و چه بلند است كلام امام حسن عليه السلام كه پس از شهادت على عليه السلام فرمود:
«لَقَد فارَقَكُم رَجُلٌ بِالأَمسِ لَم يَسبِقهُ الأَوَّلونَ بِعِلمٍ ولا يُدرِكُهُ الآخِرونَ» .ديروز ، مردى از شما جدا شد كه نه پيشينيان به علم او رسيدند و نه پسينيان به علم او خواهند رسيد.^۱
اينها و جز اينها ـ كه بسيارند ـ همگى نشانگر آن اند كه پيامبر خدا، با اين تأكيدها و ترغيب ها، عملاً مرجع فكرى آينده امّت و جايگاه جوشش دانش دين را نشان داده است، چنان كه صحابه نيز به پيروى از ايشان ، به آن ، اقرار نموده اند. ^۲

بيايد»، نشان داد كه دانش راستين در على عليه السلام است و نه جز او. ¹
پيامبر صلى الله عليه و آله در آخرين لحظات عمرش، على عليه السلام را فرا مى خوانَد و اسرار دانش خويش را به آن بزرگوار مى نمايانَد. پس از آن است كه على عليه السلام مى فرمايد :
«حَدَّثَني ألفَ بابٍ ، يَفتَحُ كلُّ بابٍ ألفَ بابٍ» . با من از هزار بابْ سخن گفت كه هر يك، هزار باب بر من گشود. ²
و اين چنين است كه پيامبر خدا فرياد مى زند :
«أنَا دارُ الحِكمَةِ ، وعَلِيٌّ بابُها» . من خانه حكمتم و على، درِ آن. ³
على عليه السلام است آن تنها كسى كه در معبر تاريخ توانست بگويد : «از من بپرسيد، پيش از آن كه مرا نيابيد» ⁴ و على عليه السلام است كه اصحاب، بر سرِ بى مانندى او در دانش، اختلافى ندارند ⁵ و خود مى فرمايد:
«وَاللّهِ ما نَزَلَت آيَةٌ إلّا وقَد عَلِمتُ فيمَ نَزَلَت ، وأينَ نَزَلَت ، وعَلى مَن نَزَلَت ؛ إنَّ رَبّي وَهَبَ لي قَلباً عَقولاً ، ولِساناً ناطِقاً» . به خدا سوگند ، آيه اى نازل نشد ، جز آن كه دانستم درباره چه و در كجا و براى چه كسى نازل شده است. پروردگارم به من قلبى خردمند و زبانى گشاده بخشيده است. ⁶