(تازه های پايان‌نامه‌هاي حديثي)
مهدی هوشمند
پایان نامه های جدیدی که به مجموعه کتاب خانه تخصصی حدیث اضافه می شود در هر شمناره از محدّث به اجمال معرفی می شود.
نقد حدیث در آیینه روایات معصومان(ع)، ناصر حیدرزاده، دانشکده علوم حدیث، شهر ری، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر شادی نفیسی، استاد مشاور: محمدکاظم رحمانستایش، 1386، 407 ص.
نگارنده، در این پایاننامه، بررسی میکند که موضع معصومان(ع) درباره نقد چیست؟ نقدهای ائمه(ع)، به چه عواملی وابسته بوده است و بیشتر ناظر به کدام یک از موضوعات حدیثی است؟
وی، نقدهای معصومان(ع) نسبت به روایات را به صورت موضوعی و در نه فصل و یک خاتمه ارائه کرده است.
در فصل اول، به مفاهیم کلیدی حدیث، سنّت، روایت، نقد حدیث و گونههای نقد، ضرورت نقد، جایگاه نقد حدیث، و مبنا و پیشفرض در پذیرش روایات، توجّه کرده است. در فصل دوم، به اصول و معیارهای نقد حدیث در کلام معصومان(ع)، و در فصل سوم، به نقدهای معصومان(ع) در مباحث اعتقادی (توحید، نبوّت و امامت)، فقهی، اخلاقی، قرآنی، فضایل و تاریخ و سیره، پرداخته است و در خاتمه هم مباحث را جمعبندی نموده است.
اخلاق معلمی در سخن و سیره امام علی(ع)، مجید روحی دهکردی، دانشکده علوم حدیث، شهر ری، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر سید محمدمهدی جعفری، استاد مشاور: مصطفی دلشاد تهرانی، 1386، 142 ص.
بر اساس سخنان و سیره امیرمؤمنان(ع)، معلم، دارای چه شاخصههای علمی و رفتاری است؟ اهداف تعلیم و تربیت چه باید باشد؟ معلم برای رسیدن به این اهداف، باید از چه روشهایی بهره گیرد؟ آسیبشناسی اخلاق معلمی، شامل چه مواردی است؟
پاسخ به این پرسشها، موضوع این پایاننامه است که در چهار فصل سامان داده شده است.
در فصل اول، عناوین: علم، تعلیم و تعلّم، اخلاق و اخلاق معلمی، بررسی و با بحثی درباره اهداف آموزش، تمام شده است.
در فصل دوم، مهمترین ویژگیهای شخصیتی و آموزشی معلم که از فرمودهها و روش آموزشی حضرت علی(ع) قابل برداشت بوده است، توضیح داده شده است.
فصل سوم، چگونگی رفتار و تعامل آموزشی و تربیتی معلم با شاگردان، برای بالا بردن هر چه بیشتر کیفیت و تأثیر آموزش، کنکاش شده است. در فصل چهارم، به آسیبشناسی آموزش، اختصاص دارد و آفاتی که میتواند به آموزش، شاگردان و حتی خود معلم، آسیب رساند و نتیجه تعلیم و تعلّم را منفی کند، معرفی شده است.
ضوابط کاربرد روایات اهل سنّت در تفسیر قرآن کریم، حمید باقری، دانشکده علوم حدیث شهر ری، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: محمدکاظم رحمانستایش، استاد مشاور: محمدعلی مهدوی راد، 1386، 430 ص.
نگارنده، به این سؤالات پاسخ میدهد: مذهب راوی، در ارزیابی سندی و متنی حدیث، نقشی دارد؟ روایات اهل سنّت، در حوزه تفسیر و مطالعات قرآنی کاربرد دارند؟ تحلیل و نسبت کاربرد روایات اهل سنّت در حوزه تفسیر با سایر حوزههای علمی دیگر چیست؟ ضوابط استفاده از روایات اهل سنّت در حوزه تفسیر و علوم قرآنی، کدام است؟
وی، در فصل اول، با عنوان «بازشناسی کلیات»، به سنّت و دلایل حجّیت آن، حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن کریم، شیوههای تصحیح و پذیرش روایات، حجّیت خبر موثّق و تعامل علمی میان راویان و محدّثان شیعه و اهل سنّت، گذرا و کوتاه، اشاره نموده است.
