(6)

احاديث امارت

قرآن، با صراحت تمام، مؤمنان را به اطاعت از «اولو الأمر» فرا خوانده ^۱ و پيروى از آنان را همسنگ اطاعت از خداوند و پيامبر صلى الله عليه و آله دانسته است.
مصداق هاى «اولو الأمر» چه كسانى هستند؟ آيا سزاوار است جبّاران ستم پيشه اى را كه بر اريكه قدرت ، تكيه مى زنند و براى رسيدن به حاكميت، از كشته ها پشته مى سازند، مصداق هاى «اولو الأمر» بدانيم؟
هرگز! بى گمان، اولو الأمر، كسانى هستند كه پيامبرگون، خداجوى، حق پرست و عدالت گستر باشند و على عليه السلام بر اساس احاديث متعدّد نبوى (احاديثى شگفت انگيز و شكوهمند و ارجمند)، در قلّه اين عنوان است.
از اين فراتر، بايد بگوييم كه پيامبر خدا، عنوان «امير مؤمنان» را فقط براى على عليه السلام به رسميت شناخته و از به كار بردن اين عنوان براى شخص ديگرى جز او، نهى كرده است.
اين تصريحات، بسى فراوان اند، بدان سان كه سيّد جليل، راهبر سالكان و اسوه

بود. پيامبر صلى الله عليه و آله نگران از فتنه انگيزى منافقان و كينه توزان در مدّت سفر طولانى خود، على عليه السلام را به عنوان «سرپرست اهل بيت و گروه مهاجر و ...» براى حراست از مدينه، در مدينه گذاشت.
فتنه انگيزان كه تمام نقشه هاى خود را با بودن على عليه السلام در مدينه نقش بر آب مى ديدند، شايعه اى ساختند و پراكندند كه پيامبر صلى الله عليه و آله از همراهى على عليه السلام با او، ناخرسند بوده و از اين رو ، على عليه السلام را به همراه خود نبرده است.
اكنون ، شير بيشه نبرد و قهرمان بى بديل صحنه هاى رزم، آماج اتّهام بود. على عليه السلام به محضر پيامبر خدا شتافت تا پرده از اين توطئه بردارد. پيامبر صلى الله عليه و آله در نهايت صميميّت و با بيانى كه نشانگر عظمت على عليه السلام در نزدش بود، فرمود :
«اِرجِع يا أخي إلى مَكانِكَ؛ فَإِنَّ المَدينَةَ لا تَصلُحُ إلّا بي أو بِكَ ؛ فَأَنتَ خَليفَتي في أهلي ودارِ هِجرَتي وقَومي ، أما تَرضى أن تَكونَ مِنّي بِمَنزِلَةِ هارونَ مِن موسى إلّا أنَّهُ لا نَبِيَّ بَعدي ؟» .اى برادر من! به جاى خود باز گرد كه مدينه، جز با من يا تو، سامان نمى يابد. تو، جانشين من در خاندان و هجرتگاه و قومم هستى. آيا خشنود نمى شوى كه براى من، به منزله هارون براى موسى باشى، جز آن كه پيامبرى پس از من نيست؟
پيامبر صلى الله عليه و آله با صراحت، همه مناصب خود را، جز منصب نبوّت، براى على عليه السلام رقم زد و عملاً على عليه السلام را ادامه دهنده راه و تداوم بخش مسئوليّت والاى خويش در زعامت امّت و مرجعيّت فكرى مردم ، معرّفى نمود.
در برخى از نقل ها آمده است كه پيامبر صلى الله عليه و آله پيش از اين جمله صريحا فرمود:
«إنَّهُ لابُدَّ مِن إمامٍ وأميرٍ ؛ فَأَنَا الإِمامُ ، وأنتَ الأَميرُ» .مردمان را، امام و اميرى لازم است ؛ من امامم و تو امير .^۱