اهداي كتب شخصي مرحوم دواني به دانشكدة علوم حديث

اهدای كتب شخصی مرحوم حجة الاسلام والمسلمین علی دوانی به دانشكده علوم حدیث

تمامی كتب كتابخانه شخصی مرحوم محقق استاد علی دوانی، از طرف فرزندان وی به كتابخانه دانشكده علوم حدیث ری اهدا شد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایكنا) شعبه موسسه علمی ـ فرهنگی دار الحدیث، این كتب ارزشمند بالغ بر ده هزار جلد، در قالب شش هزار و هفتصد عنوان و در حوزههای قرآن، حدیث، رجال و فقه اعم از «شیعه و سنی»، تاریخ اسلام و تشیع، تاریخ ایران و بخصوص تاریخ معاصر است.
بنا بر این گزارش، نوزدهم دی، طی مراسمی با حضور آیة الله ریشهری، رئیس دانشكده علوم حدیث، فرزندان مرحوم دوانی، قائم مقام و معاونان دانشكده علوم حدیث و تنی چند از چهرههای علمی و فرهنگی حوزه و دانشگاه، از این كتب پردهبرداری شود.
مرحوم استاد محقق علی دوانی، نوزدهم دی ماه سال گذشته، در سن هفتاد و هفت سالگی دار فانی را وداع گفت.
از وی، صد و ده اثر در قالب تألیف، ترجمه، تصنیف باقی مانده كه از جمله مشهورترین كتب این استاد فقید میتوان به «مفاخر اسلام»، «نهضت روحانیون ایران» و «مهدی موعود» اشاره كرد.
به گفته فرزندان استاد دوانی، وی اواخر عمر خویش وصیت میكند كه كتابخانه شخصیش با عنوان «كتابخانه حضرت امیر المومنین(ع)» به یكی از مراكز علمی و فرهنگی اهدا شود.
سال گذشته نیز كتب كتابخانه شخصی مرحوم علی اكبر غفاری (از چهره های ماندگار)، به كتابخانه این دانشكده اهدا شد.

پیشخان فرهنگ

پیشخان فرهنگ منتشر شد


دانشنامه عقاید اسلامی، محمّد محمدی ریشهری، قم: اوّل، دار الحدیث، 1386، وزیری، جلد 8 ـ 9، 483 ص + 447 ص.

