۲۷۶۰.امام على عليه السلامـ در نكوهش ياران نافرمان خويش ـ: خدا را سپاس بر امرى كه فرمان داد و بر كارى كه مقدّر كرد و بر اين كه مرا گرفتار قومى چون شما كرد . اى گروهى كه هرگاه فرمان دادم، پيروى نكرديد و آن گاه كه خواندم، پاسخ نداديد. اگر شما را مهلت دهند، به ياوه ها مى پردازيد و اگر جنگ پيش آيد، سست مى شويد. اگر مردم بر گِرد پيشوايى فراهم آيند، طعنه مى زنيد و اگر گرفتار سختى شويد، بازپس مى گرديد.
دشمنتان بى پدر باد! در يارى كردنتان و جهاد در راه حقّتان منتظر چيستيد؟ مرگ يا ذلّت؟ به خدا سوگند، اگر روز مرگم فرارسد ـ كه حتما خواهد آمد ـ ، ميان من و شما جدايى خواهد افكند، در حالى كه از هم نشينى تان بيزارم و با وجود شما اندك و تنهايم.
خدا خيرتان دهد! آيا آيينى نيست كه شما را گِرد آورد؟ و آيا غيرتى نيست كه شما را برانگيزد؟ آيا شگفت نيست كه معاويه، جفاكاران فرومايه را فرامى خوانَد و بى آن كه به آنان كمك و بخششى كند، پيروى اش مى كنند، ولى شما را ـ كه يادگار اسلام و بازمانده مردميد ـ با كمك مالى و بخشش فرا مى خوانم و ليكن از گِرد من پراكنده مى شويد و با من ناسازگارى مى كنيد؟! نه فرمانى خشنود كننده از سوى من شما را مى رسد، تا از آن راضى شويد و نه خشمى كه بر محور آن گرد آييد. همانا محبوب ترين چيزى كه ديدارش كنم، مرگ است.
به يقين، كتاب الهى را به شما آموختم و با حجّت و برهان در ميانتان داورى كردم و آنچه را نمى شناختيد، به شما شناساندم و آنچه را ناگوارانه بيرون مى افكنديد، برايتان گوارا ساختم. كاش كور مى ديد و خفته بيدار مى گشت! چه بسيار به خدا نشناسى نزديك اند قومى كه پيشوايشان معاويه و آموزگارشان پسر نابغه (عمرو عاص) است!
3 / 2
گرفتار بدترينِ مردم
۲۷۶۱.امام على عليه السلامـ از خطبه اش ، آن گاه كه مردم از رفتن به جنگ با سپاه معاويه سستى كردند ـ: اى مردم كوفه! هرگاه شنيديد كه طليعه اى از طلايه هاى سپاه شاميان بر شما سايه افكنده، هر كدام از شما به خانه خود خزيد و در به روى خود بست، آن گونه كه سوسمار به لانه اش مى خزد و كفتار به آشيانه اش! فريب خورده كسى است كه شما فريبش داده باشيد.
آن كس كه با شما پيروز شود، با تير شكسته پيروز شده است! نه هنگام فراخوان براى يارى، آزاد مردانيد و نه در هنگامه رازگويى، برادرانى قابل اطمينان. إنّا للّه وإنّا إليه راجعون! از سوى شما گرفتار چه چيزهايى شده ام! كورانى هستيد كه نمى بينيد، لال هايى كه سخن نمى گوييد، كرهايى كه نمى شنويد. إنّا للّه وإنا إليه راجعون!