439
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4

۲۰۲۳.امام على عليه السلامـ در سخنرانى اش به هنگام حركت كردن براى جنگ با بصريان، در نكوهش كسانى كه عليه ايشان دست به شورش زدند ـ: مرا با قريش چه كار؟ به خدا سوگند، با آنان در حال كفرشان جنگيدم و اينك، در حال فريب خوردگى شان هم با آنان مى جنگم. به درستى كه من ديروز همراه آنان بودم، چنان كه امروز همراه آنانم.
به خدا سوگند ، انتقام قريش از ما جز بدان جهت نيست كه خداوند ، ما را بر آنان برگزيد و ما ، آنان را در حوزه آيين خود داخل كرديم. پس آنان چنان اند كه آن شاعر جاهلى گفته است:

به جان خودم سوگند كه صبحگاهان
نوشيدنى ات شير خالص بود و خوراكت كره و خرماى بى هسته.

اين مقام بلند را به تو بخشيديم و تو لايق مقام رفيع نبودى
ما بوديم كه گِرد تو را با اسبان و نيزه ها گرفتيم .

ر . ك : ج 3 ص 573 (دشوارى پاره اى اصلاحات) .
ج 9 ص 131 (خليل بن احمد) .

5 / 4

حرص

۲۰۲۴.الأمالى ، طوسىـ به نقل از مالك بن اوس ـ: [ على عليه السلام ]به دنبال طلحه و زبير فرستاد و آنان را فرا خواند . پس به آنان فرمود: «آيا شما دو نفر از روى ميل و بدون اكراه به سراغ من نيامديد و با من بيعت نكرديد؟ پس [ در حكومت من ]چه چيز را ناروا ديديد؟ آيا در داورى ستم كردم يا بيت المال را به خود اختصاص دادم؟».
گفتند : نه.
فرمود : «آيا مرا در كارى مربوط به مسلمانان فرا خوانديد و كوتاهى كردم؟».
گفتند: پناه بر خدا!
فرمود : «پس كدام كارِ مرا خوش نمى داريد كه به مخالفت با من برخاستيد؟».
گفتند : اين كه تو با روش عمر بن خطّاب در تقسيم [ بيت المال] ، مخالفت ورزيدى و سهم ما را از ثروت هاى عمومى كم ساختى و بهره ما را در اسلام ، از آنچه خداوند به واسطه شمشيرهاى ما غنيمت قرار داد ، مانند ديگران قرار دادى؛ ديگرانى كه خودْ [ روزى] جزوِ غنيمت هاى ما بودند و ميان ما و آنان به يك سانْ رفتار كردى.


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4
438

۲۰۲۳.الإمام عليّ عليه السلامـ في خُطبَةٍ لَهُ عِندَ خُروجِهِ لِقتالِ أهلِ البَصرَةِ وفيها يَذُمُّ الخارِجينَ عَلَيهِ ـ: ما لي ولِقُرَيشٍ ! وَاللّهِ لَقَد قاتَلتُهُم كافِرينَ ، ولَاُقاتِلَنَّهُم مَفتونينَ ، وإنّي لَصاحِبُهُم بِالأَمسِ كَما أنَا صاحِبُهُمُ اليَومَ . وَاللّهِ ما تَنْقِمُ مِنّا قُرَيشٌ إلّا أنَّ اللّهَ اختارَنا عَلَيهِم ، فَأَدخَلناهُم في حَيِّزِنا ، فَكانوا كَما قالَ الأَوَّلُ :

أدَمتَ لَعَمري شُربَكَ المَحضَ صابِحا
وأكلَكَ بِالزُّبدِ المُقَشَّرَةَ البُجرا

ونَحنُ وَهَبناكَ العَلاءَ ولَم تكُن
عَلِيّا وحُطنا حَولَكَ الجُردَ وَالسُّمرا۱

راجع : ج 9 ص 130 (خليل بن أحمد) .
ج 3 ص 572 (تعذّر بعض الإصلاحات) .

5 / 4

الحِرصُ

۲۰۲۴.الأمالي للطوسي عن مالك بن أوس:بَعَثَ [عَلِيٌّ عليه السلام ]إلى طَلحَةَ وَالزُّبَيرِ فَدَعاهُما ، ثُمَّ قالَ لَهُما : أ لَم تَأتِياني وتُبايِعاني طائِعَينِ غَيرَ مُكرَهَينِ،فَما أنكَرتُم! أ جَورٌ في حُكمٍ، أوِ استِئثارٌ في فَيءٍ؟ ! قالا : لا . قالَ عليه السلام : أو في أمرٍ دَعَوتُماني إلَيهِ مِن أمرِ المُسلِمينَ فَقَصَرتُ عَنهُ؟ ! قالا : مَعاذَ اللّهِ .
قالَ عليه السلام : فَمَا الَّذي كَرِهتُما مِن أمري حَتّى رَأَيتُما خِلافي ؟
قالا: خِلافَكَ عُمَرَ بنَ الخَطّابِ فِي القَسمِ،وَانتِقاصَنا حَقَّنا مِنَ الفَيءِ ؛ جَعَلتَ حَظَّنا فِي الإِسلامِ كَحَظِّ غَيرِنا مِمّا أفاءَ اللّهُ عَلَينا بِسُيوفِنا مِمَّن هُوَ لَنا فَيءٌ فَسَوَّيتَ بَينَنا وبَينَهُم . ۲

1.نهج البلاغة : الخطبة ۳۳ ، الإرشاد : ج ۱ ص ۲۴۸ ، الكافئة : ص۲۰ ح ۱۹ كلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۱۱۳ ح ۸۹ .

2.الأمالي للطوسي : ص ۷۳۱ ح ۱۵۳۰ ، بحار الأنوار : ج ۳۲ ص ۳۰ ح ۹ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم : مهریزی، مهدی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 78627
صفحه از 605
پرینت  ارسال به