سخنى درباره «ز گهواره تا گور ، دانش بجوى»

اين جمله معروف ، منسوب به پيامبر خداست كه فرمود :
اُطلُبوا العِلمَ مِنَ المَهدِ إلَى اللَّحْدِ .^۱از گهواره تا گور ، دانش بجوييد .
در آداب المتعلمين و نيز الوافى اين مضمون بدين شكل آمده است :
گفته شده است كه : وقت طلب علم ، از گهواره تا گور است . ^۲
در پاورقى محققان بر تفسير القمى و آداب المتعلمين نيز آمده است :
در روايتى معروف آمده است كه از گهواره تا گور ، دانش بجوييد. ^۳
فردوسى ، شاعر نامىِ پارسى زبان نيز اين كلام را چنين به شعر در آورده است :
چنين گفت پيغمبر راستگوى
ز گهواره تا گور ، دانش بجوى .
با همه تلاشى كه براى يافتن اين سخن در جوامع حديثى صورت گرفت ، چنين مضمونى يافت نشد . مبالغه اى كه در اين سخن آمده ، به شعر ، بيشتر شباهت دارد تا به سخن پيامبر خدا و به نظر مى رسد كه محقّقان محترمِ آداب المتعلّمين و تفسير القمّى ، بدون تحقيق ، اين كلام را «حديث» ناميده اند .