179
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5

۲۲۱۸.قرب الإسنادـ به نقل از حنان بن سدير ـ: از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: «مردمانى از بصره نزد من آمدند و درباره طلحه و زبير از من پرسيدند. به آنان گفتم: آن دو از پيشوايان كفر بودند. به راستى كه على عليه السلام در جنگ بصره ، هنگامى كه سواران (سواره نظام) را آماده ساخت ، به يارانش فرمود: در جنگ با اين گروه ، شتاب مكنيد تا نزد خود و خداوند عز و جل و آنان ، عذرى داشته باشم .
سپس به سوى آنان رفت و فرمود: اى بصريان! آيا دريافته ايد كه در حكمى ستم روا داشته ام؟ .
گفتند: نه.
فرمود: آيا در تقسيم ثروت ، جفا كرده ام؟ .
گفتند: نه .
فرمود: آيا حكومت را از روى علاقه به دنيا براى خود و خاندانم به دست گرفتم كه شما بر من خُرده گرفتيد و بيعت با من را شكستيد؟ .
گفتند: نه.
فرمود : آيا حدود الهى را بر شما جارى ساختم و بر ديگران جارى نساختم؟ . گفتند : نه.
فرمود: پس چرا بيعت من شكسته مى شود و بيعت ديگران،شكسته نمى شود؟! من به خوبى در اين كار نگريستم و آن را شكافتم و جز كفر يا طغيانگرى چيزى در آن نديدم .
آن گاه بر پيامبر صلى الله عليه و آله درود فرستاد و فرمود: به راستى كه خداوند ـ تبارك و تعالى ـ در كتابش مى گويد: «و اگر سوگندهايشان را پس از پيمان شكستند و بر دين شما خُرده گرفتند، با پيشوايان كفر ، كارزار كنيد؛ چراكه آنان حرمت سوگند [و پيمان] را رعايت نمى كنند . باشد كه دست بردارند» .
سپس امير مؤمنان فرمود: سوگند به آن كه دانه را شكافت و آفريدگان را آفريد و محمّد صلى الله عليه و آله را به پيامبرى برگزيد ، اينان ، همان مصاديق اين آيه اند و از هنگام نزول اين آيه تاكنون با آنان پيكار نشده است ».

9 / 2

دعاى امام پيش از پيكار

۲۲۱۹.امام صادق عليه السلام :وقتى در جنگ جمل ، دو سپاه رو در رو شوند ، على عليه السلام بيرون رفت و ميان دو سپاه ايستاد و دست هايش را به سوى آسمانْ بلند كرد و گفت: «اى بهترين كسى كه دل ها به سويش پرواز مى كند و با زبان ها او را مى خوانند! اى زيبا آزمون! اى بسيار بخشنده بخشش هاى بزرگ ! ميان ما و اين گروه ، به حق ، داورى كن كه تو بهترين داورى».


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
178

۲۲۱۸.قرب الإسناد عن حنّان بن سدير :سَمِعتُ أبا عَبدِ اللّهِ عليه السلام يَقولُ : دَخَلَ عَلَيَّ اُناسٌ مِن أهلِ البَصرَةِ فَسَأَلوني عَن طَلحَةَ وَالزُّبَيرِ ، فَقُلتُ لَهُم : كانا مِن أئِمَّةِ الكُفرِ ؛ إنَّ عَلِيّا عليه السلام يَومَ البَصرَةِ لَمّا صَفَّ الخُيولَ ، قالَ لِأَصحابِهِ : لا تَعجَلوا عَلَى القَومِ حَتّى اُعذِرَ فيما بَيني وبَينَ اللّهِ عَزَّ وجَلَّ وبَينَهُم .
فَقامَ إلَيهِم فَقالَ : يا أهلَ البَصرَةِ ! هَل تَجِدونَ عَلَيَّ جَورا في حُكمٍ ؟ قالوا : لا . قالَ : فَحَيفا في قِسمٍ ؟ قالوا : لا . قالَ : فَرَغبَةً في دُنيا أخَذتُها لي ولِأَهلِ بَيتي دونَكُم ، فَنَقَمتُم عَلَيَّ فَنَكَثتُم بَيعَتي ؟ قالوا : لا . قالَ : فَأَقَمتُ فيكُمُ الحُدودَ وعَطَّلتُها عَن غَيرِكُم ؟ قالوا : لا . قالَ : فَما بالُ بَيعَتي تُنكَثُ وبَيعَةُ غَيري لا تُنكَثُ ؟ ! إنّي ضَرَبتُ الأَمرَ أنفَهُ وعَينَهُ فَلَم أجِد إلَا الكُفرَ أوِ السَّيفَ .
ثُمَّ ثَنى إلى صاحِبِهِ فَقالَ : إنَّ اللّهَ تَبارَكَ وتَعالى يَقولُ في كِتابِهِ : «وَإِن نَّكَثُواْ أَيْمَـنَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُواْ فِى دِينِكُمْ فَقَـتِلُواْ أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لآَ أَيْمَـنَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنتَهُونَ» .
فَقالَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام : وَالَّذي فَلَقَ الحَبَّةَ وبَرَأَ النَّسَمَةَ وَاصطَفى مُحَمَّدا بِالنُّبُوَّةِ إنَّهُم لَأَصحابُ هذِهِ الآيَةِ ، وما قوتِلوا مُنذُ نَزَلَت . ۱

9 / 2

دُعاءُ الإِمامِ قَبلَ القِتالِ

۲۲۱۹.الإمام الصادق عليه السلام :لَمّا تَوافَقَ النّاسُ يَومَ الجَمَلِ ، خَرَجَ عَلِيٌّ صَلَواتُ اللّهِ عَلَيهِ حَتّى وَقَفَ بَينَ الصَفَّينِ ، ثُمَّ رَفَعَ يَدَهُ نَحوَ السَّماءِ ، ثُمَّ قالَ : يا خَيرَ مَن أفضَت إلَيهِ القُلوبُ ، ودُعِيَ بِالأَلسُنِ ، يا حَسَنَ البَلايا ، يا جَزيلَ العَطاءِ ، اُحكُم بَينَنا وبَينَ قَومِنا بِالحَقِّ ، وأنتَ خَيرُ الحاكِمينَ . ۲

1.قرب الإسناد : ص ۹۶ ح ۳۲۷ ، تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۷۷ ح ۲۳ .

2.شرح الأخبار : ج ۱ ص ۳۸۷ ح ۳۲۸ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج5
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مهريزي، مهدي؛ حسینی، سید ابوالقاسم
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 65546
صفحه از 611
پرینت  ارسال به