325
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1

۱۸۲.تاريخ اليعقوبى:جنگ خندق ، در سال ششم هجرى و 55 ماه بعد از ورود پيامبر خدا به مدينه و پس از آن كه قريش به يهود و ديگر قبيله ها نماينده مى فرستاد تا آنان را به پيكار با پيامبر خدا تحريك كند ، اتّفاق افتاد .
پس گروهى از قريش در جايى به نام سَلْع ۱ گِرد آمدند و سلمان فارسى به پيامبر صلى الله عليه و آله پيشنهاد كرد كه خندق بكَند . پيامبر خدا ، كَندن خندق را آغاز كرد و براى هر قبيله ، مقدار حفر كردن را معيّن كرد و خود نيز با آنان به كار پرداخت تا كندن خندق را به پايان بُرد و براى آن ، درهايى قرار داد و بر آنها از هر قبيله يك نفر نگهبان گمارد و زبير بن عوّام را بر آنان گمارد و به او فرمان داد كه اگر جنگى در گرفت ، درگير شود . تعداد مسلمانان ، هفتصد نفر بود .
مشركان رسيدند و خندق برايشان ناشناخته بود و گفتند : عرب ، اين را نمى شناسد! و پنج روز ماندند . روز پنجم ، عمرو بن عبد ود و چهار تن از مشركان به نام هاى : نَوفَل بن عبد اللّه بن مغيره مخزومى و عِكرمة بن ابى جهل و ضرار بن خطّاب فهرى و هُبَيرة بن ابى وهب مخزومى [براى جنگ] حركت كردند .
على بن ابى طالب عليه السلام نيز به سوى عمرو بن عبد ود [از لشكرگاه ،] بيرون آمد و با او مبارزه كرد و وى را كشت . بقيه پراكنده شدند و اسب نوفل بن عبد اللّه بن مغيره [ در خندق افتاد و ]او را به زمين زد . پس على عليه السلام خود را به او رساند و وى را كشت .

1.جايى است در نزديكى مدينه (معجم البلدان : ج۳ ص۲۳۶).


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
324

۱۸۲.تاريخ اليعقوبي :كانَت وَقعَةُ الخَندَقِ ... فِي السَّنَةِ السّادِسَةِ بَعدَ مَقدمِ رَسولِ اللّهِ بِالمَدينَةِ بخَِمسَةٍ وخَمسينَ شَهرا ، وكانَت قُرَيشٌ تَبعَثُ إلَى اليَهودِ وسائِرِ القَبائِلِ فَحَرَّضوهُم عَلى قِتالِ رَسولِ اللّهِ ، فَاجتَمَعَ خَلقٌ مِن قُرَيشٍ إلى مَوضِعٍ يُقالُ لَهُ : سَلعٌ ۱ ، وأشارَ عَلَيهِ سَلمانُ الفارِسِيُّ أن يَحفِرَ خَندَقا ، فَحَفَرَ الخَندَقَ ، وجَعَلَ لِكُلِّ قَبيلَةٍ حَدّا يَحفِرونَ إلَيهِ ، وحَفَرَ رَسولُ اللّهِ مَعَهُم حَتّى فَرَغَ مِن حَفرِ الخَندَقِ ، وجَعَلَ لَهُ أبوابا ، وجَعَلَ عَلَى الأَبوابِ حَرَسا ؛ مِن كُلِّ قَبيلَةٍ رَجُلاً ، وجَعَلَ عَلَيهِمُ الزُّبَيرَ بنَ العَوّامِ ، وأمَرَهُ إن رَأى قِتالاً أن يُقاتِلَ . وكانَت عِدَّةُ المُسلِمينَ سَبعَمِائَةِ رَجُلٍ .
ووافَى المُشرِكونَ فَأَنكَروا أمرَ الخَندَقِ ، وقالوا : ما كانَتِ العَرَبُ تَعرِفُ هذا !
وأقاموا خَمسَةَ أيّامٍ ، فَلَمّا كانَ اليَومُ الخامِسُ خَرَجَ عَمرُو بنُ عَبدِ وَدٍّ وأربَعَةُ نَفَرٍ مِنَ المُشرِكينَ : نَوفَلُ بنُ عَبدِ اللّهِ بنِ المُغيرَةِ المَخزومِيُّ ، وعِكرِمَةُ بنُ أبي جَهلٍ ، وضِرارُ بنُ الخَطّابِ الفِهرِيُّ ، وهُبَيرَةُ بنُ أبي وَهبٍ المَخزومِيُّ . فَخَرَجَ عَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ إلى عَمرِو بنِ عَبدِ وَدٍّ فَبارَزَهُ وقَتَلَهُ ، وَانهَزَمَ الباقونَ ، وكَبا ۲ بِنَوفَلِ بنِ عَبدِ اللّهِ بنِ المُغيرَةِ فَرَسُهُ ، فَلَحِقَهُ عَلِيٌّ فَقَتَلَهُ . ۳

1.سَلع : موضع بقرب المدينة (معجم البلدان : ج ۳ ص ۲۳۶) .

2.الكَبْوة : السقوط للوجه ، كَبا لوجهه : سقط . وكَبا ـ أيضا ـ : عثر (لسان العرب : ج ۱۵ ص ۲۱۳ «كبا») .

3.تاريخ اليعقوبي : ج ۲ ص ۵۰ .

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 129126
صفحه از 644
پرینت  ارسال به