«دانشنامه عقاید اسلامی»، کتابی است که به عرضه نظاممند آیات و احادیث اعتقادی، همراه با توضیح و تحلیل این مباحث بر پایه قرآن و حدیث میپردازد. در این پژوهش، سه کار اصلی در مورد اعتقادات انجام گرفته است: 1. گردآوری آیات و احادیث اعتقادی، 2. تنظیم موضوعی آیات و احادیث گردآوری شده، 3. تحلیل مباحث مهم و حلّ تعارضات احتمالی و پاسخگویی به شبهات.
اگر وظایف یک متکلّم را به دو بخشِ کلّیِ استنباط عقاید اسلامی و دفاع از آنها تقسیم کنیم، در این دانشنامه، بخش اوّل و قسمت مهمی از بخش دوم، به انجام رسیده است؛ چرا که به منظور دفاع از عقاید اسلامی، نخست باید آنها را تنظیم کرد و پس از آن به توضیح مفاهیم پرداخت و در نهایت، به اثبات و دفع شبهات و ردّ عقاید معارض پرداخت.
بخشهای اصلی این دانشنامه، عبارتاند از: عقل و جهل، علم و حکمت، شناخت خدا، عدل خدا، نبوّت، امامت، معاد، جهانشناسی، ادیان و مذاهب. از میان این عناوین، تحقیق سه عنوان نخست، به اتمام رسیده و در هفت جلد منتشر شده است:
سه جلد نخست، مباحث معرفتشناسی (عقل و جهل، علم و حکمت) اختصاص دارد.
جلدهای چهارم تا هفتم، در مورد شناخت خداست که خود به پنج بخش: شناخت خدا، توحید، اسمای خدا، صفات ثبوتی و صفات سلبی، تقسیم میشود. بخش نخست، به مباحث عام خداشناسی (همچون: ارزش شناخت خدا و هدایتگران به آن، مبادی و راههای خداشناسی، نقش شناخت آفریدهها در شناخت آفریدگار، آثار و آفاق شناخت خدا، حجابهای خداوند، و موانع خداشناسی) میپردازد. در بخش دوم، ارزش و مراتب توحید مورد بررسی قرار گرفته است. بخش سوم، به مباحثِ معنا، اصناف و تعداد اسمای الهی، اسم اعظم و نقش اسمای خدا در تدبیر جهان اختصاص دارد.
بخش چهارم، پس از طرح مباحث کلّی اسما و صفات، به تک تک اسما و صفات ثبوتی مهمّ خدا میپردازد، ضمن این که پیش از عرضه آیات و احادیث مربوط به هر اسم، در مورد معنای لغوی آن و نیز معنایی که در قرآن و احادیث برای آن به کار رفته، توضیحاتی آمده است. در بخش پنجم نیز صفات سلبی خدا مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
جلد هشتم و نهم، که به تازگی منتشر شده است، به مباحث عدالت خداوند اختصاص دارد که خود به چهار بخش: آشنایی با عدالت خداوند، عدالت و قضا و قدر، عدالت و شرور، عدل الهی، و نیکبختی و بدبختی، تقسیم میشود. در بخش نخست، این مباحث طرح شده است: معنای عدالت، آنچه با ایمان به دادگری خداوند منافات دارد، دلیل دادگری خدا، عدل از اصول دین است، عدالت در آخرت. بخش دوم، به بررسی این موضوعات میپردازد: معنای قضا و قدر، دانش قضا و قدر، ویژگیهای قضا و قدر، انواع قضا و قدر و احکام آنها، بداء در قضا و قدر، نقش قضا و قدر در آفرینش، نقش قضا و قدر در مصایب و شرور، قضا و قدر در افعال انسان، نقش قضا و قدر در خوشبختی و بدبختی، نقش انسان در قضا و قدر، ایمان به قضا و قدر، خشنودی به قضا و قدر. و در بخش سوم هم از معیار شناخت خیر و شر، حکمت گرفتاریها، عوامل و موانع، بحث شده است. بخش چهارم و پایانی نیز به مباحث معنای نیکبختی و بدبختی، عوامل نیکبختی و عوامل تیرهبختی میپردازد.
برخی از ویژگیهای این دانشنامه عبارتاند از:
1. احادیث مربوط به هر موضوع، از مصادر روایی شیعه و اهل سنّت، گردآوری و همراه با آیات قرآن، تنظیم و ارائه شده است؛
2. احادیث هر عنوان، به شکل درختی، سامان یافته و هرعنوان به عناوین فرعی، و عناوین فرعی به عناوین جزئیتر تقسیم شده تا مراجعهکننده بتواند به راحتی به مطلوب خود دست یابد؛
3. هر عنوان، دارای درآمدی شامل گزارشی از احادیث عنوان و جمعبندی محتوای احادیث است؛
4. در آغاز و یا انجام بسیاری از بخشهای دانشنامه، تعلیقات، نتیجهگیری و یا تحلیل و نقد مطالبِ ذکر شده آمده است؛
5. به مباحث مرتبط با اصول اعتقادی، به طور کامل پرداخته شده است. همچنین سعی شده است که موضوعی واگذار نشود و در عین حال، اختصار و ایجاز نیز رعایت شود و از ذکر احادیث مشابه خودداری گردد؛
6. مباحث مرتبط با هم، به یکدیگر ارجاع داده شده است؛
7. در مواردی که عبارت یا لغت مشکلی در حدیث وجود دارد، در پاورقی توضیح داده شده است؛
8. در مواردی (همچون تعارض ظاهری روایات) که رفع ابهام آنها نیازمند توضیح است، بیانهای تکمیلکنندهای افزوده شده است؛
9. به منظور تقویت متون حدیثی، احادیثِ مأخذیابی شده از معتبرترین منابع موجود، به ترتیب اعتبار، در پاورقی مستندسازی شده است.
در مجلّدات بعدی این مجموعه، سایر اصول اعتقادی اسلام (نبوّت، امامت و معاد) از نگاه قرآن و حدیث مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پیشبینی میشود هر یک از موضوعات یاد شده به فاصله یک سال انتشار یابد.

