پرونده ویژه: دار الحدیثهای ایران و مغرب


رئیس دار الحدیث حسنی مغرب: محدودیتهای گذشته، برای عرضه احادیث شیعه در مغرب، وجود ندارد

پس از حضور دكتر احمد الخملیشی، رئیس دار الحدیث حسنی كشور مغرب در قم و بازدیدی كه از مؤسسه علمی ـ فرهنگی دار الحدیث داشت، فرصت را مغتنم شمردیم و در آخرین دقیقههای حضورش در دار الحدیث، وقتی از كتابخانه تخصصی حدیث بازدید میكرد، همان جا، سر میزی كه روی آن دورههای صحافی شده مجله دار الحدیث حسنی مغرب را چیده بودند، با او گفتگو كردیم.
وقتی سفیر مغرب در ایران ضبطمان را دید، با انگشت نشان داد كه فقط دو دقیقه وقت برای این مصاحبه داریم.
رئیس دار الحدیث حسنی مغرب را پادشاه آن كشور منسوب میكند. به همین دلیل، مرتبه سیاسی او - با این وجود كه شخصیتی علمی است- در حد یک وزیر محسوب میشود و در سفر به كشورهای مختلف، سفیر مغرب در آن كشور در بازدیدها، او را همراهی میكند.
ترجمه گفتگوی اختصاصی خبرنگار ایكنا در مؤسسه دار الحدیث با دكتر الخملیشی، از عربی به فارسی، از نظرتان میگذرد.

به ایران و مؤسسه دار الحدیث، خوش آمدید. بفرمایید نظرتان راجع به این مؤسسه و دانشكده علوم حدیث، با توجه به بازدید امروزتان چیست؟

متشكرم. برداشتهای من، برداشتهای اولیه است. چون این اولین دیدار من از این مؤسسه است. اما بسیار خوشحال شدهام. زیرا احساس كردم در این مؤسسه، نظم و امكانات مختلفی وجود دارد كه در آینده، میتواند از این مؤسسه، مؤسسهای نمونه بسازد. بویژه دانشكده مجازی علوم حدیث، وسیلهای بسیار مهم است و بسیاری از افراد كه مایل به یادگیری معارف دینی هستند و نمیتوانند به دانشكده حضوری بیایند، از آن استفاده میكنند. اینها موجب میشود اثر این مؤسسه، در خارج از ایران تقویت شود.
من برای مؤسسه و دانشكده، آرزوی موفقیت میكنم.

آیا مایل به ارتباط با دار الحدیث ایران هستید؟
در این زمینه، روشهای همكاری بسیاری وجود دارد. اول، از طریق نشریات و كتب. دوم، دیدارهای دو طرفه بین استادان و دانشجویان. سوم، برگزاری همایشهای مشترک كه موضوع آن به توافق برسد.

درباره وجود احادیث شیعه در افریقا و تأثیر آنها بر این قاره، توضیحاتی بفرمایید.

من پاسخ دقیق این سؤال را نمیدانم، اما احادیث شیعه به كشورهای مختلف نفوذ كرده. مثلاً اگر به مغرب نگاه كنیم، در گذشته، مصادر حدیثی شیعی، وجود نداشت ولی اكنون موجود است و حتی برای فروش، عرضه میشود و در كتابخانههای عمومی هم وجود دارد. برخی از مجلات و كتب نیز به طور مرتب، برای دار الحدیث حسنی ارسال میشود، از جمله مجله «فقه اهلبیت» و «علوم الحدیث». بنا بر این، محدودیتهای گذشته، اكنون وجود ندارد.

سفارت مغرب، آماده تسهیل روابط علمی دار الحدیث هاست

گفتگو با سفیر مغرب در جمهوری اسلامی ایران
سفیر مغرب در جمهوری اسلامی ایران، در بازدید رئیس دار الحدیث حسنی مغرب از مؤسسه علمی- فرهنگی دار الحدیث قم، در تمام لحظات این بازدید علمی، حضور داشت. حتی وقتی با مسئولان گروههای پژوهشی سخن میگفت، به نكاتی در خصوص كتابها اشاره میكرد كه بیشتر، از یک محقق انتظار میرفت آنها را بداند.
گفتگوی ما با محمد الوفا، در فرصت استراحت او و آماده شدن برای بخش دوم بازدید، در دفتر معاونت بین الملل مؤسسه دار الحدیث، صورت گرفت.

به مؤسسه دار الحدیث خوش آمدید. نظرتان راجع به این مؤسسه، در این بازدید چیست؟

قبل از هر چیز، از این كه همراه دكتر الخملیشی در شهر قم كه در عالم اسلامی بلند آوازه و مشهور است، حضور دارم، خوشحالم. یكی از ویژگیهای این شهر این است كه نامی از نامهای اهل بیت(ع) در آن است.
یكی از عُرفهای اهل مغرب این است كه دختر اول را فاطمه، پسر اول را محمد و پسر دوم را علی مینامند.
شهر قم، از گذشته تا كنون، نام نیكویی دارد و پس از انقلاب اسلامی، آوازه بهتری یافته است. زیرا بحثهای علوم دینی و اسلامی در آن وجود دارد و ما نیازمندیم كه این مباحث، پرورش یابد. برای حفظ آینده امت اسلامی از شبهات و انحرافات، به این مباحث نیاز است.
اما این مركز، كار ارزشمندی در حفظ و تحقیق و نشر احادیث، بدون توجه به نوع مصادر آنها (اعم از شیعی یا سنّی)، انجام میدهد و به پژوهشگران فرصت میدهد تا در باره احادیث بحث كنند. زیرا احادیث، مكمل قرآن است و مكمل آنچه از سیره نبوی به ما رسیده است. به همین خاطر، برای تمام مسئولان آن، بویژه آیة الله ریشهری، جزای الهی آرزو میكنم.

چه نوع ارتباطاتی بین دار الحدیثهای ایران و مغرب ممكن است وجود داشته باشد و سفارت مغرب در ایران، چه خدماتی در این زمینه ارائه میكند؟

اولاً، نشانه اهتمام مغرب به حركتهای علمی در ایران، آمدن مدیر دار الحدیث حسنی است كه مؤسسهای در سطح عالی است و كسانی كه در آن وارد میشوند، باید مدرک كارشناسی به بالا داشته باشند و از آنجا، دانشمندان تراز اول، فارغ التحصیل میشوند.
دار الحدیث مغرب، به دنبال روابط متعددی با مؤسسات قم، ایران و سایر حوزه های معروف عالم اسلامی است.
ما سفیران، آمادگی داریم برای آسان كردن دیدارها و بازدیدها و مبادله اندیشمندان و پژوهشگران، همكاری كنیم.
امیدواریم آیة الله ریشهری، دعوت ما را برای حضور در مغرب، قبول نماید.