31
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1

بارى! على ، على بود . بنده پيراسته جانِ خداوند ، شاهد رسالت و عينيت بخش آرمان ها و ايده ها و باورهاى والا .
اين بخش ، اين همه را در آينه آيات قرآن و گزارش هاى تاريخى ، در پيش ديد شيفتگان شناخت على عليه السلام و تشنگان حقّ و حقيقت ، قرار مى دهد .

بخش يازدهم : دانش امام على

على عليه السلام ، برترين و ارجمندترين شاگرد مكتب محمّد صلى الله عليه و آله است ؛ كامل ترين كسى كه پيامبر خدا به لحاظ شايستگى ، استعداد و زمينه هاى فراگيرى كه داشت ، جانش را از دانش آكند و گستره حقايق را بدو نماياند و به تعبير متون روايى و تاريخى : «هزار باب» ، «هزار حرف» ، «هزار كلمه» و «هزار حديث» در باب شناخت حقايق ، بدو آموخت . ۱
على عليه السلام ، باب حكمت و علم پيامبر خدا ، گنجينه دانش پيامبر صلى الله عليه و آله ، وارث دانش او و همه انبياى الهى ، و ميراثبان حكمت و علم او و از اين رو ، «اعلم امّت» بود .
على عليه السلام ، هر آنچه فرا گرفت ، فراموش نكرد . بدين سان ، جانش لبريز از حقايق شد . و اَسفا و اندوها كه كسانى كه ظرفيت فراگيرى اين دانش گسترده را داشته باشند ، در ميان مردمان نبودند تا على عليه السلام پرتوى از آن همه را بتابانَد و اندكى از آن همه را بگسترانَد!
على عليه السلام ، از علم كاملى برخوردار بود كه آصف بن بَرخيا با داشتن بخشى از آن ، تخت بلقيس را در زمانى كم تر از يك چشم برهم زدن ، نزد سليمان عليه السلام آورد . ۲
گستره آگاهى هاى على عليه السلام ، تمامت دانش ها را در نورديده بود : دانش قرآن ،

1.اين عناوين در متون مختلف آمده است كه ممكن است مقصود از تعبيرهاى مختلف : «باب» ، «كلمه» ، «حرف» و «حديث» ، يكى باشد .

2.اشاره اى است به : نمل ، آيه ۴۰ .


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
30

على عليه السلام در جامعيتِ همه زيبايى ها و والايى ها و بزرگى ها و رادى ها ، تنهاىِ تنهاست و اين حقيقت را در اين بخش و در ضمن گفتار ده ها تن از متفكّران با گرايش هاى مختلف و ديدگاه هاى گوناگون و گاه متضاد مى نگريم . خواندن اين داورى ها ، اظهار نظرها و ارجگزارى ها و بزرگدارى ها بسيار خواندنى و دلپذير است .

بخش دهم : ويژگى هاى امام على

على عليه السلام ، نسخه منحصر به فرد «انسان كامل» پس از پيامبر صلى الله عليه و آله است . اين واقعيت ارجمند را در فصل پيشين در داورى هاى معصومان عليهم السلام ، صحابيان ، عالمان ، فيلسوفان ، متكلّمان و پژوهشگران ديديم . بخش دهم كتاب ، ويژگى هاى امام عليه السلام را در پيش ديد مى نهد و شخصيت او و چگونگى ابعاد شخصيت آن بزرگوار را از منظرهاى گونه گون گزارش مى كند ، ويژگى هاى اعتقادى ، اخلاقى ، عملى ، سياسى ، اجتماعى و فكرى آن ابرمرد تاريخ را كه بى گمان ، در تمام زمينه ها نسخه اى است منحصر به فرد .
او هرگز و حتّى يك لحظه كفر نورزيد . ايمان او استوارترين و ژرف ترين باورها بود . حُسن خُلق ، اخلاص ، ايثار و تمام مكرمت هاى اخلاقى ، سراسر زندگى او را فرا گرفته بود .
او برترين و والاترين و دلداده ترين عابد و نمازگزار روزگار بود . در صحنه سياست ، استوارگام ترين ، هوشمندترين و زمان شناس ترين بود و يار خستگى ناپذير مظلوم و خصم آشتى ناپذيرِ ظالم . دانش او گسترده ترين ، و بينش او ژرف ترين و سالم ترين ، ونگرشش به خدا و هستى و خلق ، ناب ترين و زلال ترين بود .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 111357
صفحه از 644
پرینت  ارسال به