۱۲۸۳.امام على عليه السلامـ از سخنان وى هنگامى كه پس از كشته شدن عثمان ، مردم خواستند با وى بيعت كنند ـ: مرا واگذاريد و ديگرى را به دست آريد كه ما به استقبال امورِ چند پهلو و رنگارنگ مى رويم . دل ها در آن ، بر جا نمى ماند و خِرَدها بر آن ، استوار نمى گردد . گستره زندگى را ابرهاى فتنه پوشانده است و راه روشن دگرگون شده است ؛ و بدانيد اگر من درخواستِ شما را پذيرفتم ، با شما چنان رفتار مى كنم كه [ خود ]مى دانم و به سخنِ سخنسرايان و ملامتِ سرزنش كنندگان ، گوش نمى دهم ، و اگر مرا واگذاريد ، همچون يكى از شمايم و شايد من براى كسى كه كار خود را بدو مى سپاريد ، بهتر از ديگران ، فرمانبُردار و شنوا باشم . من اگر وزير شما باشم ، بهتر است تا اميرِ شما باشم .

۱۲۸۴.تاريخ الطبرىـ به نقل از محمد بن حنفيه ـ: هنگام كشته شدن عثمان ، با پدرم بودم . وى برخاست و به منزل خود رفت . ياران پيامبر خدا نزد او آمدند و گفتند : اين مرد ، كشته شده و مردم را چاره اى از داشتن پيشوا نيست . ما امروز كسى را از تو سزاوارتر بر اين امر نمى دانيم كه سابقه دارتر [ در اسلام] و نزديك تر به پيامبر خدا باشد .
پدرم فرمود: «چنين مكنيد! من [ براى شما] وزير باشم، بهتر از آن است كه امير باشم» .
مردم گفتند : نه ، به خدا سوگند ، كارى انجام ندهيم ، مگر آن كه با تو بيعت كنيم» .
فرمود : «پس در مسجد ؛ چرا كه بيعت من با شما پنهانى نيست و جز با خشنودى مسلمانان ، صورت نگيرد» .

۱۲۸۵.امام على عليه السلامـ از سخنان وى در پاسخ طلحه و زبير ـ: به خداوند سوگند كه مرا نه در خلافت ، رغبتى بود و نه به فرمان روايى تمايلى ؛ امّا شما مرا بدان فرا خوانديد و بر آنْ وادارم ساختيد . پس از آن ، چون حكومت به من رو آورد ، به كتاب خدا و آنچه بر ما نهاده و آنچه ما را در حكمرانى فرمان داده است ، نظر كردم و پيروى كردم و به سنّتى كه پيامبر خدا نهاده است ، اقتدا نمودم .

۱۲۸۳.الإمام عليّ عليه السلامـ مِن كَلامٍ لَهُ لَمّا أرادَهُ النّاسُ عَلَى البَيعَةِ بَعدَ قَتلِ عُثمانَ ـ: دَعوني وَالتَمِسوا غَيري ؛ فَإِنّا مُستَقبِلونَ أمرا لَهُ وجوهٌ وأَلوانٌ ، لا تَقومُ لَهُ القُلوبُ ، ولا تَثبُتُ عَلَيهِ العُقولُ . وإنَّ الآفاقَ قَد أغامَت ، وَالمَحَجَّةَ قَد تَنَكَّرَت ، وَاعلَموا أنّي إن أجَبتُكُم رَكِبتُ بِكُم ما أعلَمُ ، ولَم اُصغِ إلى قَولِ القائِلِ ، وعَتبِ العاتِبِ ، وإن تَرَكتُموني فَأَنَا كَأَحَدِكُم ، ولَعَلّيٌ أسمَعُكُم وأطوَعُكُم لِمَن وَلَّيتُموهُ أمرَكُم ، وأنَا لَكُم وَزيرا خَيرٌ لَكُم مِنّي أميرا . ^۱

۱۲۸۴.تاريخ الطبري عن محمّد ابن الحنفيّة :كُنتُ مَعَ أبي حينَ قُتِلَ عُثمانُ ، فَقامَ فَدَخَلَ مَنزِلَهُ ، فَأَتاهُ أصحابُ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله ، فَقالوا : إنَّ هذَا الرَّجُلَ قَد قُتِلَ ، ولابُدَّ لِلنّاسِ مِن إمامٍ ، ولا نَجِدُ اليومَ أحَدا أحَقَّ بِهذَا الأَمرِ مِنكَ ؛ لا أقدَمَ سابِقَةٍ ، ولا أقرَبَ مِن رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله ! !
فَقالَ : لا تَفعَلوا ، فَإِنّي أكونُ وَزيرا خَيرٌ مِن أن أكونَ أميرا . فَقالوا : لا ، وَاللّهِ ما نَحنُ بِفاعِلينَ حَتّى نُبايِعَكَ . قالَ : فَفِي المَسجِدِ ؛ فَإِنَّ بَيعَتي لا تَكونُ خَفِيّا ، ولا تَكونُ إلّا عَن رِضا المُسلِمينَ . ^۲

۱۲۸۵.الإمام عليّ عليه السلامـ مِن كَلامٍ لَهُ في جَوابِ طَلحَةَ والزُّبَيرِ ـ: وَاللّهِ ما كانَت لي في الخِلافَةِ رَغبَةٌ ، ولا فِي الوِلايَةِ إربَةٌ ، ولكِنَّكُم دَعَوتُموني إلَيها ، وحَمَلتُموني عَلَيها ، فَلَمّا أفضَت إلَيَّ نَظَرتُ إلى كِتابِ اللّهِ وما وَضَعَ لَنا وأمَرَنا بِالحُكمِ بِهِ فَاتَّبَعتُهُ ، وما استَنَّ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله فَاقتَدَيتُهُ . ^۳