1 / 19

جايگاه امام در حكومت

۱۰۲۱.تاريخ اليعقوبى :ابو بكر تصميم به جنگ با روم گرفت . از اين رو با گروهى از اصحاب پيامبر خدا مشورت كرد . برخى مخالفت و برخى موافقت نمودند . [ سپس] با على بن ابى طالب عليه السلام مشورت كرد و او موافقت نمود و فرمود : «اگر اقدام كنى ، پيروز مى شوى» .
ابو بكر گفت : به خير ، بشارت دادى . آن گاه در ميان مردم به سخنرانى ايستاد و به آنان فرمان داد كه ساز و برگ سفر به سوى روم را آماده سازند ؛ امّا مردمْ ساكت ماندند .
عمر برخاست و گفت : «اگر متاعى نزديك و سفرى كوتاه بود»^۱۲ ، مى پذيرفتيد!
عمرو بن سعيد برخاست و گفت : براى ما ، منافقان را مَثَل مى زنى ، اى ابن خطّاب؟ چه چيزْ تو را از [ آماده شدن براى ]آنچه بر ما عيب گرفتى ، باز مى دارد ؟

۱۰۲۲.الفتوحـ پس از ذكر ارتداد اشعث و تصميم ابو بكر به فرستادن امام على عليه السلام به پيكار با او ـ: عمر [ خطاب به ابو بكر ]گفت : مى ترسم كه از پيكار با آن قوم ، خوددارى ورزد و با آنان نجنگد ، و اگر خوددارى ورزد ، كس ديگرى را نمى يابى كه به سوى آنها برود ، مگر با اجبار و اكراه . پس ، على را واگذار تا نزد تو در مدينه باشد ، كه تو از او و مشورتش بى نياز نيستى .

راجع : شرح نهج البلاغة : ج2 ص 26 ـ 37 ، في نقل كلام السيّد المرتضى ونقده .

1 / 19

مَكانُ الإِمامِ فِي الحُكومَةِ

۱۰۲۱.تاريخ اليعقوبي :أرادَ أبو بَكرٍ أن يَغزُوَ الرّومَ ، فَشاوَرَ جَماعَةً مِن أصحابِ رَسولِ اللّهِ ، فَقَدَّموا وأخَّروا ، فَاستَشارَ عَلِيَّ بنَ أبي طالِبٍ ، فَأَشارَ أن يَفعَلَ ، فَقالَ : إن فَعَلتَ ظَفِرتَ . فَقالَ : بَشَّرتَ بِخَيرٍ .
فَقامَ أبو بَكرٍ فِي النّاسِ خَطيبا ، وأمَرَهُم أن يَتَجَهَّزوا إلَى الرّومِ ، فَسَكَتَ النّاسُ . فَقامَ عُمَرُ فَقالَ : «لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا»^۱ لَانتَدَبتُموهُ ! فَقامَ عَمرُو بنُ سَعيدٍ فَقالَ : لَنا تَضرِبُ أمثالَ المُنافِقينَ يَابنَ الخَطّابِ ، فَما يَمنَعُكَ أنتَ ما عِبتَ عَلَينا فيهِ ؟ ! ^۲

۱۰۲۲.الفتوحـ بَعدَ ذِكرِ قَضِيَّةِ ارتِدادِ الأَشعَثِ وعَزمِ أبي بَكرٍ عَلى تَوجيهِ الإِمامِ عَلِيٍّ عليه السلام لِقِتالِهِ ـ: قالَ عُمَرُ : أخافُ أن يَأبى لِقِتالِ القَومِ ، فَلا يُقاتِلَهُم ، فَإِن أبى ذلِكَ فَلَم تَجِد أحَدا يَسيرُ إلَيهِم إلّا عَلَى المَكروهِ مِنهُ . ولكِن ذَر عَلِيّا يَكونُ عِندَكَ بِالمَدينَةِ ؛ فَإِنَّكَ لا تَستَغني عَنهُ وعَن مَشورَتِهِ . ^۳