343
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3

۱۲۶۸.نثر الدرّ :از على عليه السلام درباره عثمانْ سؤال شد . فرمود : «بدريان ، او را وا نهادند و مصريان ، او را كشتند ؛ امّا كسى كه او را يارى كرد ، نمى تواند بگويد : من از كسى كه او را وا نهاد ، بهترم . به خدا سوگند ، من ، نه بدان فرمان دادم و نه [ از آن ]باز داشتم . اگر بدان فرمان مى دادم ، قاتل بودم و اگر از آن باز مى داشتم ، ياور بودم . عثمان ، خود و خويشانش را بر همه مقدّم داشت و بد نمود . شما نيز شكيب نورزيديد و به زشتىْ بى تابى نشان داديد» .

۱۲۶۹.تاريخ الطبرىـ به نقل از عبد الرحمان بن عبيد ، در جنگ صفّين ـ: معاويه ، حبيب بن مسلمه فهرى و شرحبيل بن سمط و معن بن يزيد بن اخنس را به سوى على عليه السلام فرستاد . آنان بر او وارد شدند و من نيز حاضر بودم ... . آنان گفتند : شهادت بده كه عثمان ، مظلومانه كشته شد .
امام عليه السلام به آنان فرمود : «نه مى گويم مظلومانه كشته شد و نه [ مى گويم] ظالم بود و كشته شد» .
گفتند : هر كس نگويد كه عثمانْ مظلومانه كشته شده است ، ما از او بيزاريم . سپس برخاستند و باز گشتند .
على عليه السلام فرمود : «بى گمان ، تو [ اى پيامبر! ]نمى توانى مردگان را شنوا گردانى و اين ندا را به كران ، چون پشت كنند ، بشنوانى و راهنماى كوران [ و باز گرداننده آنها ]از گم راهى شان نيستى . تو نمى توانى به كسى بشنوانى ، جز آنان كه به آيه هاى ما ايمان آوردند و تسليم اند» » .
سپس رو به همراهانش كرد و فرمود : «مبادا جِدّيت اينان در گم راهى شان ، از جِدّيت شما در حق و اطاعت پروردگارتان ، بيشتر باشد!» .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
342

۱۲۶۸.نثر الدرّ :سُئِلَ [ عَلِيٌّ عليه السلام ] عَن عُثمانَ ، فَقالَ : خَذَلَهُ أهلُ بَدرٍ ، وقَتَلَهُ أهلُ مِصرَ ، غَيرَ أنَّ مَن نَصَرَهُ لا يَستَطيعُ أن يَقولُ : خَذَلَهُ مَن أنَا خَيرٌ مِنهُ .
ووَاللّهِ ، ما أمَرتُ بِهِ ، ولا نَهَيتُ عَنهُ ، ولَو أمَرتُ بِهِ لَكُنتُ قاتِلاً ! ولَو نَهَيتُ عَنهُ لَكُنتُ ناصِرا ! اِستَأثَرَ عُثمانُ فَأَساءَ الأَثَرَةَ ، وجَزَعتُم فَأَفحَشتُمُ الجَزَعَ . ۱

۱۲۶۹.تاريخ الطبري عن عبد الرحمن بن عبيدـ في حَربِ صِفّينَ ـ: إنَّ مُعاوِيَةَ بَعَثَ إلى عَلِيٍّ حَبيبَ بنَ مَسلَمَةَ الفِهرِيَّ وشَرَحبيلَ بنَ السَّمط ومَعنَ بنَ يَزيدَ بنِ الأَخنَسِ فَدَخَلوا عَلَيهِ وأنَا عِندَهُ ... فَقالَا اشهَد أنَّ عُثمانَ قُتِلَ مَظلوما !
فَقالَ لَهُما : لا أقولُ : إنَّهُ قُتِلَ مَظلوما ، ولا إنَّهُ قُتِلَ ظالِما .
قالا : فَمَن لَم يَزعُم أنَّ عُثمانَ قُتِلَ مَظلوما فَنَحنُ مِنهُ بُرَآءٌ . ثُمَّ قاما فَانصَرَفا .
فَقالَ عَلِيٌّ : «إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَآءَ إِذَا وَلَّوْاْ مُدْبِرِينَ * وَ مَآ أَنتَ بِهَـدِى الْعُمْىِ عَن ضَلَــلَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَا مَن يُؤْمِنُ بِـئايَـتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ»۲ .
ثُمَّ أقبَلَ عَلِيٌّ عَلى أصحابِهِ فَقالَ : لا يَكُن هؤُلاءِ أولى بِالجِدِّ في ضَلالِهِم مِنكُم بِالجِدِّ في حَقِّكُم وطاعَةِ رَبِّكُم ! ! ۳

1.نثر الدرّ : ج ۱ ص ۲۷۴ ، المسترشد : ص ۴۱۸ ح ۱۴۱ عن شريح بن هاني نحوه .

2.النمل : ۸۰ و۸۱ .

3.تاريخ الطبري : ج ۵ ص ۷ ، الكامل في التاريخ : ج ۲ ص ۳۶۹ ؛ وقعة صفين : ص ۲۰۱ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج3
    سایر پدیدآورندگان :
    همکار: طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی؛ مهریزی، مهدی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 62175
صفحه از 588
پرینت  ارسال به