِأَسفَلِهِ ، ثُمَّ سَلَّها ولَم يَأخُذ مِنهُ شَيئا ، وتَلَمَّظَ إصبَعَهُ ، وقالَ : إنَّ الحَلالَ طَيِّبٌ ، وما هُوَ بِحَرامٍ ، ولكِنّي أكرَهُ أن اُعَوِّدَ نَفسي ما لَم اُعَوِّدهَا ، ارفَعوهُ عَنّي ، فَرَفَعوهُ . ۲

۴۱۴۹.شرح الأخبار عن الزهري : لَقَد بَلَغَنا أنَّهُ [عَلِيّاً عليه ‏السلام ]اشتَهى كَبِدا مَشوِيَّةً عَلى خُبزَةٍ لَبِنَةٍ ۳ ، فَأَقامَ حَولاً يَشتَهيها . ثُمَّ ذَكَرَ ذلِكَ لِلحَسَنِ عليه ‏السلام ۴ يَوما وهُوَ صائِمٌ ، فَصَنَعَها لَهُ ، فَلَمّا أرادَ أن يُفطِرَ قَرَّبَها إلَيهِ ، فَوَقَفَ سائِلٌ بِالبابِ ، فَقالَ : يا بُنَيَّ احمِلها إلَيهِ ؛ لا تُقرَأ صَحيفَتُنا غَدا «أَذْهَبْتُمْ طَيِّبَـتِكُمْ فِى حَيَاتِكُمُ الدُّنْيَا وَ اسْتَمْتَعْتُم بِهَا»۵ . ۶

۴۱۵۰.الإمام عليّ عليه ‏السلامـ حينَ رُئِيَ عَلَيهِ إزارٌ خَلَقٌ مَرقوعٌ فَقيلَ لَهُ في ذلِكَ ـ : يَخشَعُ لَهُ القَلبُ ، وتَذِلُّ بِهِ النَّفسُ ، ويَقتَدي بِهِ المُؤمِنونَ . إنَّ الدُّنيا وَالآخِرَةَ عَدُوّانِ مُتَفاوِتانِ ، وسَبيلانِ مُختَلِفانِ ، فَمَن أحَبَّ الدُّنيا وتَوَلّاها أبغَضَ الآخِرَةَ وعاداها ، وهُما بِمَنزِلَةِ المَشرِقِ وَالمَغرِبِ وماشٍ بَينَهُما ؛ كُلَّما قَرُبَ مِن واحِدٍ بَعُدَ مِنَ الآخَرِ ، وهُما بَعدُ ضَرَّتانِ . ۷

۴۱۵۱.الزهد عن أبي النوار بيّاع الكرابيس : أتاني عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ عليه ‏السلام ومَعَهُ غُلامٌ لَهُ ، فَاشتَرى مِنّي قَميصَي كَرابيسَ ، ثُمَّ قالَ لِغُلامِهِ : اِختَر أيَّهُما شِئتَ . فَأَخَذَ أحَدَهُما ، وأخَذَ عَلِيٌّ عليه ‏السلام الآخَرَ ، فَلَبِسَهُ ، ثُمَّ مَدَّ يَدَهُ ، ثُمَّ قالَ : اِقطَعِ الَّذي يَفضُلُ مِن قَدرِ يَدي ،
فَقَطَعَهُ ، وكَفَّهُ فَلَبِسَهُ ثُمَّ ذَهَبَ . ۸

1.الخِوَان : هو ما يوضع عليه الطعام عند الأكل (النهاية : ج ۲ ص ۸۹ «خون») .

2.المحاسن : ج ۲ ص ۱۷۸ ح ۱۵۰۲ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۹۹ نحوه .

3.كذا في المصدر ، ولعلّ الصحيح : «ليّنة» .

4.في المصدر : «الحسن» ، والصحيح ما أثبتناه كما في مستدرك سفينة البحار : ج ۹ ص ۶ .

5.الأحقاف : ۲۰ .

6.شرح الأخبار : ج ۲ ص ۳۶۲ ح ۷۲۰ .

7.نهج البلاغة : الحكمة ۱۰۳ ، خصائص الأئمّة عليهم ‏السلام : ص ۹۶ .

8.الزهد لابن حنبل : ص ۱۶۵ ، فضائل الصحابة لابن حنبل : ج ۱ ص ۵۴۴ ح ۹۱۱ ، اُسد الغابة : ج ۴ ص ۹۷ الرقم ۳۷۸۹ ، شرح نهج البلاغة : ج ۹ ص ۲۳۵ ؛ عوالي اللآلي : ج ۱ ص ۲۷۸ ح ۱۰۹ كلاهما نحوه .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج9
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: سلطانی، محمدعلی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 55764
صفحه از 551
پرینت  ارسال به