533
دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1

اين واجبِ مؤمنان را پيش ديد آنها نهاده است. آيا كسى مى تواند در وجوب پيروى از «عترت» كه هدايت آفرين و گم راهى زداست، ترديد كند؟!
نكته سوم ، آن كه تمسّك به اين دو «گران بها»، براى رسيدن به مقصد والا و مقصود اعلى و دستيابى به هدايت ، بسنده است و در وراى آن، جز ضلالت نخواهد بود :
«فمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَا الضَّلَـلُ .۱و پس از حق، چه چيزى است ، جز گم راهى؟» .
نكته چهارم ، آن كه حديث ثقلين، بدون هيچ ترديدى، «عصمت» عترت را رقم زده است . يكى بدان جهت كه پيامبر خدا، بدون هيچ قيد و شرطى، تمسّك بدانها را لازم شمرده است. در اين صورت، آيا مى توان تصوّر كرد كه او امّت را به كسانى كه خود در لغزش اند، ارجاع داده و بدون قيد و شرط، چنگ انداختن به آموزه هاى آنان را لازم شمرده باشد؟!
ديگر آن كه آنان، همبر قرآنى هستند كه هرگز باطل در آن، راه ندارد. پس آنان نيز چنين خواهند بود.
جهت ديگر آن كه تمسّك به آنها، سدّى در برابر گم راهى است. اگر گم راهى بر كسانى روا باشد، كى گم راهى زدا توانند بود؟!

1.يونس، آيه ۳۲.


دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
532

عَلَيَّ الحَوضَ ، فَانظُروا كَيفَ تَخلُفوني فيهِما» . من، در ميان شما چيزى به يادگار مى نهم كه پس از من تا وقتى بدان چنگ درزنيد، هرگز گم راه نگرديد. يكى از آن دو، بزرگ تر از ديگرى است : كتاب خدا، كه ريسمانى كشيده شده از آسمان به زمين است ، و عترتم، اهل بيتم. هرگز اين دو از هم جدا نشوند تا در كنار حوض [ كوثر]، بر من وارد آيند. پس بنگريد در نبودنِ من، چگونه با آن دو رفتار مى كنيد. 1
اين ، كلامى است شكوهمند، منقبتى است بزرگ، فضيلتى است بى نظير، هدايتى است سعادت آفرين، رهنمودى است ضلالت زدا و... !
نكته اوّل كه مهم ترين نكته است اين كه كلام رسا و گوياى پيامبر صلى الله عليه و آله مى نمايانَد و هيچ ترديدى را برنمى تابد، مرجعيّت بخشيدن به اهل بيت عليهم السلام و وجوب پيروى از آنان در اقوال، افعال و ... است.
بر اين حقيقت والا، بسيارى از عالمان، تصريح كرده اند . از جمله ، متكلّم بزرگ اهل سنّت، سعد الدين مسعود بن عمر تفتازانى مى گويد :
پيامبر صلى الله عليه و آله آنان را در اين كه چنگ زدن به آنها رهايى بخشِ از گم راهى است، با كتاب خدا همراه كرده است و معناى چنگ زدن به كتاب، جز دانش اندوزى و رهجويى نيست. پس درباره عترت نيز چنين است. 2
نكته ديگر ، آن كه بزرگ ترين رسالت و مسئوليّت پيامبر خدا، هدايتگرى و تلاش در جهت ضلالت زدايى است. از سوى ديگر، روشن ترين و بديهى ترين واجب براى مسلمانان، تمسّك به هر آن چيزى است كه هدايت مى آفريند و ضلالت مى زدايد. بدين سان، پيامبر خدا با جمله : «تا به آن دو چنگ زده ايد، هرگز گم راه نشويد»،

1.سنن الترمذى : ج ۵ ص ۶۶۳ ح ۳۷۸۸ .

2.شرح المقاصد : ج ۵ ص ۳۰۳ . براى آشنايى با ديدگاه هاى عالمان اهل سنّت ، ر . ك : نفحات الأزهار : ج ۲ ص ۲۴۸.

  • نام منبع :
    دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    طباطبايي، محمدكاظم؛ طباطبايي نژاد، محمود؛ مترجم: مسعودی، عبدالهادی
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 125394
صفحه از 644
پرینت  ارسال به