نام دارد و آن، دانشى است كه به وسيله آن، حقيقت روايت و شرايط، انواع، و احكام آن و نيز احوال و شرايط راويان و همچنين اقسام روايات و آنچه كه مربوط به روايات است، شناخته مى شود.
وى، درباره قسم سوم مى نويسد:
ثالثا، علم الحديث دراية أو فقه الحديث، علم يبحث فى المعنى المقصود من متن الحديث قولا كان أو فعلا أو تقريرا مبنيّا على القواعد والأصول الخاصّة فى هذا الشّأن … ^۱
سومين دانشى كه مربوط حديث مى گردد، دانش درايه و يا فقه الحديث نام دارد؛ و آن علمى است كه از معانى مقصود از متن حديث، اعم از گفته و فعل و تقرير آن حضرت، (به كمك قواعد و اصول مخصوص به اين فن) بحث مى كند.

جمع بندى

از تقسيم دوم و چهارم، اين مطلب استفاده مى گردد كه برخى از صاحب نظران اهل سنّت، علوم حديث را به سه قسم تقسيم كرده اند: 1ـ علم روايت، 2ـ علم درايت، 3ـ فقه الحديث.
برخى ديگر از حديث پژوهان اهل سنّت، حديث را (مانند تقسيم اوّل و سوم) به دو قسم تقسيم كرده اند: 1ـ علم روايت، 2ـ علم درايت (و مباحث فقه الحديث را داخل در علم درايه كرده اند).
در هر صورت، ميان تقسيم اهل سنّت با تقسيم دانشمندان شيعه، اختلاف وجود دارد؛ زيرا صاحب نظران شيعه علم روايت، روايت را جداگانه مورد بحث قرار نداده اند. اگرچه، صاحب ذريعه، مباحث فقه الحديث را جداگانه مورد ارزيابى قرار داده است.

تفاوتهاى علوم حديث

بحث ديگرى كه شايسته تحقيق و دقّت است، تفاوت ميان اقسام علوم حديث (و علوم مرتبط با حديث) است.
همانگونه كه پيش از اين گفته شد، كلمات اهل فن در تعريف و شناساندن موضوع و اسامى هريك از اين علوم،