85
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6

۲۵۲۳.وقعة صِفّينـ به نقل از صَعصَعة بن صُوحان ـ: على بن ابى طالب عليه السلام روياروى شاميان قرار گرفت تا آن كه مردى حِميَرى از خاندان ذو يَزَن ، به نام كُرَيب بن صباح ، به ميدان آمد . در آن روز ، هيچ مردى قوى تر از او در شاميان نبود . پس ندا در داد: هماوردِ من كيست؟ مرتفع بن وضّاح زُبيدى به نبردِ او رفت وكشته شد .
سپس نداد داد : كيست كه با من هماوردى كند؟ حارث بن جلاح به هماوردى اش رفت و [او نيز ]كشته شد.
پس بانگ زد : چه كس با من هماوردى كند؟ عائذ بن مسروق هَمْدانى به نبردش رفت و [ او هم] كشته شد .
آن گاه اجساد آن كشته ها را بر روى هم افكَنْد و با گردنكشى و زياده خواهى بر آنها ايستاد و بانگ در داد : آيا مبارزى مانده است؟
على عليه السلام به ميدانِ وى آمد و او را ندا داد : «واى بر تو اى كُرَيب! من تو را از خدا و خشم و انتقام او برحذر مى دارم و به سنّت خدا و پيامبرش فرا مى خوانم . واى بر تو! مبادا پسرِ آن زن جگرخوار ، تو را به آتش در افكَنَد!» .
پاسخ او اين بود : اين [ گونه] سخن را از تو بسيار شنيده ايم و ديگر ما را به آن نيازى نيست . اگر مى خواهى ، پيش بيا! كيست كه شمشير مرا كه چنين اثرى دارد ، [ به جان ]بخرد؟
على عليه السلام گفت : «لا حول و لا قوّة إلّا باللّه !» . سپس به سوى وى رفت و بى آن كه مهلتش دهد ، ضربه اى به او زد كه بر اثر آن ، كشته شده ، بر زمين افتاد و در خون خويش غلتيد .
سپس ندا در داد : «هماورد كيست؟» . حارث بن وداعه حِميَرى به ميدانش آمد و كشته شد .
باز بانگ زد : «كيست مبارز؟» . مطاع بن مطّلب قينى براى نبرد پيش آمد و [ او هم ]كشته شد .
آن گاه ، فرياد زد : «مبارزى هست؟» و هيچ كس براى مبارزه با او پيش نيامد .
سپس على عليه السلام ندا داد : «اى گروه مسلمانان! «اين ماه حرام در مقابل آن ماه حرام ؛ و شكستنِ حريم ها را قصاص است . پس هر كس بر شما تعدّى كند ، به همان اندازه تعدّى اش ، بر او تعدّى كنيد و از خدا بترسيد و بدانيد كه او با پرهيزگاران است» .
واى بر تو اى معاويه! به سوى من آ و با من هماوردى كن ، تا در ميانه ما ديگر مردم كشته نشوند» .
عمرو گفت : از اين فرصت بهره گير . او سه تن از پهلوانان عرب را كشته [ و خسته شده است] ؛ پس اميدوارم خداوند تو را بر او پيروز گردانَد!
معاويه گفت : واى بر تو اى عمرو! به خدا سوگند ، تنها خواستِ تو آن است كه كشته شوم و تو پس از من به خلافت برسى . پىِ كار خويش رو ، كه كسى همانندِ من ، فريب نمى خورَد .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
84

