31
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3

2 / 5 ـ 4

تقسيم زمين هاى كوفه

۱۰۴۵.تاريخ اليعقوبى :عمر درباره زمين هاى حاصلخيز كوفه با اصحاب پيامبر خدا مشورت كرد . برخى به او گفتند : آنها را ميان ما قسمت كن .
سپس با على عليه السلام مشورت كرد . [ على عليه السلام ] فرمود : «اگر امروزْ آنها را تقسيم كنى ، براى افرادى كه پس از ما مى آيند ، چيزى نمى مانَد . آنها را به دست آنان وا گذار تا روى آن كار كنند و [ در اين صورت است كه ]خراج آنها ، هم براى ما مى شود و هم براى آيندگان ما» .
عمر گفت : خدا تو را موفّق بدارد! اين نظر ، درست است .

2 / 5 ـ 5

آراستن كعبه

۱۰۴۶.نهج البلاغة :نقل شده است كه در روزگار خلافت عمر بن خطّاب ، نزد وى ، از زيورهاى كعبه و فراوانى آنها سخن به ميان آمد . گروهى گفتند : اگر آنها را بفروشى و با آنها لشكرهاى مسلمانان را تجهيز كنى ، پاداشش بيشتر است . كعبه چه نيازى به زيور دارد؟!
عمر، قصد همين كار را كرد و درباره آن از امير مؤمنان پرسيد . [ على عليه السلام ] فرمود : «اين قرآن بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد . [ در آن هنگام ،] دارايى ها چهار گونه بود :
دارايى هاى مسلمانان (كه آن را ميان وارثان و به ميزان سهمى كه خداوندْ معيّن كرده بود ، قسمت كرد) .
غنيمت جنگ (كه آن را ميان مستحقّانش قسمت نمود) ، خُمس (كه خدا آن را در جايگاه آن قرار داد) .
و زكات (كه خدا آن را براى مصرف هاى مشخّصى قرار داد) .
در آن روز زيور كعبه وجود داشت ؛ امّا خدا آن را به حال خود وا نهاد و اين وا نهادن ، نه از روى فراموشى بود و نه از روى مخفى بودن آن بر خدا . پس ، تو هم آن را در جايى قرار ده كه خدا و پيامبرش قرار دادند» .
عمر گفت : اگر تو نبودى ، رسوا مى شديم! و زيورها را به حال خود وا نهاد .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
30

2 / 5 ـ 4

تَقسيمُ سَوادِ الكوفَةِ

۱۰۴۵.تاريخ اليعقوبي:شاوَرَ عُمَرُ أصحابَ رَسولِ اللّهِ في سَوادِ الكوفَةِ ، فَقالَ لَهُ بَعضُهُم : تُقَسِّمُها بَينَنا ، فَشاوَرَ عَلِيّا ، فَقالَ : إن قَسَّمتَهَا اليَومَ لَم يَكُن لِمَن يَجيءُ بَعدَنا شَيءٌ ، ولكِن تُقِرُّها في أيديهِم يَعمَلونَها ، فَتَكونُ لَنا ولِمَن بَعدَنا . فَقالَ : وَفَّقَكَ اللّهُ ، هذَا الرَّأيُ ! ۱

2 / 5 ـ 5

حَليُ الكَعبَةِ

۱۰۴۶.نهج البلاغة :رُوِي أنَّهُ ذُكِرَ عِندَ عُمَرَ بنِ الخَطّابِ في أيّامِهِ حَليُ الكَعبَةِ وكَثرَتُهُ ، فَقالَ قَومٌ : لَو أخَذتَهُ فَجَهَّزتَ بِهِ جُيوشَ المُسلِمينَ كانَ أعظَمَ لِلأَجرِ ، وما تَصنَعُ الكَعبَةُ بِالحَليِ ! فَهَمَّ عُمَرُ بِذلِكَ ، وسَأَلَ عَنهُ أميرَ المُؤمِنينَ عليه السلام ، فَقالَ عليه السلام :
إنَّ هذَا القُرآنَ اُنزِلَ عَلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله وَالأَموالُ أربَعَةٌ : أموالُ المُسلِمينَ فَقَسَّمَها بَينَ الوَرَثَةِ فِي الفَرائِضِ ، وَالفَيءُ فَقَسَّمَهُ عَلى مُستَحِقِّيهِ ، وَالخُمُسُ فَوَضَعَهُ اللّهُ حَيثُ وَضَعَهُ ، وَالصَّدَقاتُ فَجَعَلَهَا اللّهُ حَيثُ جَعَلَها . وكانَ حَليُ الكَعبَةِ فيها يَومَئِذٍ ، فَتَرَكَهُ اللّهُ عَلى حالِهِ ؛ ولَم يَترُكهُ نِسيانا ، ولَم يَخفَ عَلَيهِ مَكانا ، فَأَقِرَّهُ حَيثُ أقَرَّهُ اللّهُ ورَسولُهُ .
فَقالَ لَهُ عُمَرُ : لَولاكَ لَافتَضَحنا ! وتَرَكَ الحَليَ بِحالِهِ . ۲

1.تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۱۵۱ وراجع فتوح البلدان : ص ۳۷۱ والأموال : ص ۶۴ ح ۱۵۱ و ص ۶۵ ح ۱۵۳ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۲۷۰ ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۲ ص ۳۶۸ ؛ ربيع الأبرار : ج ۴ ص ۲۶ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی؛ مهریزی، مهدی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 72488
صفحه از 588
پرینت  ارسال به