۱۴۸۷.امام على عليه السلامـ در سفارش نامه اش به مالك اشتر ـ: و در كار خراج ، چنان بنگر كه صلاح خراج دهندگان در آن است ؛ چرا كه صلاح خراج و خراج دهندگان ، به صلاحِ ديگران است و كار ديگران ، سامان نگيرد تا كار خراج دهندگان ، سامان نپذيرد ؛ چرا كه مردمان ، همه ، هزينه خوار خراج و خراج دهندگان اند . بايد نگاه تو به آبادانى زمين ، بيشتر از گرفتن خراج باشد ؛ چرا كه خراج ، بدون آبادانى به دست نيايد ؛ و آن كس كه خراج را بدون آبادانى زمين ، جستجو كند ، شهرها را ويران سازد و بندگان را هلاك كند و كارش جز اندكى استوار نگردد .
و اگر از سنگينى [ ماليات] شكايت كردند ، يا از آفتى [ كه به كشتشان رسيده] ، يا از قطع آب يا از خشك سالى يا تباهى زمين بر اثر غرق شدن ، يا از بى آبى ، بار آنان را سبُك گردان ، بدان اندازه كه اميد دارى كارشان بدان ، سامان گيرد و بر تو سنگين نيايد ، آنچه بر آنان سبُك گردانيدى ؛ چرا كه آن ، اندوخته اى است كه به تو بازش دهند با آبادانى شهرها و آرايش ولايت ها ، جز آن كه ستايش آنان را به خود جلب كرده اى و شادمانى شان را از گسترش عدالت در ميان آنان . در حالى كه بر زيادى قوّت آنان تكيه خواهى داشت ، بر اثر آنچه نزد آنان ذخيره ساخته اى ، از آسايشى كه برايشان فراهم ساختى و اطمينان به آنها كه با عادت دادن آنها به عدالت و مدارا [ به دست آورده اى] ، چه بسا در آينده ، كارى پديد آيد كه چون آن را بر عهده آنان گذارى ، با خاطر آسوده بپذيرند ؛ چرا كه آبادانى شهرها [ باعث مى شود] آنچه بر آنان روا دارى ، بر دوش كشند .
و خرابى سرزمين ها از تنگ دستى صاحبان آنهاست ، وتنگ دستى صاحبان زمين ، زمانى است كه زمامداران ، به گردآورى اموال ، خو كنند و به ماندن ، بدبين باشند ، و بهره گيرى شان از عبرت ها اندك باشد .
