۲۱۷۱.الإمامة والسياسة:گزارش كرده اند كه چون ميان دو طرف (بصريان و جَمليان) اختلاف شد، بر اين مصالحه كردند كه دارالحكومه، مسجد و بيت المال ، زير نظر عثمان بن حنيف باشد و ياران عثمان ، هر كجا كه خواستند ، بروند و نيز طلحه و زبير و همراهانشان هر كجا كه خواستند ، اقامت كنند تا على عليه السلام از راه برسد. آن گاه اگر بر قول حقْ اتّحاد كردند ، همه در آنچه مردم پذيرفته اند ، داخل گردند و اگر اختلاف شد ، هر گروه به دنبال خواسته هاى خود رود و بر اين [ عهدنامه] ، پيمان و ميثاق الهى ، ذمّه پيامبر صلى الله عليه و آله و گواهانى را از دو طرف به گواهى گرفتند.
آن گاه ، عثمان بازگشت و وارد دارالحكومه شد و به يارانش دستور داد كه به خانه هاى خود بروند و سلاح بر زمين گذارند. مردم [ نيز] پراكنده شدند... عثمان بن حنيف، چند روزى در دارالحكومه ماند. پس از مدتى طلحه، زبير و مروان بن حَكَم، به همراه گروهى ، در نيمه شبى تاريك و بارانى ، در حالى كه عثمان در خواب بود ، بر او حمله بُردند و چهل تن از نگهبانانِ عثمان را به قتل رساندند. عثمان ، بيرون آمد و مروان بن حَكَم بر وى حمله كرد و او را به اسارت درآورد و يارانش را كُشت.

۲۱۷۱.الإمامة والسياسة :ذَكَروا أنَّهُ لَمَّا اختَلَفَ القَومُ اصطَلَحوا عَلى أنّ لِعُثمانَ بنِ حُنَيفٍ دارَ الإِمارَةِ ومَسجِدَها وبَيتَ المالِ ، وأن يَنزِلَ أصحابُهُ حَيثُ شاؤوا مِنَ البَصرَةِ ، وأن يَنزِلَ طَلحَةُ وَالزُّبَيرُ وأصحابُهُما حَيثُ شاؤوا حَتّى يَقدِمَ عَلِيٌّ ؛ فَإِنِ اجتَمَعوا دَخَلوا فيما دَخَلَ فيهِ النّاسُ ، وإن يَتَفَرَّقوا يَلحَق كُلُّ قَومٍ بِأَهوائِهِم ، عَلَيهِم بِذلِكَ عَهدُ اللّهِ وميثاقُهُ ، وذِمَّةُ نَبِيِّهِ . وأشهَدوا شُهودا مِنَ الفَريقَينِ جَميعا .
فَانصَرَفَ عُثمانُ ، فَدَخَلَ دارَ الإِمارَةِ ، وأمَرَ أصحابَهُ أن يَلحَقوا بِمَنازِلِهِم ، ويَضَعوا سِلاحَهُم ، وَافتَرَقَ النّاسُ ... فَمَكَثَ عُثمانُ بنُ حُنَيفٍ فِي الدّارِ أيّاما ، ثُمَّ إنَّ طَلحَةَ وَالزُّبَيرَ ومَروانَ بنَ الحَكَمِ أتَوهُ نِصفَ اللَّيلِ في جَماعَةٍ مَعَهُم ـ في لَيلَةٍ مُظلِمَةٍ سَوداءَ مَطيرَةٍ ـ وعُثمانُ نائِمٌ ، فَقَتَلوا أربَعينَ رَجُلاً مِنَ الحَرَسِ ، فَخَرَجَ عُثمانُ بنُ حُنَيفٍ ، فَشَدَّ عَلَيهِ مَروانُ فَأسَرَهُ ، وقَتَلَ أصحابَهُ . ^۱