429
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4

۲۰۱۴.تاريخ الطبرىـ به نقل از ابن عبّاس ـ: جمليان با ششصد نفر حركت كردند . همراه آنان عبد الرحمان بن ابو بكره و عبد اللّه بن صفوان جمحى بودند. وقتى از منطقه چاه ميمون ۱ گذشتند ، شترى ذبح شده ديدند كه خونش فوران مى كرد. آن را به فال بد گرفتند.
وقتى مروان از مكّه بيرون رفت ، اذان گفت و نزد طلحه و زبير آمد و به آنان گفت : بر كدام يك از شما به عنوان خليفه سلام كنم و به نام او براى نماز ، اذان سردهم؟
عبد اللّه بن زبير گفت : به نام ابو عبد اللّه (زبير) و محمّد بن طلحه گفت : به نام ابو محمّد (طلحه) .
عايشه ، پيغامى براى مروان فرستاد كه : چه مى كنى؟ آيا مى خواهى در كار ما تفرقه بيندازى؟ پسر خواهرم نماز بگزارد . [ از آن پس] عبد اللّه بن زبير با آنان نماز مى گزارْد تا وارد بصره شد.
از اين رو ، معاذ بن عبيد اللّه هميشه مى گفت : به خدا سوگند ، اگر پيروز گرديم ، گرفتار بحران مى شويم. زبير، طلحه را با حكومت ، تنها نخواهد گذاشت و طلحه، زبير را با حكومت ، تنها نخواهد گذاشت.

۲۰۱۵.الجَمل:وقتى ناكثين [ پس از مسلّط شدن بر بصره ]صبح خود را آغاز كردند ، مردم نزد آنان گِرد آمدند و مؤذّن مسجد ، براى نماز صبحْ اذان گفت. طلحه خواست جهت اقامه نماز به پيش رود كه زبير ، او را كنار زد و خود خواست نماز را با آنان اقامه كند. طلحه او را از اين كار بازداشت. آن دو يكديگر را كنار مى زدند تا آن جا كه نزديك بود خورشيد طلوع كند.
مردم بصره فرياد برآوردند : اى صحابيان پيامبر خدا! نسبت به نماز ، خدا را، خدا را [ در نظر آوريد]! مى ترسيم وقت از دست برود.
عايشه گفت : دستور دهيد كسى جز آن دو با مردم نماز بگزارد.
يعلى بن منيه گفت : روزى عبد اللّه بن زبير نماز اقامه كند و روزى محمّد بن طلحه تا مردم به خليفه اى كه مى پسندند ، توافق كنند. سپس فرزند زبير پيش افتاد و آن روز با مردم ، نماز خواند.

1.چاهى در مكّه ، منسوب به ميمون بن خالد حضرمى.


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4
428

۲۰۱۴.تاريخ الطبري عن ابن عبّاس :خَرَجَ أصحابُ الجَمَلِ في سِتِّمِئَةٍ ، مَعَهُم : عَبدُ الرَّحمنِ بنُ أبي بَكرَةَ ، وعَبدُ اللّهِ بنُ صَفوانَ الجُمَحِيُّ ، فَلَمّا جاوَزا بِئرَ مَيمونٍ ۱ إذا هُم بِجَزورٍ قَد نُحِرَت ونَحرُها يَنثَعِبُ ۲ ، فَتَطَيَّروا .
وأذَّنَ مَروانُ حينَ فَصَلَ مِن مَكَّةَ ، ثُمَّ جاءَ حَتّى وَقَفَ عَلَيهِما ، فَقالَ : أيَّكُما اُسَلِّمُ بِالإِمرَةِ ، واُؤَذِّنُ بِالصَّلاةِ ؟ !
فَقالَ عَبدُ اللّهِ بنُ الزُّبَيرِ : عَلى أبي عَبدِ اللّهِ . وقالَ مُحَمَّدُ بنُ طَلحَةَ : عَلى أبي مُحَمَّدٍ .
فَأرسَلَت عائِشَةُ إلى مَروانَ ، فَقالَت : ما لَكَ ! أ تُريدُ أن تُفَرِّقَ أمرَنا ؟ ! لِيُصَلِّ ابنُ اُختي ! فَكانَ يُصَلّي بِهِم عَبدُ اللّهِ بنُ الزُّبَيرِ ، حَتّى قَدِمَ البَصرَةَ .
فَكانَ مُعاذُ بنُ عُبَيدِ اللّهِ يَقولُ : وَاللّهِ لَو ظَفِرنا لَافتَتَنّا ؛ ما خَلَّى الزُّبَيرُ بَينَ طَلحَةَ وَالأَمرِ ، ولا خَلّى طَلحَةُ بَينَ الزُّبَيرِ وَالأَمرِ ! ۳

۲۰۱۵.الجمل :لَمّا أصبَحوا [النّاكِثونَ بَعدَ استيلائِهِم عَلَى البَصرَةِ] ، اجتَمَعَ النّاسُ إلَيهِم ، وأذَّنَ مُؤذِّنُ المَسجِدِ لِصَلاةِ الغَداةِ ، فَرامَ ۴ طَلحَةُ أن يَتَقَدَّمَ لِلصَّلاةِ بِهِم ، فَدَفَعَهُ الزُّبَيرُ وأرادَ أن يُصَلِّيَ بِهِم ، فَمَنَعَهُ طَلحَةُ ، فَما زالا يَتَدافَعانِ حَتّى كادَتِ الشَّمسُ أن تَطلُعَ .
فَنادى أهلُ البَصرَةِ : اللّهَ اللّهَ يا أصحابَ رَسولِ اللّهِ فِي الصَّلاةِ ، نَخافُ فَوتَها !
فَقالَت عائِشَةُ : مُروا أن يُصَلِّي بِالنّاسِ غَيرُهُما .
فَقالَ لَهُم يَعلَى بنُ مُنيَةَ : يُصَلّي عَبدُ اللّهِ بنُ الزُّبَيرِ يَوما ، ومُحَمَّدُ بنُ طَلحَةَ يَوما ، حَتّى يَتَّفِقَ النّاسُ عَلى أميرٍ يَرضَونَهُ . فَتَقَدَّمَ ابنُ الزُّبَيرِ ، وصَلّى بِهِم ذلِكَ اليَومَ . ۵

1.بِئْر مَيْمُون : بئر بمكّة منسوبة إلى ميمون بن خالد الحضرمي (معجم البلدان : ج ۱ ص ۳۰۲) .

2.ثَعَبَ الماءَ والدمَ ونحوهما : فَجَّره ، فانثَعَب كما ينثعبُ الدم من الأنف (لسان العرب : ج ۱ ص ۲۳۶ «ثعب») .

3.تاريخ الطبري : ج ۴ ص ۴۵۴ ، الكامل في التاريخ : ج ۲ ص ۳۱۴ نحوه .

4.رامَ الشيء : طلبه (لسان العرب : ج ۱۲ ص ۲۵۸ «روم») .

5.الجمل : ص ۲۸۱ ، تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۱۸۱ نحوه وراجع مروج الذهب : ج ۲ ص ۳۶۷ وشرح نهج البلاغة : ج ۹ ص ۳۲۰ و الفتوح : ج ۲ ص ۴۵۹ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم : مهریزی، مهدی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 93967
صفحه از 605
پرینت  ارسال به