141
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3

۱۱۴۳.شرح نهج البلاغة :در روزگار عثمان ، ابو سفيان از كنار قبر حمزه گذشت و در حالى كه با پايش به آن مى زد ، گفت : اى ابو عماره! آنچه به خاطرش با هم جنگيديم ، امروز ، بازيچه دست جوانان ماست .

۱۱۴۴.الأغانىـ به نقل از حسن ـ: ابوسفيان ، پس از آن كه نابينا شده بود ، بر عثمان وارد شد و گفت : آيا جاسوسى در ميان ما هست؟
عثمان به او گفت : نه .
پس گفت : اى عثمان! اين اَمارت ، اَمارتى جهانى است و اين پادشاهى ، همان پادشاهى جاهلى است . پس ، بنى اميّه را بزرگان زمين قرار بده .

۱۱۴۵.مروج الذهب :چون با عثمانْ بيعت شد ، به عمّار خبر رسيد كه ابو سفيان (صخر بن حرب) پس از بيعت ، به خانه عثمان رفته و چون نابينا شده بود ، پرسيده است : «آيا بيگانه اى ميان شما هست؟» .
گفته اند : نه .
او گفته است : «اى بنى اميّه! آن (خلافت) را همچون گوى بازى بقاپيد ، كه سوگند به كسى كه ابو سفيان به او سوگند مى خورَد ، پيوسته اميد داشتم كه آن به شما برسد و ارث فرزندان شما شود» ؛ ولى عثمان ، او را سخت نكوهش كرده و از گفته اش ناراحت شده است .
اين گفته و ديگر سخنان [ آن مجلس] ، به مهاجران و انصار رسيد . پس ، عمّار در مسجد برخاست و گفت : اى گروه قريش! حال كه اين خلافت را از خاندان پيامبرتان مى گيريد و گاه به اين و گاه به آن مى دهيد ، من مطمئن نيستم كه خداوند ، آن را از شما نگيرد و در اختيار غير شما نگذارد ، همان گونه كه شما از شايستگانِ آن گرفتيد و در اختيار ناشايستگان نهاديد .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
140

۱۱۴۳.شرح نهج البلاغة :قالَ أبو سُفيانَ في أيّامِ عُثمانَ ـ وقَد مَرَّ بِقَبرِ حَمزَةَ وضَرَبَهُ بِرِجلِهِ وقالَ ـ : يا أبا عمارَةَ ، إنَّ الأَمرَ الَّذِي اجتَلَدنا عَلَيهِ بِالسَّيفِ أمسى في يَدِ غِلمانِنَا اليَومَ ، يَتَلَعَّبونَ بِهِ ! ۱

۱۱۴۴.الأغاني عن الحسن :دَخَلَ أبو سُفيانَ عَلى عُثمانَ بَعدَ أن كُفَّ بَصَرُهُ ، فَقالَ : هَل عَلَينا مِن عَينٍ ۲ ؟ فَقالَ لَهُ عُثمانُ : لا .
فَقالَ : يا عُثمانُ ، إنَّ الأَمرَ أمرٌ عالِمِيَّةٌ ، وَالمُلكُ مُلكٌ جاهِلِيَّةٌ ، فَاجعَل أوتادَ الأَرضِ بَني اُمَيَّةَ . ۳

۱۱۴۵.مروج الذهب :قَد كانَ عَمّارٌ ـ حينَ بويعَ عُثمانُ ـ بَلَغَهُ قَولُ أبي سُفيانَ صَخرِ بنِ حَربٍ في دارِ عُثمانَ عَقيبَ الوَقتِ الَّذي بويِعَ فيهِ عُثمانُ ، ودَخَلَ دارَهُ ومَعَهُ بَنو اُمَيَّةَ ، فَقالَ أبو سُفيانَ : أفيكُم أحَدٌ مِن غَيرِكُم ـ وقَد كانَ عَمِيَ ـ ؟ قالوا : لا .
قالَ : يا بَني اُمَيَّةَ ، تَلَقَّفوها تَلَقُّفَ الكُرَةِ ، فَوَالَّذي يَحلِفُ بِهِ أبو سُفيانَ ما زِلتُ أرجوها لَكُم ، وَلتَصيرَنَّ إلى صِبيانِكُم وَراثَةً .
فَانتَهَرَهُ عُثمانُ ، وساءَهُ ما قالَ . ونُمِيَ ۴ هذَا القَولُ إلَى المُهاجِرينَ وَالأَنصارِ ، وغَيرُ ذلِكَ الكَلامُ .
فَقامَ عَمّارٌ فِي المَسجِدِ فَقالَ : يا مَعشَرَ قُرَيشٍ ، أما إذ صَرَفتُم هذَا الأَمرَ عَن أهلِ بَيتِ نَبِيِّكُم ؛ هاهُنا مَرَّةً ، وهاهُنا مَرَّةً ، فَما أنَا بِآمَنَ مِن أن يَنزَعَهُ اللّهُ مِنكُم فَيَضَعَهُ في غَيرِكُم ، كَما نَزَعتُموهُ مِن أهلِهِ ووَضَعتُموهُ في غَيرِ أهلِهِ ! ۵

1.شرح نهج البلاغة : ج ۱۶ ص ۱۳۶ .

2.العين : الَّذي يُبعث ليتجسّس الخبر (لسان العرب : ج ۱۳ ص ۳۰۱ «عين») .

3.الأغاني : ج ۶ ص ۳۷۰ ، تاريخ دمشق : ج ۲۳ ص ۴۷۱ عن أنس وفيه «اللّهُمّ اجعل الأمر أمر جاهليّة ، والملك ملك غاصبيّة ، واجعل أوتاد الأرض لبني اُميّة» بدل «إنّ الأمر ...» .

4.نميتُ الحديث : رفعتُه وأبلغتُه (النهاية : ج ۵ ص ۱۲۱ «نما») .

5.مروج الذهب : ج ۲ ص ۳۵۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی؛ مهریزی، مهدی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 62174
صفحه از 588
پرینت  ارسال به