۲۱۲۲.شرح نهج البلاغةـ به نقل از ابن عبّاس و عامر شعبى و حبيب بن عُمَير ـ: چون عايشه به همراه طلحه و زبير از مكّه به بصره حركت كرد و از راه آبگاه حَوأب ـ همان آبى كه از آنِ بنى عامر بن صعصعه است ـ گذشتند ، سگان به روى آنان پارس كردند و شترهاى چموش آنان ، رَم كردند.
يكى از آنان گفت: خداوند ، حَوأب را لعنت كند ؛ چه قدر سگانش بسيارند! وقتى عايشه نام حَوأب را شنيد، گفت: آيا اين آبگاه حَوأب است؟
گفتند: آرى.
گفت: مرا بازگردانيد! مرا بازگردانيد!
از وى پرسيدند : مگر چه شده؟ چه حادثه اى پيش آمده است؟
گفت: من خود شنيدم كه پيامبر خدا مى فرمود: «گويا مى بينم سگان آبگاهى كه حَوأب ناميده مى شود ، بر روى يكى از زنانم پارس مى كنند».
سپس رو به من كرد و فرمود : «اى حُمَيرا ، مبادا كه تو آن زن باشى!».
زبير به وى گفت: آرام باش . خداوند ، تو را رحمت كند! ما از آبگاه حَوأب ، فرسنگ هاى بسيارى گذشته ايم.
عايشه گفت: آيا كسى هست كه به گفته تو شهادت دهد كه اينها سگانِ پارس كننده بر آبگاه حَوأب نيستند؟
زبير و طلحه با كمك هم ، پنجاه باديه نشين براى او گِرد آوردند و مبلغى را نيز براى آنها مقرّر داشتند و آنان براى عايشه سوگند ياد كردند و شهادت دادند كه اين آب در منطقه حَوأب نيست ، و اين ، نخستين شهادت دادن دروغ در اسلام بود.
سپس عايشه به راه خود ادامه داد.
۲۱۲۳.الجملـ به نقل از عرنى ، كه راهنماى جمليان بود ـ: به همراه آنان حركت كردم . از هيچ وادى و آبگاهى نگذشتم ، جز آن كه نامش را از من مى پرسيدند تا اين كه به آبگاه حَوأب رسيديم. سگان آن به روى ما پارس كردند. جمليان پرسيدند: اين چه آبگاهى است؟
گفتم: آبگاه حَوأب.
عايشه با صدايى بلند ، فرياد كرد و بر پهلوى شترش زد و او را خواباند و گفت: به خدا سوگند ، من همان «گذر كننده بر سگان حَوأب» هستم . مرا بازگردانيد!
اين را سه مرتبه گفت و سپس شترش را خوابانيد و آنها نيز شترانشان را گِرد شتر عايشه خواباندند. آنان بر نظر خود ، اصرار مى ورزيدند و عايشه نظرشان را نمى پذيرفت و تا روز بعد در همين وقت برجاى ماندند.
ابن زبير ، نزد عايشه آمد و گفت: خودتان را نجات دهيد! خودتان را نجات دهيد! به خدا سوگند ، على بن ابى طالب به شما نزديك شده است.
آنان حركت كردند و مرا دشنام دادند. من هم بازگشتم.
