ه ـ نيايش به هنگام نبرد
۱۷۹۳.امام صادق عليه السلام :به درستى كه اميرمؤمنان هنگامى كه قصد نبرد مى كرد ، اين نيايش ها را بر زبان مى آورد :
«بار خدايا! به درستى كه تو راهى از راه هايت را نشان دادى و خشنودى ات را در آن نهادى ، و دوستانت را به سويش دعوت كردى و آن را برترين راه نزد خودت از جهت پاداش ، وگرامى ترينِ آنها از جهت بازگشت ، و دوست داشتنى ترينِ آنها نزد خودت از جهتِ روش قرار دادى . آن گاه در اين راه ، از مؤمنان ، جان و مالشان را خريدى كه در مقابل بهشت ، در راه خدا پيكار كنند ، مى كُشند و كشته مى شوند ؛ [ و اين ، ]وعده اى است حق از جانب تو .
پس مرا از آنانى قرار ده كه جانش را از او خريده اى و سپس ، او به داد و ستدى كه با او داشتى ، وفا كرد ، پيمانى را نشكست و نقض نكرد و آن را تغيير نداد ؛ بلكه پاسخى به محبّت هايت و براى نزديك شدن به تو قرارش داد .
پس آن را پايان كارم قرار ده و پايان عمرم را در اين راه ، مقرّر ساز و در اين راه ، شهادتى روزى ام كن كه سبب خشنودى تو گردد و لغزش هايم را بدان پاك گردانَد ، و مرا در زمره زندگان كه از دست دشمنان و نافرمانان روزى خورده اند ، در زير پرچم حقّ و هدايت ، قرار ده كه در [ راه ]پيروزى بر آنان ، گام بر مى دارد ، پشت كننده [ به نبرد] نيست ، و شك آور نباشد .
بار خدايا! به تو پناه مى برم در اين هنگام ، از ترس به هنگام وحشت ها و از سُستى به هنگام يورش قهرمانان ، و از گناهى كه اعمالم را تباه سازد . پس ، از روى شكْ باز ايستم ، يا بدون يقين بگذرانم ، و [ در نتيجه ]تلاشم بيهوده و عملم پذيرفته نشده باشد» .
۱۷۹۴.وقعة صفّينـ به نقل از تميم ـ: [ على عليه السلام ] هنگامى كه به سوى نبرد حركت مى كرد ، نام خدا را به هنگام سوار شدن بر زبان مى آورد و مى گفت : «سپاسْ خدا را بر نعمت هايش بر ما و عطاى بزرگش! «پاك است كسى كه اين را براى ما رام كرد ؛ و[ گرنه ، ]ما را ياراى [ رام ساختن ]آنها نبود ، و به راستى كه ما به سوى پروردگارمان بازخواهيم گشت» » .
آن گاه رو به قبله مى كرد و دستانش را به سوى خدا بالا مى برد و مى گفت : «بار خدايا! به سوى تو گام ها برداشته شد و بدن ها خسته گشت و دل ها به تو متوجّه شد و دست ها بلند شد و ديدگان ، تيز شدند . «پروردگارا! ميان ما و قوم ما به حق گشايش ده كه تو بهترين گشايش دهندگانى!» . به بركت الهى حركت كنيد!» .
آن گاه مى گفت : «خدا بزرگ تر است ! خدا بزرگ تر است! خدايى جز خداى يگانه نيست و خدا بزرگ تر است! اى خدا! اى يگانه! اى بى نياز! اى پروردگار محمّد! «به نام خداوند بخشنده مهربان! توان و نيرويى جز از خداى برتر و بزرگ نيست! ستايشْ خدايى را كه پروردگار جهانيان است ! مهربان و بخشنده و صاحبِ روز جزاست . تنها تو را مى پرستيم و تنها از تو يارى مى جوييم» . بار خدايا! ستم ستمگران را از ما بازدار!» .
اين ، شعار على عليه السلام در صفّين بود .
