167
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

۲۵۷۲.مروج الذهبـ در بيان ماجراى روز غرّش ـ: در آن روز كه آدينه بود ، اَشتر ، فرمانده جناح راست على عليه السلام ، در آستانه پيروزى قرار داشت كه سالخوردگانِ شامى ندا دادند : اى انبوهِ عرب ، خدا را ! خدا را ! حرمت ها و زنان و دختران را پاس داريد .
معاويه گفت : اى فرزند عاص! آنچه را پوشيده داشته اى ، آشكار كن ، كه هلاك شديم . حكومتِ مصر را هم در ياد داشته باش!
عمرو گفت : اى مردم! هر كه قرآن دارد ، بر نيزه بيفرازد .
در ميان سپاه ، فراوان قرآن بر افراشته شد و فريادها به هوا برخاست . مى گفتند : كتاب خدا ميان ما و شما داور است . پس از شاميان ، چه كس پاسدار مرزهاى شام ، و پس از عراقيان ، چه كس نگاهبان مرزهاى ايشان خواهد بود؟ چه كسى به جهاد روميان و تُركان و كافران خواهد رفت؟
در سپاه معاويه ، نزديك به پانصد قرآن برافراشته شد .
در اين باب ، نجاشى بن حارث مى سرايد :

شاميان نيزه ها را رو به ما برافراشتند
كه بر سرشان كتاب خدا بود ؛ برترين خواندنى!

و ندا دادند على را : اى پسر عموى محمّد!
آيا پروا ندارى كه اين دو گروه بزرگِ [ مسلمانان ]هلاك شوند؟

چون بسيارى از عراقيان چنين ديدند ، گفتند : كتاب خدا را اجابت مى كنيم و به آن باز مى گرديم؛ و [ حقيقت آن بود كه ]ايشان ، دوستارِ سازش بودند . آن گاه ، به على عليه السلام گفته شد : معاويه ، حق را به تو عرضه داشت و تو را به كتاب خدا فرا خوانْد . پس دعوتش را بپذير! و سرسخت ترينِ ايشان [ بر اين سخن ]در آن روز ، اشعث بن قيس بود .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
166

۲۵۷۲.مروج الذهبـ في ذِكرِ ما جَرى يَومَ الهَريرِ ـ: وكانَ الأَشتَرُ في هذَا اليَومِ ـ وهُوَ يَومُ الجُمُعَةِ ـ عَلى مَيمَنَةِ عَلِيٍّ ، وقَد أشرَفَ عَلَى الفَتحِ ، ونادَت مَشيخَةُ أهلِ الشّامِ : يا مَعشَرَ العَرَبِ ! اللّهَ اللّهَ فِي الحُرُماتِ وَالنِّساءِ وَالبَناتِ .
وقالَ مُعاوِيَةُ : هَلُمَّ مُخَبَّآتِكَ يَابنَ العاصِ ؛ فَقَد هَلَكنا ، وتَذَكَّر وِلايَةَ مِصرَ ، فَقالَ عَمرٌو : أيُّها النّاسُ ! مَن كانَ مَعَهُ مُصحَفٌ فَليَرفَعهُ عَلى رُمحِهِ .
فَكَثُرَ فِي الجَيشِ رَفعُ المَصاحِفِ ، وَارتَفَعَتِ الضَّجَّةُ ، ونادَوا : كِتابُ اللّهِ بَينَنا وبَينَكُم ؛ مَن لِثُغورِ الشّامِ بَعدَ أهلِ الشّامِ ؟ ومَن لِثُغورِ أهلِ العِراقِ بَعدَ أهلِ العِراقِ ؟ ومنَ لِجِهادِ الرّومِ ؟ ومَن لِلتُّركِ ؟ ومَن لِلكُفّارِ ؟
ورُفِعَ في عَسكَرِ مُعاوِيَةَ نَحوٌ مِن خَمسِمِئَةِ مُصحَفٍ .
وفي ذلِكَ يَقولُ النَّجاشِيُّ بنُ الحارِثِ :

فَأَصبَحَ أهلُ الشّامِ قَد رَفَعُوا القَنا
عَلَيها كِتابُ اللّهِ خَيرُ قُرانِ

ونادَوا عَلِيّا يَا ابنَ عَمِّ مُحَمَّدٍ
أما تَتَّقي أن يَهلِكَ الثَّقَلانِ

فَلَمّا رَأى كَثيرٌ مِن أهلِ العِراقِ ذلِكَ قالوا : نُجيبُ إلى كِتابِ اللّهِ ونُنيبُ إلَيهِ ، وأحَبَّ القَومُ المُوادَعَةَ ، وقيلَ لِعَلِيٍّ : قَد أعطاكَ مُعاوِيَةُ الحَقَّ ، ودَعاكَ إلى كِتابِ اللّهِ فَاقبَل مِنهُ ، وكانَ أشَدَّهُم في ذلِكَ اليَومِ الأَشعَثُ بنُ قَيسٍ . ۱

1.مروج الذهب : ج ۲ ص ۴۰۰ وراجع الفتوح : ج ۳ ص ۱۸۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: حسینی، سید ابوالقاسم؛ محدثی، جواد
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 75209
صفحه از 604
پرینت  ارسال به