۱۶۴۹.امام على عليه السلامـ هنگامى كه به وى خبر رسيد كه شريح در خانه اش داورى مى كند ـ:اى شريح! در مسجد بنشين كه آنْ عادلانه تر است ميان مردم ، و به درستى كه براى قاضى سبُك است كه در خانه بنشيند .
۱۶۵۰.امام على عليه السلامـ از نامه اش به رفاعه ، هنگامى كه او را براى داورى اهواز خواست ـ: آرزوها را كنار گذار ، و با هوسْ مخالفت كن ، و دانش را با سيماى شايسته بيارا . شكيبايى ، خوبْ كمك كارى است براى دين ؛ اگر شكيبايى مردى بود ، مردى شايسته بود .
بپرهيز از [ اظهار] افسردگى كه آن ، از سبُكى و فرومايگى است! در مجلست آن را كه مانند تو نيست ، حاضر مكن ، و مردان شجاع را برگزين . بر پايه ظاهر ، داورى كن و باطن كارها را به عالِم حقيقى (خداوند) وا گذار . اين سخن را كنار گذار كه : «گمان مى كنم!» يا «به نظرم!» . در دين ، اشكالى نيست . ۱ با سفيهان و دين شناسانْ جدال مكن ؛ اما دين شناس ، چون از بركتش تو را محروم سازد ؛ و سفيه ، بدى هايش تو را غمگين كند . با اهل كتاب ، بجز با روش پسنديده قرآن و حديث ، جدال مكن . خود را به خنده عادت مده كه هيبت آدمى را مى ريزد و صاحبان دعوا را بر دشمنى جرى سازد . از قبول هديه از صاحبان دعوا بپرهيز و از باطن كارها برحذر باش!
آن كه زنى نادان را امين شمارد و با او مشورت كند و بپذيرد ، پشيمان گردد . از اشك مؤمن ، برحذر باش ؛ چرا كه هر كه او را به گريه آورد ، بشكند و درياهاى آتش را از صاحب اشك ، خاموش سازد . صاحبان دعوا را تحقير مكن و گدا را [ از خود ]مران . در مجلس داورى ، جز با دين شناسان هم نشينى مكن و در فتاوا مشورت منما ۲ ؛ چرا كه مشورت در جنگ و مصلحت هاى فورى باشد ، و امور دينى با رأى و نظر نيست ، بلكه با تبعيت و پيروى است . امور واجب را ضايع مساز ، در حالى كه بر نافله ها (امور مستحب) تكيه كرده باشى .
به آن كس كه به تو بدى كرد ، نيكى روا دار ، و از آن كه به تو ستم كرد ، گذشت كن ، و براى آن كه تو را يارى رسانْد ، دعا كن ، و بر آن كس كه تو را محروم كرد ، ببخشاى ، و در برابر آن كه به تو بخشيد ، فروتنى كن . خدا را بر آنچه به تو بخشيد ، سپاس گو و او را بر آنچه تو را آزمود ، ستايش كن . دانش [و معارف دينى] ، سه چيز است : نشانه اى استوار ، سنّتى پيروى شده ، و فريضه اى معتدل ؛ و معيار اين سه ، دستورات ماست .
