501
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1

(5)

احاديث منزلت

از جمله شكوهمندترين عناوينى كه پيامبر خدا با آن از على عليه السلام ياد كرده است، «همسانى» و «همبرىِ» على عليه السلام با ايشان در كار رهبرى است. اين گونه احاديث ، در قلم و بيان عالمان و محدّثان، به اقتضاى صراحت كلام پيامبر صلى الله عليه و آله ، به «احاديث منزلت» مشهورند. پيامبر خدا اين جايگاه بلندِ على عليه السلام را با عبارات مختلف، طرح نموده است ، از جمله با عبارت :
«أنتَ مِنّي بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسى إلّا أنَّهُ لا نَبِيَّ بَعدي».تو براى من، به منزله هارون براى موسى هستى، جز آن كه پيامبرى پس از من نيست .
پيامبر صلى الله عليه و آله اين حقيقت را بارهاى بار در ميان مردم بيان كرد و بدين گونه، «همسانى على عليه السلام با خويش در رهبرى» را در پيش ديدها نهاد و به تاريخ سپرد.
از جمله مواردى كه اين كلام معجزگون، درباره على عليه السلام آشكارا بيان شده، روزهاى پيش از نبرد تبوك است . پيامبر صلى الله عليه و آله در شرايطى بس سخت و در هم شكننده، سپاهى گران را سامان داد و با آهنگ نبرد با روميان، از مدينه بيرون آمد. تبوك، دورترين نقطه اى بود كه پيامبر خدا، براى نبرد، بدان جا مسافرت مى كرد.
در آن روزگار، جريان نفاق ، در مدينة الرسول ، شكل گرفته بود. اين جريان، با نهايت كينه توزى و مخفى كارى، در انديشه ضربه زدن بر پيكر جامعه نوپاى اسلامى


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
500

(4)

احاديث خلافت

خلافت، تعبيرى قرآنى و اصطلاحى دينى است كه «جانشينى» را در ابعاد مختلف، به صورتى روشن ، نشان مى داده (مگر بُعدى از ابعاد را كه پيوسته استثنا مى گشته) است. از اين رو ، كسانى كه پس از پيامبر خدا زمام امور مسلمانان را به دست گرفتند، تلاش بسيار كردند تا اين عنوان را به گونه اى بر خود ، استوار دارند.
پيامبر خدا از همان آغازين روزهاى آشكار ساختن دعوت و گستراندن پيام خود، بر «خلافت» على عليه السلام تصريح و تأكيد كرد. مى توان اين تصريح و تأكيد را ـ كه نشانگر حدود خلافت است ـ ، در سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله در مواقع و مواضع متعدّد، مشاهده نمود، كه اين، نشانى است از اهتمام پيامبر خدا به روشن ساختن سرنوشت آينده امّت . ۱

1.ر . ك : ج ۲ ص ۱۷ (احاديث خلافت).

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 111135
صفحه از 644
پرینت  ارسال به