را كه به من نشان دادى ، به او نيز نشان بدهى» . پس چون روز قيامت ، يكديگر را نزد خداوند مى بينند ، هريك از آنان به دوستش مى گويد : «خداوند به توىِ دوست ، پاداش بد دهد. مرا به نافرمانى از خدا فرمان مى دادى و از فرمانبرى اش باز مى داشتى». [سپس حضرت اين آيه را خواند : ] «الْأَخِلاَّءُ يَوْمَـلـءِذِم بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقِينَ ^۱ دوستان در آن روز، دشمن يكديگرند ، جز پرهيزگاران» . ^۲

ر . ك : ص 57 (آنچه دوستى را پايدار مى كند) .

3 / 5

شفاعت رسول خدا

۳۷۹.رسول خدا صلى الله عليه و آله :من از هنگام بعثتم تا روز قيامت ، شفيع هر آن دو تنى هستم كه در راه خدا با يكديگر ، دوستى و برادرى مى كنند. ^۳

3 / 6

فراوانىِ شفيعان

قرآن

«نه ما را شفيعانى است ، نه دوستى مهربان» . ^۴

۳۷۸.امام على عليه السلام ـ درباره دو دوستِ مؤمن و دو دوستِ كافر ـ :امّا دو دوست مؤمن كه زندگى شان را بر اساس دوستى در راه فرمانبرى از خدا بگذارند و بر اساس آن ، به يكديگر بخشش هايى كنند و به يكديگر مهر بورزند ، چون يكى شان پيش از ديگرى بميرد و خداوند ، جايگاه او را در بهشت به او نشان دهد ، به شفاعت از دوستش مى پردازد و مى گويد : «پروردگارا! دوستم، فلانى، مرا به فرمانبرى از تو فرمان مى داد و از معصيت و نافرمانىِ تو مرا باز مى داشت. پس او را بر همان هدايتى كه مرا بر آنْ استوار داشتى، استوار بدار ، تا آنچه را به من نشان داده اى، به او نيز نشان دهى» . خداوند نيز دعاى او را مستجاب مى كند و چون اين دو يكديگر را نزد خداوند ـ عزّ وجلّ ـ مى بينند ، هر يك از آنان به دوستش مى گويد : «خداوند به توىِ دوست پاداش خير دهد . تو مرا به فرمانبرى از خدا فرمان مى دادى و از نافرمانى او باز مى داشتى» .
امّا دو كافرى كه بر اساس نافرمانى خدا با يكديگر دوستى كنند و بر اساس آن ، به يكديگر بخشش هايى كنند و مهر بورزند ، پس چون يكى شان پيش از دوستش بميرد و خداوند ـ تبارك و تعالى ـ جايش را در آتش به او نشان دهد ، مى گويد : «پروردگارا ! فلانى ، دوستم ، مرا به نافرمانى از تو فرمان مى داد و از فرمانبرى ات، بازم مى داشت. پس او را بر ادامه گناهانى كه مرا بر آن استوار داشت ، استوار بدار تا عذابى