۳۰۰۰.المناقب ، ابن شهرآشوبـ به نقل از ابو صالح ـ: چون على بن ابى طالب عليه السلام كشته شد، ابن عبّاس گفت: امروز، از سرزمين مدينه، فقه و دانش كاسته شد. سپس گفت: كاهش زمين، به فقدان عالمان آن و بهترين هاى اهل زمين است. خداوندْ اين دانش را از سينه مردان جدا نمى كند، بلكه با گرفتن دانشمندانْ دانش را مى گيرد، تا آن جا كه وقتى دانايى باقى نمانْد، مردمْ نادانان را به رياست مى پذيرند . پس آنان مورد سؤال قرار مى گيرند و بدون آگاهى فتوا مى دهند، كه هم گم راه مى شوند و هم گم راه مى كنند.
۳۰۰۱.بحار الأنوارـ به نقل از لوط بن يحيى، از اساتيد روايتش ـ: چون امير مؤمنان به خاك سپرده شد ، صعصعة بن صُوحان عبدى كنار قبر ايستاد، دست بر دلش نهاد و با دست ديگر خاك برمى داشت و بر سر خود مى ريخت . آن گاه گفت: پدر و مادرم فدايت، يا امير مؤمنان!
سپس گفت: گوارايت باد ، اى على! پاك به دنيا آمدى . صبر تو نيرومند و جهاد تو عظيم بود و با فكر خويش به پيروزى رسيدى و تجارتت سودآور بود . به ديدار آفريدگارت رفتى و خداوند هم با بشارتْ تو را پذيرفت و فرشتگانْ تو را در بر گرفتند. در جوار پيامبر صلى الله عليه و آله آرميدى . خداوند هم با اين جوار و همسايگى تو را كرامت بخشيد . به رتبه برادرت مصطفى پيوستى و از جام سرشار او نوشيدى . از خداوند مى خواهم كه بر ما منّت نهد كه پيرو تو باشيم و به سيره تو عمل كنيم و با دوستانت دوستى كنيم و با دشمنانت دشمن باشيم و ما را در زمره دوستانت برانگيزد.
تو به مقامى رسيدى كه كسى بدان نرسيد و به درجه اى نايل شدى كه كسى به آن رتبه نايل نشد، و به جهاد راستين در راه خدا و در پيش روى برادرت مصطفى پرداختى و آن گونه كه بايد به يارى دين خدا برخاستى، تا آن كه سنّت ها را برپا داشتى و فتنه ها را ريشه كن ساختى . اسلامْ استوار و پا برجا شد و ايمانْ سامان يافت. پس بهترين درود و سلام از من بر تو باد!
مؤمنان به تو پشتْ گرم شدند و با تو نشانه هاى راه، آشكار شد، سنّت ها برپا گشت و منقبت ها و خصلت هاى تو در هيچ كس فراهم نيامد. در پاسخ گويى به دعوت پيامبر صلى الله عليه و آله پيشتاز بودى، به يارى او شتافتى، جانت را سپر جانش ساختى و شمشيرت ذوالفقار را در صحنه هاى خوف و هراس، بركشيدى . با جهاد تو خداوندْ هر جبار سركش را درهم شكست ، و با تو هر دلاورِ نيرومند ، خوار شد. خداوند به دست تو دژهاى مشركان و كافران و متجاوزان و فرومايگان را ويران ساخت و دشمنان گم راه را به دست تو كشت.
گوارا باد بر تو ، اى امير مؤمنان! از همه مردم به پيامبر خدا نزديك تر بودى . اوّلين مسلمان و داناترين و فهيم ترينِ مردم بودى. گوارايت باد ، اى ابو الحسن! خداوندْ جايگاهت را شرافت بخشيد. در نسب و شرافت از همه مردم به پيامبر خدا نزديك تر بودى و از همه زودتر مسلمان شدى . از همه يقينت سرشارتر، دلت استوارتر، در راه آن حضرتْ فداكارتر و در بهره ، خير تو عظيم تر بود. خداوندْ ما را از پاداش تو محروم نگردانَد و پس از تو خوارمان نسازد.
به خدا سوگند، زندگانى ات كليدهاى خير و قفل هاى شر بود و امروز كه شهيد شدى، كليد بدى ها و قفل نيكى هاست. اگر مردمْ سخنت را مى پذيرفتند ، از بالا و زير پايشان از نعمت هاى الهى مى خوردند؛ ليكن آنان دنيا را بر آخرت ترجيح دادند.
آن گاه به شدّت گريست و همه همراهانش را گرياند. روى به امام حسن و امام حسين و محمّد و جعفر و عبّاس و يحيى و عون و عبد اللّه عليهم السلام كرده، در سوگ پدرشان ـ كه درود خدا بر او باد ـ تسليتشان گفتند. مردم برگشتند . فرزندان امير مؤمنان و پيروان آنان نيز به كوفه بازگشتند.
