كوشيده ايم از راه تأييد مضمون متون با قراين نقلى و عقلى ، نوعى اطمينان به متن را به دست آورده ، در استوارى آن مطمئن باشيم . از اين رو ، احاديث منكَر را نياورده ايم ، اگر چه سند صحيح داشته اند ، و اگر در موارد ويژه اى متن غير معتبرى را عرضه كرده ايم ، چگونگى و چرايى آن را توضيح داده ايم .

4 . تحليل و جمع بندى

پژوهشگران و جستجوگران معارف علوى و طالبان آگاهى از سيره علوى ، در اين دانش نامه با نزديك به هفت هزار متن و نصّ تاريخى و حديثى درباره على عليه السلام آشنا خواهند شد . در فصل ها و بخش ها كوشيده شده است به تناسب ، تحليل ها و نظريه هايى طرح گردد و با ارزيابى متون ، نكات مهمّى در زمينه هاى تاريخ و حديث ، عرضه شود . خواننده از اين رهگذر ، با «فقه الحديث» و فهم نقل هاى بسيارى روبه رو خواهد بود كه اميدواريم سودمند افتد .

5 . توجّه به واقعيّت ها و كاربردى بودن محتوا

دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام ، صرفا كتابى تاريخى نيست كه متون و اسناد تاريخى مرتبط با زندگى على عليه السلام را گزارش كند . نمى خواستيم شرح حالى محض به دست دهيم و متنى بر انبوه شرح حال ها بيفزاييم . در گزينش عناوين و عرضه متون در ذيل عناوين ، به واقعيت ها و نيازهاى امروز توجّه داشته ايم . كوشيده ايم كه اين دانش نامه ، مجموعه اى باشد آموزنده و كارآمد براى جهان اسلام ، پژوهشگران ، جوانان و همه آنان كه مى خواهند سيره على عليه السلام را در واقعيّتِ زندگى ، سرمشق خود كنند و از او و سيره او در گشودن گِرِه ها و زدودن بن بست هاى فكرى ، عقيدتى و سياسى يارى جويند .
كاربردى ترين بخش هاى اين مجموعه ، بخش هايى است كه سياست هاى علوى را در زمينه هاى مختلف كشوردارى ، حكومت وتعامل با مردم تبيين مى كند . اين

گشودن دامنه پژوهش ، در پانوشت ها به حدود سى هزار نشانى در منابع فريقين ارجاع شده است ، كه به روشنى گستردگى محدوده جستجو را مى تواند نشان دهد .

3 . اعتبار منابع

در سامان دادن به اين دانش نامه ، كوشيده ايم كه پس از برگه نويسى مستقيم از منابع با يارى گرفتن از رايانه و بسيارى از نرم افزارهاى فارسى و عربى (در حدّ توان) ، همه متون مرتبط با يك موضوع را گرد آورى كنيم و آن گاه ، استوارترين ، جامع ترين و كهن ترين را برگزينيم .
در گزينش ، همّت بر آن بوده است كه متون به كار گرفته شده ، از كتب حديثى و تاريخى معتبر گرفته شود ؛ امّا بايد بدين نكته تأكيد كنيم كه اعتبار نقل ها و متون در پژوهش تاريخى با نقل ها و متون فقهى ، فرق فارقى دارد و روشن است كه آن سختگيرى هاى معمول در سند روايات فقهى در پژوهش هاى تاريخى ، معمول نيست . در پژوهش هاى تاريخى ، بيشتر چگونگى و استوارى و نااستوارى متن ، مورد توجّه است و بايد براى رسيدن به حقيقت ، قراين گونه گون جستجو شود .
به هر حال ، به ديده ما نقل و نصّ معتبر ، آن است كه «موثوقٌ به» و اطمينان آور باشد ، حتّى اگر از سند استوار و صحيح برخوردار نباشد و اين ، به معناى انكار نقش سند صحيح و موثّق در ايجاد اطمينان نيست .
بايد بيفزاييم كه وثوق سندى ، در مجموعه اى كه نقل ها و متون آن بر پايه مصادر حديثى و تاريخى فريقين (شيعه و اهل سنّت) رقم خورده است ، نمى تواند ملاك تامّ و تمام باشد ؛ چرا كه روشن است هر جريانى در تعيين «ثقه» و «غير ثقه» ، سبك و روش ويژه و مبانى رجالى خاصّى دارد .
ما در جمع آورى متون و نقل ها و گزينش آنها ، افزون بر تلاش براى دستيابى به منابع معتبر و توجّه به اسناد ، اصلى ترين معيار را «نقد متن» قرار داده ايم و