۲۵۲۳.وقعة صفّين عن صعصعة بن صوحان :إنَّ عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ صافَّ أهلَ الشّامِ ، حَتّى بَرَزَ رَجُلٌ مِن حِميَرٍ مِن آلِ ذي يَزَنَ ، اسمُهُ : كُرَيبُ بنُ الصَّبّاحِ ، لَيسَ في أهلِ الشّامِ يَومَئِذٍ رَجُلٌ أشهَرَ شِدَّةً بِالبَأسِ مِنهُ ، ثُمَّ نادى : مَن يُبارِزُ ؟ فَبَرَزَ إلَيهِ المُرتَفِعُ بنُ الوَضّاحِ الزُّبَيدِيُّ ، فَقَتَلَ المُرتَفِعَ .
ثُمَّ نادى : مَن يُبارِزُ ؟ فَبَرَزَ إلَيهِ الحارِثُ بنُ الجُلاحِ ، فَقَتَلَ .
ثُمَّ نادى : مَن يُبارِزُ ؟ فَبَرَزَ إلَيهِ عائِذُ بنُ مَسروقٍ الهَمدانِيُّ ، فَقَتَلَ عائِذا .
ثُمَّ رَمى بِأَجسادِهِم بَعضَها فَوقَ بَعضٍ ، ثُمَّ قامَ عَلَيها بَغيا وَاعتِداءً . ثُمَّ نادى : هَل بَقِيَ مِن مُبارِزٍ ؟
فَبَرَزَ إلَيهِ عَلِيٌّ ثُمَّ ناداهُ : وَيحَكَ يا كُرَيبُ ! إنّي اُحَذِّرُكَ اللّهَ وبَأسَهُ ونَقِمَتَهُ ، وأدعوكَ إلى سُنَّةِ اللّهِ وسُنَّةِ رَسولِهِ ، وَيحَكَ ! لا يُدخِلَنَّكَ ابنُ آكِلَةِ الأَكبادِ النّارَ .
فَكانَ جَوابُهُ أن قالَ : ما أكثَرَ ما قَد سَمِعنا هذِهِ المَقالَةَ مِنكَ ، فَلا حاجَةَ لَنا فيها . أقدِم إذا شَئتَ ، مَن يَشتَري سَيفي وهذا أثَرُهُ ؟
فَقالَ عَلِيٌّ عليه السلام : لا حَولَ ولا قُوَّةَ إلّا بِاللّهِ ، ثُمَّ مَشى إلَيهِ فَلَم يُمهِلهُ أن ضَرَبَهُ ضَربَةً خَرَّ مِنها قَتيلاً يَتَشَحَّطُ في دَمِهِ .
ثُمَّ نادى : مَن يُبارِزُ ؟ فَبَرَزَ إلَيهِ الحارِثُ بنُ وَداعَةَ الحِميَرِيُّ ، فَقَتَلَ الحارِثَ .
ثُمَّ نادى : مَن يُبارِزُ ؟ فَبَرَزَ إلَيهِ المُطاعُ بنُ المُطَّلِبِ القَينِيُّ ، فَقَتَلَ مُطاعا .
ثُمَّ نادى : مَن يَبرُزُ ؟ فَلَم يَبرُز إلَيهِ أحَدٌ .
ثُمَّ إنَّ عَلِيّا نادى : يا مَعشرَ المُسلِمينَ ! «الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَـتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُواْ عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ»۱ ، وَيحَكَ يا مُعاوِيَةُ هَلُمَّ إلَيَّ فَبارِزني ، ولا يُقتَلَنَّ النّاسُ فيما بَينَنا !
فَقالَ عَمرٌو : اِغتَنِمهُ مُنتَهَزا ، قَد قَتَلَ ثَلاثَةً مِن أبطالِ العَرَبِ ، وإنّي أطمَعُ أن يُظفِرَكَ اللّهُ بِهِ .
فَقالَ مُعاوِيَةُ : وَيحَكَ يا عَمرُو ! وَاللّهِ ، إن تُريدُ إلّا أن اُقتَلَ فَتُصيبَ الخِلافَةَ بَعدي ، اذهَب إلَيكَ ، فَلَيسَ مِثلي يُخدَعُ . ۲

1.البقرة : ۱۹۴ .

2.وقعة صفّين : ص ۳۱۵ ؛ الفتوح : ج ۳ ص ۱۱۲ ، الفصول المهمّة : ص ۸۸ ، البداية والنهاية : ج ۷ ص ۲۶۴ كلّها نحوه وراجع جواهر المطالب : ج ۱ ص ۲۶۵ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج6
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: حسینی، سید ابوالقاسم؛ محدثی، جواد
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 77419
صفحه از 604
پرینت  ارسال به