در فصل دوم، «نقش مذهب در ارزیابی سندی و متنی حدیث» را از نظر شیعه و اهل سنّت، بررسی و تحقیق نموده است.
فواید متعدد نقل روایات تفسیری اهل سنّت را در فصل سوم، با عنوان «کارکردهای نقل روایات تفسیری اهل سنّت»، مطرح ساخته است.
در فصل چهارم، «اصول کاربرد روایات اهل سنّت در تفسیر» و مهمترین ملاکها و معیارها در تشخیص سره از ناسره در روایات تفسیری اهل سنّت را با واکاوی کاربردی در تفاسیر شیعه، ذکر کرده است.
در فصل پایانی، بر امکان نقد روایات شیعی بر پایه احادیث صحیح نقل شده از طریق اهل سنّت، تأکید و از «تعامل نقدی میان روایات تفسیری شیعه و اهل سنّت»، سخن به میان آورده است.
تجّسم اعمال و نقش تربیتی اعتقاد به آن از دیدگاه قرآن و عترت، مصطفی قدیری، دانشکده علوم حدیث، شهر ری، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: دکتر علی موسایی افضلی، استاد مشاور: دکتر هادی حجّت، 1386، 208 ص.
در این نوشتار، سعی بر این بوده تا با استفاده از آیات، روایات معصومان(ع)، نظریات دانشمندان و برخی از مصلحان، نظریه تجسّم اعمال و اشکالات و
سؤالاتی که پیرامون آن مطرح شده، بررسی و با استفاده از سخنان بزرگان و مدافعان این نظریه، آثار، کارکردها و نتایج تربیتی آن، گفته و به این سؤالها پاسخ داده شود که آی ا خود عمل، قابل رؤیت است یا نتایج و آثار آن؟ کیفر اعمال، قراردادی و وضعی است، یا وابسته به خود عمل است؟ اعتقاد به این امر، چه کارایی و کاربردی برای هدایت و تربیت انسانها دارد؟
این پایاننامه، در هشت فصل، تنظیم گشته است:
فصل اول، درباره کلیات، توضیح واژهها و اصطلاحات و پیشینه بحث و تاریخچه موضوع تجسّم اعمال و سیر تطور آن است.
در دومین فصل، مهمترین آرا در مورد: رؤیت اعمال و این که آیا این رؤیت، قلبی است؛ تا چه حدّ، انسان نسبت به اعمالش وقوف پیدا میکند؛ دیدن صحائف اعمال و فرق تجسّم اعمال و دیدن ثواب اعمال، توضیح داده شده است.
بحث از تجسّم اعمال در قرآن، روایات و تفاسیر ـ که عمده مطالب این پایاننامه را تشکیل میدهد ـ در فصل سوم، آمده است. آیات و روایات مرتبط با تجسم اعمال را در نُه دسته، میآورد، سپس آیات و روایات مخالف با تجسّم اعمال، ذکر شده است.
فصل چهارم، در زمینه تجسم اعمال از دیدگاه دانشمندان است. نخست، اقوال موافقان و سپس اقوال مخالفان تجسم اعمال توضیح داده شده است.
شبهات و اشکالات بر تجسّم اعمال و پاسخ به آنها، در پنجمین فصل و بحث از سنن لایتغیر الهی و نسبت تجسّم اعمال با سنن الهی، در فصل ششم آمده است.
در دو فصل آخر نیز به مهمترین کاربردها و کارکردهای تجسّم اعمال و همچنین نقش تربیتی اعتقاد به تجسم اعمال، اشاره و به پرسشهای موجود در این زمینه پاسخ داده شده است.
| 