آرمان شهر شیعی در «حدیث زندگی»

شماره 38 دوماهنامه «حدیث زندگی» با موضوع «آرمانشهر» منتشر شد.
شماره 38 دوماهنامه «حدیث زندگی»، ویژه ماههای آذر و دی منتشر شد. مقالات علمی این شماره، از مجلّه «حدیث زندگی» كه به موضوع «آرمانشهر» اختصاص دارد، به تحقیق در آراء و نظریههای مكاتب و اندیشمندان بزرگ جهان در خصوص آرمانشهر میپردازد و دیدگاه آنها را به جهان و آینده جهان مورد بررسی قرار میدهد.
از میان اندیشههایی كه در این شماره به آنها پرداخته شده است، میتوان به «مدینه فاضله» افلاطون، «یوتوپیا»ی توماس مور، «شهر خدا»ی آگوستین، «شهر آرمانی» فارابی و... اشاره كرد. مهمترین بخش مقالات این شماره «حدیث زندگی»، به «آرمانشهر شیعی» اختصاص دارد كه در آن به صورت مفصّل به بررسی ویژگیهای شهر موعود اسلام (دولت امام زمان ـ عج) میپردازد و نیازها و راهكارهای رسیدن به آن را مورد بررسی قرار میدهد.
مطالب اجتماعی مرتبط با موضوع آرمانشهر (گزارش، طنز، گفتگو با جوانان، معرّفی مشاهیر و...) و ادبی (شعر، نثر ادبی، داستان و...)، از دیگر بخشهای این دوماهنامه هستند.
از جمله عناوین این شماره میتوان به: از آرمانگرایی تا آرمانشهر شیعی؛ آرمانشهر از دیدگاه مكاتب و فلاسفه؛ ما، جامعه مدنی و جامعه آرمانی؛ شهر آرزوهای من؛ پشت دریاها شهری است؛ در جستجوی ناكجاآباد؛ كتابخانه ادبی و... اشاره كرد.
«حدیث زندگی»، دوماهنامهای است علمی، فرهنگی و ادبی، ویژه جوانان كه به صورت موضوعی، در هر شماره به یكی از مسایل مورد نیاز و توجّه جوانان میپردازد وتلاش دارد به صورت علمی و روشمند (امّا به زبانی ساده و امروزی) دغدغههای فكری و موضوعات مورد نیاز جوانان را مورد بررسی قرار دهد و مروّج فرهنگ اسلامی ـ ایرانی (در همه حوزههای: ادبیات، هنر، دانش و اندیشه) باشد.
این نشریه، از مهرماه 1380، پس از چهار پیش شماره، هر دو ماه یك‏بار، به صورت مرتب منتشر شده است و از سه بخش علمی، اجتماعی و ادبی تشكیل شده است. بخش علمی، مشتمل بر آثار: علمی، اجتماعی، روان‏شناسی ـ تربیتی، مَعارفی و... در یكی از قالب‏های: مقاله (تألیف و ترجمه)، گفتگو با صاحب‏نظران، و معرّفی و نقد كتاب است. بخش اجتماعی، عهده‏دار ارائه: دیدگاه‏های مخاطبان، اطّلاعات مفید برای نسل نو، آسیب‏شناسی زندگی جمعی، مشاوره، و... است كه در قالب: گزارش، گفتگوی اجتماعی، نقد و طنز اجتماعی عرضه می‏شود. بخش ادبی نشریه نیز قالب‏های: داستان، خاطره، شعر، قطعه ادبی و نقد ادبی (تألیف و ترجمه) را در بر دارد.